ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΟ  ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ  ΕΡΓΑΣΤHΡΙΟ

2001 - 2004  Διευθυντής : Καθηγητής Χρήστος Μπαρτσόκας
2004 - 2010  Διευθυντής : Καθηγητής  Ιωάννης  Ανδρουλάκης

 

Το Παιδιατρικό Ερευνητικό Εργαστήριο (ΠΕΕ) ασχολείται ερευνητικά με τη γενετική και τη φυσιολογία χρόνιων νοσημάτων που προσβάλλουν κυρίως τα παιδιά, όπως είναι ο Σακχαρώδης Διαβήτης Τύπου 1 (Σ.Δ.Τ.1).
Ανέπτυξε (και συνεχίζει) εργαστηριακές τεχνικές γενετικής και ανοσολογικής ανίχνευσης της προδιάθεσης του Σ.Δ.Τ.1, οι οποίες έκτοτε χρησιμοποιούνται για παροχή υπηρεσιών. Συνεργάζεται  σήμερα  με  το  Νοσοκομείο Παίδων «Π&Α Κυριακού»  καθώς και με το Εργαστήριο Ανοσολογίας  και το Εργαστήριο Ιατρικής Γενετικής της Ιατρικής Σχολής  ΕΚΠΑ.
Συμμετείχε και συνεχίζει σε προγράμματα  της Ε.Ε. , προγράμματα  ΠΑΒΕΤ 2000 και σε προγράμματα της  Επιτροπής Ερευνών « ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ» με χρηματοδότηση από τον ΕΛΚΕ. Πραγματοποιεί εξετάσεις παροχής υπηρεσιών σε εξωτερικούς ασθενείς , ενώ στο Εργαστήριο  απασχολούνται κατά περιόδους μεταπτυχιακοί φοιτητές που εκπονούν διπλωματικές εργασίες, και  άλλοι υποψήφιοι τη Διδακτορική τους Διατριβή.

Το Παιδιατρικό Ερευνητικό Εργαστήριο ιδρύθηκε το 2001 (Π. Δ.  77/ 21-3-2001 ΦΕΚ 66 Α / 2001). Στεγάζεται στο ισόγειο διωρόφου κτιρίου (Φειδιππίδου 55, έναντι της Οδοντιατρικής Σχολής) και  έχει εμβαδόν 90 m2 . Αποτελείται από πέντε δωμάτια η χρήση των οποίων είναι : Ένα γραφείο - βιβλιοθήκη, ένα για την απομόνωση του DNA και την επεξεργασία των δειγμάτων του αίματος, ένα για την τεχνική του υβριδισμού, ένας χώρος αποκλειστικά για PCR και ένας γενικής χρήσης.

ΥΠΟΔΟΜΗ

Στους χώρους του εργαστηρίου έχει κατανεμηθεί ο υπάρχων εν χρήσει εξοπλισμός, ο οποίος περιλαμβάνει μεταξύ των άλλων τα ακόλουθα :
Συσκευή της PCR (PE system 9700), ένα μετρητή β-ακτινοβολίας με τον  συνδεδεμένο  Η/Υ, μία συσκευή ηλεκτροφόρησης, ένα UV box (για παρατήρηση των πηκτωμάτων αγαρόζης, μια φυγόκεντρο (Heraeus Labofuge 200), μια συσκευή φθοριομετρίας χρονικού διαχωρισμού (VICTOR Multilabel counter 1420), δύο Vortex, ένα PHάμετρο και τέσσερις καταψύκτες –30 oC.
Το εργαστήριο επιπλέον διαθέτει έναν απαγωγό οριζόντιας ροής, έναν επωαστικό κλίβανο, μία ψυχόμενη φυγόκεντρο, έναν οριζόντιο αναδευτήρα, έναν αποστακτήρα νερού, ένα ζυγό ακριβείας, ένα υδατόλουτρο, πλήρες σετ από αυτόματες πιπέτες ακριβείας, έναν καταψύκτη -80 oC, έναν ψυγειοκαταψύκτη  και τρεις  ανεξάρτητους Η/Υ.

 

ΣΤΕΛΕΧΩΣΗ

Το προσωπικό του Εργαστηρίου αποτελείται από το Διευθυντή, Καθηγητή Ιωάννη Ανδρουλάκη, τους  Αναπληρωτές  Καθηγητές  Κων/νο Τσουμάκα και Βασιλική Μάτζιου και τη Λέκτορα Ιωάννα Παυλοπούλου. Επίσης, στο προσωπικό του Εργαστηρίου είναι αποσπασμένος με απόφαση του Πρυτανικού Συμβουλίου ο βιολόγος Δρ. Ευάγγελος Μπόζας  (με σύμβαση αορίστου χρόνου), ο οποίος μεταξύ άλλων έχει αναλάβει και τη γραμματειακή υποστήριξη του Εργαστηρίου.

Εκτός του Ομότιμου σήμερα Καθηγητού Παιδιατρικής κ. Χρήστου Μπαρτσόκα, με το Εργαστήριο συνεργάζονται επίσης και απασχολούνται κατά περιόδους και για ικανά χρονικά διαστήματα συνεργάτες ερευνητές, νοσηλευτές, ιατροί, προπτυχιακοί και μεταπτυχιακοί φοιτητές  του Τμήματος και άλλων ΑΕΙ  και άλλοι επιστήμονες που εκπονούν τη διδακτορική τους διατριβή και τις διπλωματικές τους εργασίες.

 

ΕΡΕΥΝΑ

( Ερευνητικά Προγράμματα που από το 2000 μέχρι σήμερα υλοποιήθηκαν ή βρίσκονται σε εξέλιξη ) 

  1. «Enterovirus infections as a risk factor for type I diabetes (VIRUSES IN DIABETES)» Πρόγραμμα της ΕΕ με Κ.Α. 70/3/6108.

Το πρόγραμμα τελείωσε το 2005

  1. «Ανάπτυξη νέας ανιχνευτικής μεθόδου για την προγεννητική διάγνωση και πρόληψη υπολειπομένων νοσημάτων-εφαρμογή στη β΄ μεσογειακή αναιμία»  Πρόγραμμα ΠΑΒΕΤ 2000  σε συνεργασία με το Εργαστήριο Ιατρικής Γενετικής, της Ιατρικής Σχολής.  Το πρόγραμμα τελείωσε το 2004

  1. «Ευφυές Σύστημα Έγχυσης Ινσουλίνης για Διαβητικούς (SMARTDIAB)» Πρόγραμμα ΕΠΑΝ στα πλαίσια του Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανταγωνιστικότητα του Γ΄ ΚΠΣ, Μέτρο 4.5, Δράση 4.5.1.

Το πρόγραμμα τελείωσε το 2008

  1. « Μελέτη της συσχέτισης των πολυμορφισμών των γονιδίων CTLA-4 και   ινσουλίνης με το κίνδυνο εμφάνισης Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 1».

Χρηματοδότηση από τον ΕΛΚΕ, Ολοκληρώθηκε το 2006.

  1. «Γενετικοί δείκτες προδιάθεσης για διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια σε παιδιά και ενήλικες» σε συνεργασία με την Οφθαλμολογική Κλινική του Ιπποκρατείου Νοσοκομείου.

(Πρόγραμμα  Καποδίστριας, χρηματοδότηση από τον Ε.Λ.Κ.Ε.)

  1. « Διαμόρφωση στρατηγικής για την πρόληψη λοιμωδών νοσημάτων στα επαγγέλματα υγείας: προσδιορισμός αντισωμάτων και εμβολιαστική κάλυψη έναντι λοιμώξεων που προλαμβάνονται με εμβολιασμό, σε φοιτητές ιατρικής και νοσηλευτικής».

( Πρόγραμμα Καποδίστριας,  χρηματοδότηση από τον Ε.Λ.Κ.Ε.)

  1. «Κρίσιμα ανοσολογικά χαρακτηριστικά του Σακχαρώδους Διαβήτη Τύπου1 στον Ελληνικό πληθυσμό: Προοίμιο και πιθανή ανοσοπαρέμβαση» (Πρόγραμμα για Νεοδιαγνωσμένους με ΣΔΤ1, Συνεργασία με το ΤΕΙ Άρτας).

 

  1. «Πολυμορφισμοί των γονιδίων CYP1A1, CSTM, σε νεογνά καπνιστριών και συσχέτιση με το χαμηλό βάρος γέννησης – πρόωρο τοκετό» σε συνεργασία με το Εργαστήριο Ιατρικής Γενετικής, της Ιατρικής Σχολής. 
  1. «Πολυμορφισμοί του HLA-DQB1 που σχετίζονται με την ανάπτυξη αυτοάνοσης θυρεοειδίτιδας.»   σε συνεργασία με την Α’ Παιδιατρική Κλινική του Νοσοκομείου Παίδων  «Αγ.Σοφία».

 

  1. «Έκφραση των αγγειογενετικών παραγόντων κατά την ηπατική αναγέννηση μετά από οξεία χορήγηση τοξικής δόσης ακεταμινοφαίνης σε επίμυς» σε συνεργασία με το Εργαστήριο Πειραματικής Φαρμακολογίας της Ιατρικής Σχολής Αθηνών.

Ολοκληρώθηκε το 2009

  1. « The effects of guided imagery and progressive muscle relaxation in Cancer patients »  σε συνεργασία με το Τμήμα Νοσηλευτικής της Σχολής Επιστημών Υγείας στο  Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου.

 

(Στα προγράμματα υπ’ αριθ. 1,2,3  Επιστημονικός Υπεύθυνος ήταν ο Ομότιμος Καθηγητής κ. Χρ. Μπαρτσόκας, ενώ μέσω της Παιδιατρικής Κλινικής προ του 2000,  συμμετείχε επίσης  στα ακόλουθα ερευνητικά προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης :

  • ΕΝDIT (European Nicotinamide Diabetes Intervention Trial). Πολυκεντρική μελέτη πρόληψης διαβήτη σε συγγενείς α΄ βαθμού ατόμων με διαβήτη.
  • Genetics of IDDM. Μελέτη οικογενειών με πολλά πάσχοντα μέλη. Συνεργασία με Δανία, Αγγλία, Ισπανία, Βέλγιο και Σουηδία.
  • Primgen (Genetics in Primary Care). Πολυκεντρική μελέτη εξασκήσεως γενετικής στην πρωτοβάθμια φροντίδα
  • Immunogenetics of  IDDM
  • DIPP  DEMO  Project: Συμμετοχή σε πρόγραμμα ανίχνευσης κινδύνου εμφάνισης σακχαρώδη διαβήτη σε αίμα ομφαλίου λώρου. Συνεργασία με Φινλανδία-Βέλγιο)                    

 

 

 

ΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΕΣ ΔΙΑΤΡΙΒΕΣ

Μαρία Καλλιώρα, Ιατρός
Θέμα: «Μελέτη της εποχιακής διακύμανσης της εμφάνισης του Διαβήτη Τύπου 1 σε σχέση με τον πολυμορφισμό της δεσμευτικής πρωτεΐνης της βιταμίνης D DBP)»

Θάλεια Παπάζογλου, Ιατρός
Θέμα: «Άσθμα και Σακχαρώδης Διαβήτης Τύπου Ι. Ανοσολογικοί μηχανισμοί αμοιβαίου αποκλεισμού».

Χριστίνα Ιωαννίδου Νοσηλεύτρια
Θέμα: «Διαμόρφωση ανιχνευτικού προληπτικού ελέγχου λοιμωδών νοσημάτων που προλαμβάνονται με εμβολιασμό, σε παιδιά προσφύγων και μεταναστών»

Κλέτσιου Ελένη Νοσηλεύτρια   
Θέμα : « Συγκριτική αξιολόγηση των επιπέδων της ουσίας  p στον ορό βαρέως πασχόντων με οξύ πόνο» , έναρξη 2007

Ταμβάκη Ελένη   Νοσηλεύτρια
Θέμα : « Μελέτη παραγόντων σχετιζομένων με την έκβαση και επιβίωση ασθενών με κρανιοεγκεφαλική κάκωση » , έναρξη 2009

Πατέλη Ιωάννα  Νοσηλεύτρια
Θέμα : « Συσχέτιση νευροπεπτιδικών δεικτών stress και φλεγμονωδών δεικτών σε βαρέως πάσχοντες» , έναρξη 2009

 

ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ

Υπό την επίβλεψη των 4 μελών ΔΕΠ  του Τομέα , από το 2003 μέχρι το 2010, σαράντα επτά (47) μεταπτυχιακοί φοιτητές Νοσηλευτικής στην εξειδίκευση «Παιδιατρικής Νοσηλευτικής» , εκπόνησαν τις διπλωματικές τους εργασίες.
(οκτώ (8) σε εξέλιξη).
( όλες βρίσκονται κατατεθειμένες στα αρχεία Τμήματος Νοσηλευτικής )   

Πραγματοποίησαν  εργασίες επί πτυχίω,

Παναγιώτα Δόντη  Φοιτήτρια  βιολογίας ( 2009 )
Medical School, Departments of Experimental Medicine and Basic and Applied Biology, University of L'Aquila  Italy
Θέμα: «Πολυμορφισμοί του CTLA-4 και της ινσουλίνης ως γενετικοί τόποι προδιάθεσης για το Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 1 στα νεογνά της Κρήτης»

Δημήτριος Τσονόπουλος  Φοιτητής μοριακής βιολογίας
Τμήμα Μοριακής Βιολογίας, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο , Αλεξανδρούπολη   (2010)
Θέμα: «Γενετική του Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 1»

 

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΕΧΝΙΚΩΝ

Στα πλαίσια της διδακτορικής διατριβής της κ. Μ. Μπουζίκα  έγινε ανάπτυξη της τεχνικής ELISA για την «Ανίχνευση των επιπέδων του Νευροπεπτιδίου Υ σε ορό βαρέως πασχόντων με MODS».

Στα πλαίσια της διατριβής του κ. Β. Παπαστεφάνου , έγινε ανάπτυξη της τεχνικής RT-PCR (reverse transcription PCR) για τη μελέτη της έκφρασης των αγγειοποιητινών 1 και 2.

 

ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΠΟΥ ΠΑΡΕΧΟΝΤΑΙ

Στο εργαστήριο παρέχονται συμβουλές διαγνωστικές, αγωγής υγείας καθώς και  ιατρικές εξετάσεις σε ασθενείς όπως :

Η ανίχνευση με την τεχνική της φθοριομετρίας χρονικού διαχωρισμού των αλληλόμορφων των HLA-DQ και –DR τόπων στην περιοχή του γονιδίου του ανθρώπινου λευκοκυτταρικού αντιγόνου (Human Leucocyte Antigen HLA) που σχετίζονται με τον κίνδυνο για το ΣΔΤ1 (Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 1).
Η εξέταση αυτή απευθύνεται κυρίως σε άτομα οικογενειών με ιστορικό για το ΣΔΤ1 (π.χ, άτομα με γονείς ή αδέρφια που έχουν τη νόσο) προκειμένου να προβλεφθεί και να υπολογιστεί ο γενετικός κίνδυνος των ατόμων αυτών να αναπτύξουν ΣΔΤ1 στο μέλλον.


Δημοσιεύσεις – Ανακοινώσεις   

Σημείωση :
Στις παρατιθέμενες 135  εργασίες της Παιδιατρικής Κλινικής και του Παιδιατρικού Ερευνητικού Εργαστηρίου ( 2005 - 2010 ) που ανακοινώθηκαν  ή  δημοσιεύτηκαν στην Ελλάδα ή το εξωτερικό, σε κάθε εργασία τουλάχιστον ένα από τα μέλη  ΔΕΠ της Κλινικής  αναφέρεται στους ερευνητές  ή τους συγγραφείς.