Αρχική σελίδα / Δημοσιεύσεις / Άρθρα σε επιστημονικές εκδόσεις

Ιωάννης Φούλιας, “Ο Chopin και η μορφή σονάτας: συνολική αποτίμηση μιας περιορισμένης αλλά και πολύπλευρης σχέσης”, στο: Γιώργος Σακαλλιέρος και Ιωάννης Φούλιας (επιμ.), Τρεις εποχές – Τέσσερις επέτειοι: Pergolesi, Chopin, Schumann, Barber (Πρακτικά συνεδρίου, Θεσσαλονίκη, 26 & 27 Νοεμβρίου 2010), Τμήμα Μουσικών Σπουδών Ε.Κ.Π.Α., Αθήνα 2011, σ. 138-154.

Παρά το γεγονός ότι οι σονάτες και τα κοντσέρτα για πιάνο του Fryderyk Chopin έχουν καταστεί αντικείμενο πολλών μελετών αναλυτικής φύσεως, η εφαρμογή των μορφών σονάτας στο συνολικό του έργο έχει εν μέρει μόνον διερευνηθεί και εξακολουθεί να συνιστά ένα μάλλον αμφιλεγόμενο ζήτημα μεταξύ των διαφόρων μελετητών. Η παρούσα εργασία πραγματεύεται, εν πρώτοις, τους άκρως ανορθόδοξους τονικούς σχεδιασμούς όλων των πρώιμων μορφών σονάτας του Chopin, οι οποίοι περιέργως έρχονται σε πλήρη αντίθεση με τις απόλυτα συμβατικές τονικές επιλογές στις σονάτες του που γράφηκαν μετά το 1830. Στην συνέχεια, εξετάζεται αρκετά διεξοδικά η μορφή σονάτας κοντσέρτου στον Chopin, υπό το πρίσμα της τρέχουσας θεωρίας για το κλασσικό κοντσέρτο, που αποδεικνύεται εξόχως κατάλληλη και για το αντίστοιχο ρεπερτόριο του πρώιμου ρομαντισμού. Εξ άλλου, οι τρεις ύστερες σονάτες του Chopin (συμπεριλαμβανομένης, ασφαλώς, και της αριστουργηματικής του Σονάτας για τσέλλο και πιάνο) εξετάζονται παράλληλα, προκειμένου να καταδειχθεί η σταδιακή εξέλιξη που έχει επιτευχθεί στο εσωτερικό καθενός από τα δομικά τους τμήματα, ενώ η διμερής μακροδομή τους υπόκειται σε ολική επαναξιολόγηση, ενταγμένη στο αρμόζον θεωρητικό και χρονολογικό πλαίσιο. Ορισμένες παρατηρήσεις όσον αφορά τις υλοποιήσεις της μορφής ρόντο-σονάτας σε τελικά μέρη ολοκληρώνουν την κριτική αυτήν επισκόπηση της “προβληματικής” αλλά και πρωτότυπης και – γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο – πραγματικά σημαντικής σχέσης του Chopin με την μορφή σονάτας.

© Ιωάννης Φούλιας