Ιωάννης Φούλιας: Ρόντο, σονάτα ή μήπως ροντώ; Η μορφολογική οργάνωση των ρόντο της ύστερης δημιουργικής περιόδου του Carl Philipp Emanuel Bach

Αρχική σελίδα / Δημοσιεύσεις / Άρθρα σε επιστημονικές εκδόσεις

Ιωάννης Φούλιας, “Ρόντο, σονάτα ή μήπως ροντώ; Η μορφολογική οργάνωση των ρόντο της ύστερης δημιουργικής περιόδου του Carl Philipp Emanuel Bach”, στο: Κώστας Καρδάμης, Πέτρος Βούβαρης, Μαρία Ντούρου, Γιώργος Σακαλλιέρος και Ιωάννης Φούλιας (επιμ.), 13ο Διατμηματικό Μουσικολογικό Συνέδριο: «Μουσική και Επανάσταση» (Πρακτικά διατμηματικού συνεδρίου υπό την αιγίδα της Ελληνικής Μουσικολογικής Εταιρείας, Κέρκυρα, 19-21 Νοεμβρίου 2021), Ελληνική Μουσικολογική Εταιρεία, Θεσσαλονίκη 2023, σ. 238-252.

Η παρούσα εργασία παρέχει μια περιεκτική επισκόπηση των μορφολογικών χαρακτηριστικών που διέπουν τόσο τα περίφημα ανεξάρτητα ρόντο για πληκτροφόρο όσο και άλλα ανάλογα μέρη ευρύτερων ενόργανων συνθέσεων του Carl Philipp Emanuel Bach από την περίοδο της δραστηριότητός του στο Αμβούργο κατά τις δεκαετίες του 1770 και του 1780. Μέσα από την συγκριτική μελέτη ενός ρεπερτορίου 23 κομματιών καταδεικνύεται ως αφετηριακό σημείο η παλαιά μορφή του ροντώ και επισημαίνονται οι ομοιότητες, οι συνήθεις τακτικές αλλά και ορισμένες εξαιρετικές περιπτώσεις όσον αφορά την συγκρότηση του αρχικού θέματος και τις πιθανές μεταπλάσεις του κατά τις μετέπειτα επαναφορές του εκ περιτροπής με τα ενδιάμεσα επεισόδια, τα οποία επίσης βασίζονται εν πολλοίς σε κοινές προδιαγραφές παρά την εντυπωσιακή τους πολλαπλότητα ως προς την έκταση, τα περιεχόμενα αλλά και τον ευρύτατο τονικό τους σχεδιασμό. Επιπλέον, διερευνάται ο βαθμός επίδρασης της αρχής της σονάτας σε αυτά τα κομμάτια, ο οποίος, σε αντίθεση με την γενική (ως επί το πλείστον όμως συγκεχυμένη έως και αβάσιμη) θεωρητική αντίληψη που έχει μέχρι τούδε διαμορφωθεί, αποδεικνύεται εξαιρετικά περιορισμένος εφ’ όσον το ζήτημα αυτό αναψηλαφηθεί κριτικά και τεθεί εν τέλει στην πραγματική του βάση.