ΒΑΣΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ

home page

ΔΟΜΗ ΝΟΥΚΛΕΟΤΙΔΙΟΥ

  Το νουκλεοτίδιο αποτελείται από ένα σάκχαρο, την πεντόζη, μια φωσφορική ομάδα σε ανηγμένη μορφή (ανιόν) και μια αζωτούχα βάση.
 
Το υδροξύλιο (ΟΗ) του 1ου άνθρακα της πεντόζης δεσμέυεται με γλυκοζιτικό δεσμό (ομοιοπολικός) με το άζωτο (Ν) της αζωτούχας βάσης.
Και ο 5ος άνθρακας της πεντόζης συνδέεται με ομοιοπολικό δεσμό με το οξυγόνο της φωσφορικής ομάδας. Επομένως για τη σύνθεση ενός νουκλεοτιδίου, πραγματοποιείται συμπύκνωση και αποβάλλονται 2 μόρια νερού.

ΔΟΜΗ ΠΟΛΥΝΟΥΚΛΕΟΤΙΔΙΚΗΣ ΑΛΥΣΙΔΑΣ (DNA ή RNA)
Το υδροξύλιο (ΟΗ) του 3ου άνθρακα της πεντόζης δεσμέυεται με το οξυγόνο της φωσφορικής ομάδας του 5ου άνθρακα του επόμενου νουκλεοτιδίου. Ο δεσμός αυτός είναι ομοιοπολικός (αποβολή ενός μορίου νερού) και ονομάζεται 3'-5' φωσφοδιεστερικός δεσμός, καθώς συνδέει το τρίτο (3') άνθρακα του ενός νουκλεοτιδίου με τον πέμπτο (5') του επόμενου νουκλεοτιδίου.
Με αποτέλεσμα να προκύπτει στο τέλος αλληλουχία νουκλεοτιδίων που έχουν ένα ελεύθερο 5' άκρο (το πρώτο νουκλεοτίδιο που δεν δεσμέυεται σε φωσφορική ομάδα) και ένα 3' ελεύθερο άκρο (καθώς το υδροξύλιο του τελευταίου νουκλεοτιδίου δεν δεσμέυεται σε άλλη φωσφορική ομάδα πεντόζης). Εξ'ού και η κατεύθυνση της νουκλεοτιδικής αλληλουχίας είναι 5->3.  

   

Στο παρακάτω βίντεο παρακολουθείστε τη δομή του DNA.  

Play Video