Αρχική σελίδα / Επιλογή κειμένων

Γιάννης Κωνσταντινίδης (1903-1984): Τέσσερα χορωδιακά τραγούδια (“Η Ερήνη” [Τήλου], “Τί μού ’χεις τ’ είν’ τα σού ’καμα” [Κω], “Ρουμπαλιά Γαρουφαλιά” [Βιθυνίας] και “Μια Σμυρνιά στο παραθύρι” [Αιγαίου])

Ο Γιάννης Κωνσταντινίδης γεννήθηκε στην Σμύρνη το 1903 και πέθανε στην Αθήνα το 1984. Έπειτα από σπουδές στην Δρέσδη και το Βερολίνο, επέστρεψε στην Ελλάδα, όπου υπό το ψευδώνυμο Κώστας Γιαννίδης έκανε την εμφάνισή του στον χώρο του ελαφρού τραγουδιού, της οπερέττας, της μουσικής για τον κινηματογράφο και της επιθεώρησης με μεγάλη επιτυχία. Παράλληλα όμως δραστηριοποιήθηκε και στον τομέα της έντεχνης δημιουργίας, με μια σειρά έργων που βασίζονται αποκλειστικώς σε παραδοσιακό μουσικό υλικό. Στο ενεργητικό του περιλαμβάνονται ολιγάριθμες συνθέσεις για ορχήστρα, μουσική δωματίου, έργα για πιάνο, τραγούδια σολιστικά και χορωδιακά.

Στην τελευταία κατηγορία, την χορωδιακή μουσική, συναντά κανείς δύο τίτλους συλλογών. Πρόκειται για τα 8 Δωδεκανησιακά τραγούδια και για τα 8 Μικρασιατικά τραγούδια, όλα για τετράφωνη μεικτή χορωδία χωρίς συνοδεία, γραμμένα το 1972. Στην πρώτη συλλογή συγκαταλέγονται η “Ερήνη” και το “Τί μού ’χεις τ’ είν’ τα σού ’καμα”, ενώ τα τραγούδια “Ρουμπαλιά Γαρουφαλιά” και “Μια Σμυρνιά στο παραθύρι” ανήκουν στην δεύτερη, την “μικρασιατική” συλλογή. Η συνθετική λογική της επεξεργασίας του δημοτικού μέλους είναι λίγο-πολύ κοινή σε όλα τα προαναφερόμενα τραγούδια: η (αμετάβλητη) παραδοσιακή μελωδία τίθεται διαρκώς στο προσκήνιο, σε όποια φωνή και αν εμφανίζεται, με διακριτική είτε διάφανη συνοδεία από τις υπόλοιπες, η οποία έχει ωστόσο την δυναμική να προσφέρει στην συνολική υφή τόσο την αιτούμενη αρμονική πληρότητα (συχνά με αποχρώσεις που παραπέμπουν στον γαλλικό ιμπρεσσιονισμό) όσο και τον απαραίτητο ρυθμικό παλμό. Έτσι, το πρωτότυπο μουσικό υλικό αναπλάθεται κατά τρόπον υποκειμενικό και αρκετά ενδιαφέροντα σε σχέση με την προβληματική της αξιοποιήσεως του παραδοσιακού μουσικού υλικού στην έντεχνη νεοελληνική δημιουργία, η οποία υπήρξε – ως γνωστόν – πολύ ουσιώδης για την Ελληνική Εθνική Σχολή.

17.05.2000

© Ιωάννης Φούλιας