Εκπαιδευτικό Υλικό>Σημειώσεις>Χαρακτηριστικά Υλικών Προστασίας ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ: Χαρακτηριστικά Υλικών Προστασίας   Α. ΥΔΡΟΞΕΙΔΙΟ ΑΣΒΕΣΤΙΟΥ (βλέπε εικόνα 9) 1. Σύνθεση & Αντίδραση πήξης   Πάστα Α Ca(OH)2 ~ 50% κ.β. ZnO ~ 10% κ.β. (α) (ταχύτητα πήξης, αντιμικροβιακή δράση) Πάστα Β Γλυκοσαλυκιλικό νάτριο (β) ~ 40% κ.β TiO2 ~ 10% κ.β. (λευκωπό χρώμα) Αντίδραση πήξης: (α) + (β). Το ασβέστιο σε μεγάλο ποσοστό δεν αντιδρά; παραμένει στο τελικό μίγμα ως με δυνατότητα απελευθέρωσης   Επιλογές   Αρχές προστασίας πολφού   Παράγοντες εκτίμησης για προστασία   Χαρακτηριστικά υλικών προστασίας Βασικές οδηγίες χρήσης υλικών   Συγκολλητικοί παράγοντες vs. προστασία πολφού   Εικόνα 9 Τα δύο σωληνάρια (βάση και καταλύτης) ενός σκευάσματος υδροξειδίου του ασβεστίου. 2. Χαρακτηριστικά ταχύπηκτο, ειδικά με παρουσία υγρασίας, όπως στο στοματικό περιβάλλον => γρήγορη τοποθέτηση των λοιπών υλικών στην κοιλότητα έντονα υδρόφιλο => επιτάχυνση πήξης αλλά και υδατοδιάλυτο υδατοδιαλυτό, (2.2-6.7% κ.β διαλυτότητα) αποδόμηση ακόμα και από το υγρό των οδοντινοσωληναρίων, πρώϊμη αποδόμηση όταν εκπλυθεί με νερό αμέσως μετά την τοποθέτησή του => απαραίτητη η κάλυψή του με ανθεκτικότερο υλικό προστασίας πολφού έντονη αποδόμηση σε επαφή με αδροποιητικά οξέα => συνιστάται κατά το δυνατόν αποφυγή της επαφής (βλέπε εικόνες 10α & 10β) φτωχές μηχανικές ιδιότητες => μικρή αντοχή σε καταπόνηση => μη άμεση έκθεσή του σε φορτίσεις => απαραίτητη η κάλυψή του με ανθεκτικότερο υλικό προστασίας πολφού φτωχή αισθητική, χωρίς δυνατότητα χρωματικής προσομοίωσης προς τους οδοντικούς ιστούς (βλέπε εικόνα 11) => αισθητικό πρόβλημα, όταν είναι λεπτό το πάχος του εμφρακτικού αισθητικού υλικού βιολογική δράση, αντιφλεγμονώδης, αντιμικροβιακή, προάγει το μηχανισμό σχηματισμού γέφυρας επανορθωτικής οδοντίνης, γι’ αυτό χρησιμοποιείται σε καλύψεις πολφού συγκολλητική ικανότητα, δε διαθέτει Εικόνες 10α & 10β   Τοποθέτηση υδροξείδιου του ασβεστίου (αριστερά). Η επιφάνεια του μετά από αδροποίηση με ορθοφωσφορικό οξύ για 30 s (δεξιά).   Εικόνα 11 Το υδροξείδιο του ασβεστίου, τοποθετημένο μέσα στην κοιλότητα Φαίνεται το έντονα κιμωλιώδες χρώμα του   ΣΥΝΕΚΤΙΜΩΝΤΑΣ τα προαναφερόμενα, το υδροξείδιο του ασβεστίου χρησιμοποιείται σήμερα: Ως υλικό άμεσων καλύψεων (βλέπε εικόνες 12α & 12β) Σε περιοχές όπου το πάχος της παραμένουσας οδοντίνης (RD) < 0.5mm ΠΡΟΣΟΧΗ: ΣΕ ΟΠΟΙΑΔΗΠΟΤΕ ΑΛΛΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΔΕΝ ΣΥΝΙΣΤΑΤΑΙ Η ΧΡΗΣΗ ΥΔΡΟΞΕΙΔΙΟΥ ΤΟΥ ΑΣΒΕΣΤΙΟΥ Εικόνες 12α & 12β   Σημειακή αποκάλυψη (αριστερά). Τοποθέτηση υδροξειδίου του ασβεστίου στο σημείο της αποκάλυψης (δεξιά).   Β. ΥΑΛΟΪΟΝΟΜΕΡΗΣ ΚΟΝΙΑ Υπάρχουν δύο μορφές κονιών όσον αφορά τη σύνθεση και τον τρόπο πήξης τους: χημικά σκληρυνόμενες (πήξη μετά 3-4 min από την ανάμιξη σκόνης/υγρού) (βλέπε εικόνα 13) ρητινώδεις τροποποιημένες (πήξη με φωτοπολυμερισμό, 20-25 s) (βλέπε εικόνα 14) Εικόνα 13   Εικόνα 14   Σκόνες (δύο διαφορετικά χρώματα) και υγρό ενός σκευάσματος χημικά σκληρυνόμενης υαλϊονομερούς κονίας.   Σκόνη και υγρό σκευάσματος ρητινώδους τροποποιημένης υαλοϊονομερούς κονίας.   1. Χημικά σκληρυνόμενες 1α. Σύνθεση & Αντίδραση πήξης σκόνη: ασβεστο-αλουμίνιο-άργιλο-πυριτιούχος ύαλος υγρό: υδατικό διάλυμα πολυκαρβοξυλικών οξέων αντίδραση: ύαλος + οξύ => πολυκαρβοξυλικό άλας 2α. Χαρακτηριστικά συγκολλητική ικανότητα με αδαμαντίνη & οδοντίνη ? πρόσφυση στα τοιχώματα της κοιλότητας (ΤΟ ΜΟΝΟ ΑΠΟ ΤΑ ΥΛΙΚΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΜΕ ΑΥΤΟ ΤΟ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΟ) σχετικά ταχύπηκτο (3-4 min) => να παραμένει αδιατάρακτο αυτό το διάστημα φυσικομηχανικές ιδιότητες: τις καλύτερες έναντι των άλλων τύπων υλικών προστασίας => δε χρειάζεται κάλυψη από άλλο υλικό προστασίας η σύσταση βάσης καλύτερες φ/μ ιδιότητες έναντι αντίστοιχων επιχρισμάτων βιολογική δράση (αντιμικροβιακή και αντιφλεγμονώδης), δε διαθέτουν => δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν στη θέση του υδροξειδίου του ασβεστίου δυνατότητα απελευθέρωσης φθορίου (δεν έχει εξακριβωθεί αν προσφέρει κάποιο κλινικό όφελος) προστασία από ερεθίσματα: μηχανικά, θερμικά, ηλεκτρικά, οσμωτικά σύσταση τόσο σε βάση όσο και σε επίχρισμα 2. Ρητινώδεις τροποποιημένες 2α. Σύνθεση & Αντίδραση πήξης σκόνη: παρόμοια με τα χημικά και φωτοκαταλύτης υγρό: όπως τα χημικά με πρόσθετα ρητινοτροποποιημένο πολυκαρβοξυλικό οξύ (MA-PAA) ή μονομερή όπως ΗΕΜΑ αντίδραση: όπως τα χημικά και πρόσθετα φωτο πολυμερισμός των μεθακρυλικών ριζών (=CH2) με φωτοακτινοβόληση από λυχνία πολυμερισμού 2β. Χαρακτηριστικά - Διαφοροποιήσεις σε σχέση με τα χημικά Καλύτερη χρωματική προσομοίωση => σημαντικό για χρήση κάτω από σύνθετη ρητίνη Ταχύτερη αντίδραση πήξης (~ 1 min μετά την ανάμιξη) => μείωση του χρόνου εργασίας Καλύτερες φυσικομηχανικές ιδιότητες, ως σύνολο Συστολή λόγω του φωτοπολυμερισμού => όμως λόγω μικρού όγκου υλικού, πρακτικά δεν επηρεάζεται η πρόσφυση κονίας-οδοντίνης δηλ. δεν προκαλούνται αποκολλήσεις από τα τοιχώματα της κοιλότητας (βλέπε εικόνα 15) Εικόνα 15 Άψογη πρόσφυση τόσο στη μεσόφαση υαλοϊονομερούς-οδοντίνης όσο και υαλοϊονομερούς-σύνθετης ρητίνης.   Γ. ΕΥΓΕΝΟΛΟΥΧΟΣ ΚΟΝΙΑ (βλέπε εικόνα 16) 1. Σύνθεση & Αντίδραση πήξης σκόνη: ZnO, ρητινώδεις ενισχυτικές ουσίες, επιταχυντής υγρό: ευγενόλη, επιτυχυντής, αντιμικροβιακά πρόσθετα αντίδραση: ZnO+ευγενόλη => άλας ευγενολούχου ψευδαργύρου (παραμένει μεγάλο ποσό ελεύθερης ευγενόλης, στο τελικό μίγμα) 2. Χαρακτηριστικά φυσικομηχανικές ιδιότητες που υπολείπονται έναντι των υαλοϊονομερών κονιών βιολογική δράση: αντιμικροβιακή (λόγω Zn και ευγενόλης), αντιφλεγμονώδης (ευγενόλη) ΠΡΟΣΟΧΗ: σε RD< 0.5 mm, η δράση της ελεύθερης ευγενόλης είναι ερεθιστική για τον πολφό χρόνος πήξης, μεγάλος συγκριτικά (5-7 min) προστασία από ερεθίσματα: μηχανικά, θερμικά, ηλεκτρικά, οσμωτικά αναστολή αντίδρασης πολυμερισμού συνθέτων ρητινών σύσταση μόνο ως βάση συγκολλητική ικανότητα, δε διαθέτει μεν αλλά επιτυγχάνει άψογη πρόσφυση με τους οδοντικούς ιστούς Εικόνα 16 Σκόνη και υγρό σκευάσματος ευγενολούχου κονίας.   Δ. ΒΕΡΝΙΚΙ τύπος φυσικών ρητινών [ΤΑ ΜΟΝΑ ΠΟΥ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΣΗΜΕΡΑ ΚΛΙΝΙΚΑ ] σύνθεση: φυσικές ρητίνες διαλυμένες σε οργανικούς διαλύτες μηχανισμός προστασίας, σχηματισμός ρητινώδους στρώματος ? απόφραξη οδοντινοσωληναρίων ? μείωση διαπερατότητας οδοντίνης έντονα διαλυτό κύρια στα οξέα => κίνδυνος απομάκρυνσης του σε σύντομο μετεμφρακτικό χρόνο, αφήνοντας μικρόκενα μεταξύ τοιχωμάτων κοιλότητας – εμφρακτικού υλικού προφυλάσσει από: σε κάποιο βαθμό από θερμικά και ηλεκτρικά ερεθίσματα προκαλεί αναστολή πολυμερισμού συνθέτων ρητινών => ΤΑ ΒΕΡΝΙΚΙΑ ΔΕ ΣΥΝΔΥΑΖΟΝΤΑΙ ΠΟΤΕ ΜΕ ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΡΗΤΙΝΕΣ Χρησιμοποιούνται μόνο σε: Εμφράξεις αμαλγάματος που τείνουν προς μέτριο βάθος και δεν μπορούν να τοποθετηθούν (για διάφορους λόγους) υαλοϊονομερής ή ευγενολούχος κονία => ΚΥΡΙΟΣ ΣΤΟΧΟΣ: Περιορισμός μετεμφρακτικής ευαισθησίας κορυφή