ΕΝΑΣ ἀπὸ τοὺς πιὸ δυναμικοὺς μητροπολίτες τῆς Ἑλλαδικῆς Ἐκκλησίας, ὁ Μεσογαίας καὶ Λαυρεωτικῆς κ. Νικόλαος (ποὺ δίδασκε σὲ Harvard καὶ MIT, ἦταν συνεργάτης τῆς NASA καὶ τὰ παράτησε ὅλα γιὰ νὰ γίνει μοναχὸς ) ἀνοίγει τὰ χαρτιά του στὴν «Κυριακάτικη Δημοκρατία» καὶ ὑποστηρίζει ὅτι ὁδηγούμαστε σὲ ἱστορικὴ ἐθνικὴ καταστροφή.
Βλέπει πιθανὸ τὸ ἐνδεχόμενο κοινωνικῆς ἔκρηξης, τονίζει ὅτι «ἡ Ἐκκλησία ὀφείλει νὰ ἀδειάζει τὰ ταμεῖα καὶ τὶς ἀποθῆκες της», ἐνῶ γιὰ τὴν προφυλάκιση τοῦ ἡγούμενου Ἐφραὶμ δηλώνει ὅτι πῆγαν νὰ χτυπήσουν τὴν Ἐκκλησία καὶ μαχαίρωσαν τὴ Δικαιοσύνη.
Τέλος, ἀφήνει ἀνοιχτὸ τὸ ἐνδεχόμενο νὰ εἶναι στὸ μέλλον ὑποψήφιος γιὰ τὸν Ἀρχιεπισκοπικὸ θρόνο (ἀφοῦ δὲν τὸ ἀρνεῖται), ἂν καὶ ὑποστηρίζει ὅτι ἐλπίζει (ὅταν ἔρθει ἐκείνη ἡ ὥρα) νὰ μὴν ἀσχοληθεῖ κανεὶς μαζί του.
Σεβασμιώτατε, ἡ χώρα περνᾶ δύσκολες μέρες καὶ ὁ λαὸς πλέον ἔχει χάσει τὴν ὑπομονή του. Φοβάστε τὸ ἐνδεχόμενο κοινωνικῆς ἔκρηξης;
Ποιὸς δὲν τὸ φοβᾶται; Ὅταν ὡς λαὸς ἔχουμε χάσει κάθε πνευματικὸ ἔρεισμα, πῶς εἶναι δυνατὸν νὰ ἐλεγχθεῖ ἡ ἀγανάκτηση, τὸ αἴσθημα τῆς ἀδικίας, ἡ πείνα καὶ τὰ συναφῆ;
Νιώθετε ἀπογοητευμένος ἀπὸ τὴν πορεία καὶ τὶς ἐξελίξεις στὴ χώρα, ἀλλὰ καὶ τὴ στάση τῆς Εὐρώπης;
Δὲν εἶναι καὶ τόσο εὐχάριστες οἱ ἐξελίξεις. Νομίζω ὅτι ὁδηγούμαστε σὲ ἱστορικὴ ἐθνικὴ καταστροφή. Δὲν περίμενα καὶ κάτι καλύτερο ἀπὸ τὴν Εὐρώπη. Τὸ χειρότερο εἶναι ὅτι δὲν φαίνονται σημεῖα ἀφύπνισης σὲ ἐμᾶς.
Μὲ θάρρος σταθήκατε στὸ πλευρὸ τοῦ λαοῦ ὅταν ἐπιβλήθηκε τὸ χαράτσι τῆς ΔΕΗ. Τότε ὁρισμένοι σᾶς κατηγόρησαν γιὰ πολιτικὲς παρεμβάσεις. Τί τοὺς ἀπαντᾶτε;
Νὰ διαβάσουν προσεκτικὰ τὴν ἐγκύκλιο, νὰ σκεφθοῦν ἤρεμα καὶ μὲ εἰλικρίνεια νὰ ἀντικρίσουν τὴ σημερινὴ κατάσταση.
Κάποιοι πολιτικοὶ (μὲ πρῶτο ὅλων τὸν κ. Νίκο Σηφουνάκη) κατὰ καιροὺς σᾶς ἔχουν ἐπιτεθεῖ σκληρά. Σᾶς πικραίνει αὐτὴ ἡ συμπεριφορά;
Κανεὶς δὲν μὲ πικραίνει ἐκτὸς ἀπὸ τὸν ἑαυτό μου. Οἱ ἄνθρωποι δικαιοῦνται νὰ διαφωνοῦν, ὄχι ὅμως καὶ νὰ διαστρέφουν ἐμπαθῶς τὴν ἀλήθεια.
Ὁ λαὸς ψάχνει στήριξη στὴν Ἐκκλησία. Ἂν καὶ πραγματοποιεῖται ἕνα τεράστιο κοινωνικὸ ἔργο, ἀκούγονται φωνὲς ποὺ λένε ὅτι ἡ Ἐκκλησία πρέπει νὰ κάνει περισσότερα. Συμφωνεῖτε;
Ἡ Ἐκκλησία πρέπει πάντοτε νὰ κάνει τὸ μέγιστο ποὺ μπορεῖ, νὰ ἀδειάζει τὰ ταμεῖα καὶ τὶς ἀποθῆκες της, νὰ προφέρεται στὴν ὑπηρεσία τοῦ λαοῦ μὲ ὅλες τὶς δυνάμεις της, διαρκῶς νὰ λειτουργεῖ στὰ ὅριά της. Ἐκεῖ συναντᾶται ὁ Θεός.
Συχνὰ ὅμως ὑπάρχει ἕνας παραλογισμὸς στὶς ἀπαιτήσεις ἀπὸ τὴ μεριὰ αὐτῶν ποὺ στέκονται κριτικὰ ἀπέναντί της. Εἶναι αὐτοὶ ποὺ μιλοῦν γιὰ φιλέτα καὶ ἀμύθητες περιουσίες.
Εἶναι πολὺ ἄδικο νὰ προσφέρεται τόσο ἔργο, νὰ ἀγκαλιάζεται τόσος κόσμος καὶ μερικοὶ νὰ ἐπιμένουν νὰ ἀναπαράγουν κακίες.
Ἔχει εὐθύνες καὶ ἡ Ἐκκλησία γιὰ τὴν παροῦσα κρίση;
Ἀσφαλῶς καὶ ἔχουμε ὅλοι μας. Ἂν ὡς Ἐκκλησία ἤμασταν πιὸ κοντὰ στὸ μήνυμα καὶ στὴν ἀποστολή μας, πόσο διαφορετικὰ θὰ ἦταν τὰ πράγματα;
Ἀπὸ τὴν ἄλλη ὅμως πλευρά, ἡ Ἐκκλησία τί φταίει γιὰ ὅλες τὶς ἀπαράδεκτες πολιτικὲς ἐπιλογὲς ποὺ ἔγιναν τὰ τελευταῖα χρόνια;
Ὁ διωγμὸς ποὺ δέχτηκε δὲν εἶναι ἄσχετος μὲ τὴν κρίση. Ἐκεῖ ποὺ ἐγὼ αἰσθάνομαι τὴν εὐθύνη μας δὲν εἶναι γιὰ τὸ τί κάναμε, ἀλλὰ γιὰ τὸ τί δὲν κάναμε.
Στὴ Μητρόπολή σας μὲ ποιοὺς τρόπους βοηθᾶτε ὅσους ἔχουν ἀνάγκη καὶ τί σᾶς ζητοῦν οἱ πιστοί;
Τὸ κύριο αἴτημα τῶν ἀνθρώπων εἶναι ἡ ἐξεύρεση ἐργασίας. Λίγοι εἶναι αὐτοὶ ποὺ ζητοῦν κάτι ἄλλο.
Εἶναι ὅμως πολλοὶ αὐτοὶ ποὺ μὲ πολλὴ ἀξιοπρέπεια μοιράζονται μαζί μας τὰ ἀδιέξοδά τους.
Αὐτὸ ποὺ ἐμεῖς ὡς Ἐκκλησία κάνουμε εἶναι νὰ προσπαθοῦμε νὰ στεκόμαστε δίπλα τους ὅπως καὶ ὅσο μποροῦμε νὰ σηκώνουμε ὅλοι μαζὶ τὸ βάρος.
Ποιὲς εἶναι οἱ εὐθύνες τῆς πολικῆς ἡγεσίας;
Νομίζω μεγάλες. Αὐτὸ ὅμως ποὺ τώρα χρειαζόμαστε εἶναι σύμπνοια, ἡρωισμός, ἐπιστροφὴ στὶς πνευματικὲς σταθερές μας καὶ σύνεση, θεωρῶ ὅτι ὁδηγηθήκαμε στὴν παροῦσα τραγικὴ κατάσταση γιατὶ καταστρέψαμε τὴν παιδεία μας, ἀρνηθήκαμε τὶς ἀξίες καὶ τὶς παραδόσεις μας, χάσαμε τὸν Θεὸ καὶ τὴν πίστη μας, χαλάσαμε τὴ γλώσσα καὶ τὴν Ἱστορία μας, ζοῦμε δίχως ἐθνικὴ ὑπερηφάνεια, ποιὸς φταίει καὶ τελικὰ τὸ τρίπτυχο θρησκεία -πατρίδα - οἰκογένεια ἢ τὸ δίδυμο Ὀρθοδοξία - Ἑλλάδα ἔχουν ἀποκτήσει ἀρνητικὴ διάσταση στὴν καθημερινή μας διάλεκτο;
Αὐτὰ ὅλα ἀποτελοῦν ἀποτέλεσμα συγκεκριμένων πολιτικῶν ἐπιλογῶν.
Ἡ πρόσφατη ἐπιστολὴ τοῦ Ἀρχιεπισκόπου πρὸς τὸν πρωθυπουργὸ σᾶς ἱκανοποίησε;
Τὴν περίμενα καὶ πραγματικὰ μὲ ἀνάπαυσε. Εἶχε στοιχεῖα προφητικοῦ λόγου. Ἔλεγε καθαρὰ ἀλήθειες.
Αὐτὴ εἶναι ἡ ἀποστολὴ τῆς Ἐκκλησιᾶς, ὄχι νὰ λύσει τὰ καθημερινὰ προβλήματα. Αὐτὸ εἶναι χρέος τῶν πολιτικῶν μᾶς ἐκπροσώπων.
Δική της ἀποστολὴ εἶναι νὰ ὁμολογεῖ τὴν ἀλήθεια καὶ νὰ δείχνει τὸν δρόμο μας πρὸς τὸν Θεό.
Ἡ χώρα, ἐκτὸς ἀπὸ τὴ φτώχεια, πάσχει καὶ ἀπὸ κατάθλιψη. Στὸ ἐπίπεδο τῆς ψυχολογικῆς ἀνάτασης τοῦ λαοῦ πὼς καὶ μὲ ποιὸν τρόπο μπορεῖ νὰ βοηθήσει ἡ Ἐκκλησία;
Ὅταν λαχτάρα τῆς ψυχῆς μας εἶναι ὁ Θεός, μπορεῖ νὰ ὑπάρχει λύπη, ποτὲ ὅμως κατάθλιψη.
Φανταστήκατε ποτὲ ἕναν μάρτυρα νὰ πέσει σὲ κατάθλιψη ἐπειδὴ διώκεται;
Αὐτὸ ποὺ προσφέρει ἡ Ἐκκλησία εἶναι ὁ ζῶν Θεός. Ἡ προσευχὴ σὲ αὐτὸν εἶναι ἀνάσα.
«Ἐπὶ τὸν Κύριον ἐλπίδα πᾶς τις κεκτημένος ὑψηλότερός ἐστι πάντων τῶν λυπούντων». Ἔτσι βοηθάει ἡ Ἐκκλησία.
Ἐλπίδα γιὰ τὸ μέλλον ὑπάρχει;
Ἀσφαλῶς καὶ ὑπάρχει.
Ἂν κρατηθοῦμε γαντζωμένοι στὴν πίστη καὶ τὴν παράδοσή μας, καὶ νὰ μᾶς χτυπήσουν, θὰ ἀναστηθοῦμε. Καὶ νὰ μᾶς διαλύσουν, θὰ ἀνασυγκροτηθοῦμε.
Πιστεύετε ὅτι ἡ Ἐκκλησία ἔχει ἀνάγκη ἀνανέωσης;
Ἐκκλησία σημαίνει διαρκῶς ἀνανέωση. «Εἴ τις ἐν Χριστῷ καινὴ κτίσις».
Ἂν ὑπάρχει αὐτὸς ὁ ἀνακαινισμός, τότε ἡ Ἐκκλησία μὲ ἀσφάλεια ἰσορροπεῖ ἀνάμεσα στὴν τόλμη τοῦ σύγχρονου λόγου καὶ στὸν σεβασμὸ τῆς διαχρονικῆς ἐμπειρίας της.
Λέγεται σὲ ἐκκλησιαστικοὺς κύκλους ὅτι ὅταν τεθεῖ τὸ σχετικὸ θέμα θὰ εἶστε μεταξὺ τῶν ὑποψηφίων γιὰ τὸν Ἀρχιεπισκοπικὸ Θρόνο. Ἀληθεύει;
Εὔχομαι ὅταν τεθεῖ νὰ βρίσκομαι σὲ τέτοια κατάσταση ποὺ νὰ μὴν ἀσχοληθεῖ κανεὶς μαζί μου.
Πῶς κρίνετε τὴν περιπέτεια τῆς προφυλάκισης τοῦ ἡγούμενου Ἐφραίμ;
Ἕνας ἁγιορείτης ἡγούμενος στὴ φυλακή! Ὄχι ἔνοχος, ἀλλὰ ἐπικίνδυνος!
Γιατὶ εἶπε μιὰ δικαστὴς ὅτι ἔχει ροπὴ στὴν ἐγκληματικὴ δράση.
Τὸν ἔκλεισαν τὸν ἄνθρωπο ὄχι μὲ ἀνακριτικὸ πόρισμα ἀλλὰ μὲ δικαστικὸ ... ψυχογράφημα.
Ἂν εἶναι δυνατόν! Ἀπόδειξη τῆς πραγματικῆς μας κρίσης.
Πῆγαν νὰ χτυπήσουν τὴν Ἐκκλησία καὶ μαχαίρωσαν τὴ δικαιοσύνη.
Ἡ ὑποστήριξη τῆς Ἱερᾶς Συνόδου στὸν ἡγούμενο προκάλεσε ἀναταράξεις καὶ τὴν ἀντίδραση τοῦ μητροπολίτη Μεσσηνίας κ. Χρυσοστόμου. Πῶς κρίνετε τὴν ἀντίδρασή του;
Δὲν θὰ ἤθελα νὰ κρίνω ἕναν συνεπίσκοπό μου, μάλιστα μέσῳ μιᾶς κοσμικῆς ἐφημερίδας.
Ἂς κάνει ὁ καθένας μόνος του τὶς κρίσεις του.
Ἂν κάποιοι ἀρχιερεῖς σᾶς προτείνουν ὡς ἑπόμενο Ἀρχιεπίσκοπο θὰ τὸ ἀποδεχτεῖτε;
Ἐπειδὴ κάνετε ἐσεῖς λάθος ἐρωτήσεις πρέπει καὶ οἱ ἱεράρχες νὰ κάνουν λάθος προτάσεις;
Στὴν Ἐκκλησία ἡ καλύτερη θέση δὲν εἶναι τοῦ πρώτου ἀλλὰ αὐτὴ τοῦ ἔσχατου. Καὶ μακάριος ὅποιος τὸ καταλαβαίνει.
Θυμᾶμαι πόσο σᾶς πίεζαν νὰ δεχτεῖτε νὰ γίνετε Μητροπολίτης. Τώρα, ἀρκετὰ χρόνια μετά, ὑπάρχουν στιγμὲς ποὺ λέτε ὅτι ἴσως ἦταν καλύτερα νὰ εἴχατε ἀρνηθεῖ;
Κανεὶς ποτὲ δὲν μὲ πίεσε. Δὲν ἔχει ἀνάγκη ἀπὸ μᾶς οὔτε ὁ Θεὸς οὔτε καὶ ἡ Ἐκκλησία.
Οὔτε πάλι τὸ σημαντικότερο πράγμα στὴ ζωὴ ἑνὸς κληρικοῦ εἶναι νὰ γίνει μητροπολίτης.
Κανένας ἀπὸ τοὺς μακαρισμοὺς δὲν λέει μακάριοι οἱ μητροπολίτες. Λέει ὅμως ὁ πρῶτος «μακάριοι οἱ πτωχοὶ τῷ πνεύματι» καὶ ὁ τελευταῖος «μακάριοι οἱ δεδιωγμένοι».
Ἐγὼ ἀγωνίζομαι γιὰ τὸ πρῶτο καὶ προετοιμάζομαι γιὰ τὸ τελευταῖο. Ἔτσι ἐλπίζω νὰ δῶ τὸν Θεό, «ὅτι αὐτοὶ τὸν Θεὸν ὄψονται». Ἴσως στὴν ἄλλη ζωή.
Ἐκτὸς ἀπὸ ἀρχιερέας εἶστε καὶ ἐπιστήμονας. Ἡ ἐπιστήμη συγκρούεται μὲ τὴν πίστη στὸν Θεό;
Ἐπιστήμονας ἤμουν, δὲν εἶμαι. Τώρα εἶμαι ἕνας ἁπλὸς μαθητὴς τοῦ Χριστοῦ. Ἀλλὰ μὲ ὅλη μου τὴν καρδιά.
Ἐμένα ἡ ἐπιστήμη μόνο καλὸ μοῦ ἔκανε. Εὐχαριστῶ πολὺ τὸν Θεὸ γιὰ τὸ δῶρο αὐτό.
Τὸν εὐχαριστῶ ὅμως περισσότερο ποὺ μοῦ χάρισε τὴν εὐλογία τῆς πίστης, τῆς ἱεροσύνης καὶ τῆς μοναχικῆς ζωῆς.
Ὅσο γιὰ τὴ σύγκρουση, εἶναι σὰν νὰ μὲ ρωτᾶτε ἂν μπορεῖ νὰ συγκρουστεῖ ἕνα ἀεροπλάνο μὲ ἕναν πύραυλο.
Τὸ πρῶτο κινεῖται στὴν ἀτμόσφαιρα πολὺ χαμηλά. Τὸ δεύτερο στὸ Διάστημα, ἐλεύθερο ἀπὸ τὴ βαρύτητα.
Τὸ μεγάλο πείραμα ταῦ CERN ἀναζητᾶ τὸ σωματίδιο τοῦ Θεοῦ. Πρόκειται γιὰ ὕβρη ἢ γιὰ ἐπιστημονικὴ ἐπανάσταση;
Μὰ τί λέτε τώρα;; Ἂν ὑπάρχει, γιατί νὰ μὴν τὸ βροῦμε; Τὸ θέμα δὲν εἶναι νὰ βροῦμε στὸ CERN τὸ σωματίδιο τοῦ Θεοῦ, ἀλλὰ ἐμεῖς νὰ προσπαθοῦμε νὰ συναντήσουμε μέσα μας τὸν ἴδιο τὸν Θεό.
Ἂν τὸ πρῶτο εἶναι ἐπιστημονικὴ ἐπανάσταση, τὸ δεύτερο εἶναι πνευματικὴ ἔκρηξη. Καλὸ τὸ πρῶτο, μεγαλειῶδες τὸ δεύτερο.
Ἡ καύση τῶν νεκρῶν, ἡ πρόταση γιὰ κατάργηση θρησκευτικῶν συμβόλων, ἡ ὑποβάθμιση τοῦ μαθήματος τῶν θρησκευτικῶν καὶ ἄλλες παρόμοιες ἐνέργειες ἢ προθέσεις θεωρεῖτε ὅτι ἐντάσσονται σὲ ἕνα εὐρύτερο σχέδιο ἐναντίον τῆς πίστης καὶ τῆς Ἐκκλησίας;
Θεωρῶ ὅτι ἐντάσσονται μέσα στὰ βαθύτερα αἴτια τῆς ἀσυγχώρητης γιὰ τὸν λαό μας πνευματικῆς κρίσης.
Ἀντὶ νὰ θηλάζουμε ἀπὸ τὸ στῆθος τῆς Ἐκκλησίας, ἐμεῖς τὸ δαγκώνουμε.