Αρχική σελίδα / Επαγγελματική και ερευνητική δραστηριότητα

Ιωάννης Φούλιας, «Ειδικά θέματα ιστορίας της μουσικής: Το είδος του κοντσέρτου και η εξέλιξή του».

Το παρόν μάθημα αφιερώνεται στην εξέταση της ιστορικής διαδρομής ενός επιλεγμένου μουσικού είδους: πρόκειται για το είδος του ενόργανου κοντσέρτου, το οποίο δημιουργείται στα τέλη του 17ου αιώνος στην Ιταλία και εξελίσσεται ποικιλοτρόπως κατά την ύστερη περίοδο του μπαρόκ, στον κλασσικισμό, στον ρομαντισμό αλλά και στο πλαίσιο των διαφόρων συνθετικών τάσεων που καλλιεργήθηκαν κατά το πρώτο ήμισυ του 20ού αιώνος σε ολόκληρο τον ευρωπαϊκό χώρο. Μέσα από την παρουσίαση ενός πλούσιου ρεπερτορίου αναδεικνύονται οι συνθέτες εκείνοι που συνέβαλαν αποφασιστικά στην διαμόρφωση και στην παγίωση των διακριτών χαρακτηριστικών ενός εκάστου τύπου κοντσέρτου (π.χ. του concerto grosso, του σολιστικού κοντσέρτου, της symphonie concertante κ.λπ.) καθώς και των ιδιαίτερων μουσικών μορφών που καλλιεργήθηκαν στο ίδιο πλαίσιο (όπως π.χ. η μορφή ritornello ή η μορφή σονάτας κοντσέρτου), ενώ παράλληλα διαπιστώνεται πώς το είδος του κοντσέρτου εν γένει προσαρμόζεται στις επιμέρους τοπικές και χρονικές υφολογικές προτιμήσεις, στις εκτελεστικές δυνατότητες των κάθε λογής μουσικών οργάνων αλλά και στις πλέον διαφοροποιημένες απαιτήσεις των ίδιων των μουσικών εκτελεστών και του κοινού.

Ενδεικτική βιβλιογραφία: Michael Thomas Roeder, A history of the concerto, Amadeus Press, Portland 1994 (επίσης στα γερμανικά: Das Konzert, Laaber-Verlag [Handbuch der musikalischen Gattungen, Bd. 4], Laaber 2000)· Konrad Küster, Das Konzert. Form und Forum der Virtuosität, Bärenreiter (Bärenreiter-Studienbücher Musik, Bd. 6), Kassel – Basel – London – New York – Prag 1993· Ιωάννης Φούλιας, “Οι μορφές σονάτας και η θεωρητική τους εξέλιξη: Ο πέμπτος τύπος σονάτας (“σονάτα κοντσέρτου”) στην θεωρία του 18ου και του 19ου αιώνος”, Πολυφωνία 18, Κουλτούρα, Αθήνα 2011, σ. 86-124· Ιωάννης Φούλιας, “Οι μορφές σονάτας και η θεωρητική τους εξέλιξη: Ο πέμπτος τύπος σονάτας (“σονάτα κοντσέρτου”) στην θεωρία του 20ού αιώνος και στην εποχή μας”, Πολυφωνία 19, Κουλτούρα, Αθήνα 2011, σ. 7-49.

Περισσότερες πληροφορίες: http://eclass.uoa.gr/courses/MUSIC276.

© Ιωάννης Φούλιας