Blazar Optical Sky Survey (BOSS) Project
Το Blazar Optical Sky Survey (BOSS) Project είναι ένα πρόγραμμα παρατήρησης στα οπτικά μήκη κύματος, το οποίο ξεκίνησε στο Πανεπιστήμιο Αθηνών από τον Κοσμά Γαζέα τον Απρίλιο του 2013. Έχει σαν σκοπό την παρακολούθηση της μεταβολής της λαμπρότητας ενεργών blazars, παράλληλα με άλλες πολυχρωματικές παρατηρήσεις, που πραγματοποιούνται από άλλα επίγεια ή/και τροχιακά παρατηρητήρια.
Η μεταβλητότητα της φωτεινότητας των blazars χωρίζεται συνήθως σε τρεις κατηγορίες: την ημερίσια μεταβολή (intra-day variability - IDV), η οποία είναι χρονικής κλίμακας των μερικών λεπτών μέχρι μερικών ωρών (Wagner & Witzel 1995), τη μεταβλητότητα βραχείας κλίμακας (short-term variability - STV), η οποία είναι της τάξης των μερικών ημερών μέχρι μερικών μηνών και την μεταβλητότητα μακράς κλίμακας (long-term variability - LTV), η οποία καλύπτει όλες τις μεταβολές που παρατηρούνται σε βάθος χρόνου αρκετών μηνών, έως και μερικών ετών (Gupta et al. 2004).
Όργανα παρατήρησης
Το πρόγραμμα BOSS χρησιμοποιεί κατά κύριο λόγο το ρομποτικό και πλήρως τηλεχειριζόμενο τηλεσκόπιο του Πανεπιστημιακού Αστεροσκοπείου Αθηνών (0.40 m, f/8). Αυτό είναι εξοπλισμένο με μια ψηφιακή κάμερα ST10 XME CCD και φίλτρα UBVRI (Bessell specifications). Συνεχείς παρατηρήσεις σε καθημερινή βάση δεν είναι πάντα εύκολο να πραγματοποιηθούν, κυρίως λόγω καιρικών συνθηκών.
Συνεργάτες
Η συνεργασία του Πανεπιστημίου Αθηνών με άλλα Ινστιτούτα στον κόσμο, έχει δημιουργήσει την παρακάω ερευνητική ομάδα:
Δείγματα καμπυλών φωτός
Οι φωτομετρικές καμπύλες του Mrk421 σε όλες τις οπτικές φωτομετρικές περιοχές. Οι σκιασμένες περιοχές σηματοδοτούν τις περιόδους που η λαμπρότητα γίνεται τοπικά μέγιστη, ενώ το πλάτος της κάθε περιοχής αντιπροσωπεύει τη διάρκεια της κάθε κορυφής και οι διακεκομμένες γραμμές τη στιγμή της μέγιστης λαμπρότητας.
Συνεχής παρατήρηση του Mrk421 για 370 σχεδόν ημέρες (2013-2014) στο φιλτρο R. Οι μεταβολές της φωτεινότητας σε αυτό το ενεργό blazar μπορεί να συγκριθεί με φωτομετρικά δεδομένα από άλλα προγράμματα, σε ένα μεγάλο εύρος ενεργειών ή μηκών κύματος.
Πολυχρωματικό δείγμα φωτομετρικών δεδομένων του Mrk421, το οποίο εκτίνεται σε ολόκληρο σχεδόν το Η/Μ φάσμα, από υψηλές ενέργειες (ακτίνες-γ, στο πάνω μέρος) μέχρι τις πολύ χαμηλές ενέργειες (ραδιοφωνικό σήμα, στο κάτω μέρος). Οι κατακόρυφες διακεκομμένες γραμμές σηματοδοτούν τις στιγμές που συνέβησαν ενεργές εκλάμψεις στις 12 απριλίου 2013 (MJD 56394) καθώς και οι εκλάμψεις που ακολούθησαν τις επόμενες ημέρες σε χαμηλότερες ενέργειες. Από τη μελέτη αυτή διαπιστώθηκε η χρονική καθυστέρηση του σήματος που ανιχνεύθηκε σε διάφορα μήκη κύματος, ως αποτέλεσμα του μηχανισμού "electron cooling".
Κατάλογος στόχων
Στο πλαίσιο του προγράματος BOSS, οι στόχοι που παρακολουθούνται είναι οι ακόλουθοι:
Δημοσιεύσεις - Ανακοινώσεις
Δημοσιεύσεις και ανακοινώσεις του προγράμματος BOSS σε διεθνή συνέδρια παρατίθενται εδώ: