Αρχική σελίδα / Δημοσιεύσεις / Άρθρα σε επιστημονικές εκδόσεις

Ιωάννης Φούλιας, “Ο Δημήτρης Μητρόπουλος και η ελληνική Εθνική Σχολή Μουσικής”, Πολυφωνία 23, Κουλτούρα, Αθήνα 2013, σ. 7-36.

Η παρούσα μελέτη επανεξετάζει συνολικά το ζήτημα της σχέσης του Μητρόπουλου – ως συνθέτη αλλά και ερμηνευτή – προς την ελληνική Εθνική Σχολή Μουσικής, ανιχνεύοντας κατ’ αρχάς τους λόγους για τους οποίους ο βασικός εισηγητής της ευρωπαϊκής μουσικής πρωτοπορίας στην Ελλάδα του μεσοπολέμου τοποθετήθηκε ήδη πριν τα τέλη της δεκαετίας του 1920 στον αντίποδα της δημιουργίας αλλά και των επιδιώξεων του Μανώλη Καλομοίρη και των συνοδοιπόρων του. Επισημαίνεται, εντούτοις, ότι η παραπάνω θεώρηση εδραιώθηκε σε απόλυτο βαθμό κυρίως μετά την οριστική απομάκρυνση του Μητρόπουλου από την Ελλάδα το 1939 και ότι η αναδρομική της επέκταση ακόμη και προς την πρώτη περίοδο της συνθετικής του δραστηριότητος (των ετών 1911-1920) στερείται επαρκούς αιτιολόγησης. Πράγματι, η διερεύνηση κάμποσων νεανικών του έργων, μεταξύ των οποίων οι ολότελα παραγνωρισμένες πιανιστικές του συνθέσεις Κρητική γιορτή (1919) και Ελληνική σονάτα (1920), αλλά και των νεοφολκλορικών Τεσσάρων κυθηραϊκών χορών για πιάνο (1926), και ο εντοπισμός μιας πληθώρας γνήσιων “εθνικών” μουσικών χαρακτηριστικών σε αυτά (τουτέστιν του διαστήματος του τριημιτονίου, χρωματικών και διατονικών τροπικών κλιμάκων, ελληνικών χορευτικών ρυθμών, μοτίβων και σκοπών, καθώς και ιδιωματικών εκτελεστικών πρακτικών λαϊκών μουσικών οργάνων), οδηγούν αβίαστα στο συμπέρασμα ότι η θέση του Μητρόπουλου όχι μόνο δεν ήταν τελείως απομονωμένη σε σχέση με την υπόλοιπη ελληνική μουσική δημιουργία των αρχών του 20ού αιώνος, αλλά απεναντίας ένα υπολογίσιμο κομμάτι της πρώιμης συνθετικής του παραγωγής οφείλει εφ’ εξής να συμπεριλαμβάνεται στο ρεπερτόριο της ελληνικής Εθνικής Σχολής Μουσικής.

© Ιωάννης Φούλιας