Ιωάννης Φούλιας: Wolfgang Amadeus Mozart: Εισαγωγή της όπερας «Don Giovanni», KV 527

Wolfgang Amadeus Mozart (1756-1791): Εισαγωγή της όπερας Don Giovanni, KV 527

Η περίφημη δίπρακτη κωμική όπερα του Mozart Don Giovanni ή Ο τιμωρηθείς ακόλαστος παρουσιάσθηκε για πρώτη φορά στις 29 Οκτωβρίου 1787 στην Πράγα, έχοντας ολοκληρωθεί την προηγούμενη μόλις ημέρα! Κατά την συνήθη μάλιστα πρακτική, το κομμάτι που συνετέθη τελευταίο ήταν η ορχηστρική εισαγωγή σε Ρε-μείζονα, η οποία μάλιστα στην αρχική της εκδοχή καταλήγει στην Φα-μείζονα, προκειμένου να ακολουθήσει άμεσα η πρώτη σκηνή της πρώτης πράξεως της όπερας, υπάρχει όμως και ένα μεταγενέστερο (επίσης αυθεντικό) κλείσιμο στην αρχική τονικότητα που καθιστά εν τέλει εφικτή και την συναυλιακή παρουσίαση της εισαγωγής ως αυτοτελούς συνθέσεως. Ως τέτοια, η εισαγωγή του Don Giovanni ακολουθεί ουσιαστικά τις προδιαγραφές ενός γρήγορου πρώτου μέρους συμφωνίας, με μιαν υποβλητική αργή εισαγωγή στην ρε-ελάσσονα που προέρχεται από την μουσική της περίφημης προτελευταίας σκηνής της όπερας, όπου – ως γνωστόν – λαμβάνει χώραν η “κάθαρση” του δράματος. Πέραν τούτου όμως, ο Mozart δεν χρησιμοποιεί άλλο υλικό από την όπερα και έτσι, μετά το ζοφερό Andante, εκθέτει στο επερχόμενο Molto allegro ένα ζωηρό κύριο θέμα στην Ρε-μείζονα, δύο πλάγιες θεματικές ιδέες γεμάτες δυναμικές εξάρσεις καθώς και μια ενεργητική κατακλείδα στην Λα-μείζονα. Η ενότητα της επεξεργασίας αφιερώνεται ως επί το πλείστον στην ανάπτυξη της δεύτερης πλάγιας ιδέας, στην οποία παρεμβάλλεται επίσης μια μεμονωμένη παράθεση του κυρίου θέματος στην περιοχή της υποδεσπόζουσας, ενώ με την αυτούσια επανέκθεση όλων των θεματικών ιδεών στην αρχική τονικότητα της Ρε-μείζονος και μια σύντομη προέκταση της κατακλείδας το κομμάτι ολοκληρώνεται σε τερπνή ατμόσφαιρα, όπως ακριβώς επιβάλλει μια κωμική όπερα.

18.10.2004