Ἄρθρο τοῦ Ἀντώνη Καρκαγιάννη στὴν Καθημερινὴ τῆς Κυριακῆς, 9 Μαΐου 2004
Πολλοὶ τὸν ἄκουσαν, πόσοι ὅμως τὸν πρόσεξαν; Ὁ νέος ἐπίσκοπος Μεσογαίας & Λαυρεωτικῆς εἶπε αὐτὰ ποὺ ἔπρεπε νὰ εἶχαν ἀκουστεῖ ἐδῶ καὶ καιρό. Παρατίθεται ἐδῶ ἕνα μικρὸ ἀπόσπασμα ἀπὸ τὸ λόγο τοῦ μοναχοῦ Νικολάου Χατζηνικολάου κατὰ τὴ χειροτονία του σὲ μητροπολίτη Μεσογαίας καὶ Λαυρεωτικής. Ἐλπίζω νὰ τὸν ἄκουσαν καὶ νὰ τὸν πρόσεξαν πολλοὶ παρόντες καὶ ἀπόντες. Θὰ προσέξετε τὴν ἁπλή, ζεστὴ καὶ ταπεινὴ δημοτικὴ καὶ θὰ τὴ συγκρίνετε μὲ τὴ στομφώδη καὶ ὑπερφίαλη ψευτοκαθαρεύουσα.
Σὲ ἕναν κατάμεστο ἀπὸ πιστοὺς Καθεδρικὸ Ναὸ Ἀθηνῶν, παρουσία ἐκπροσώπου τῆς Κυβέρνησης καὶ τῶν τοπικῶν ἀρχῶν τῆς Ἀνατολικῆς Ἀττικῆς ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος συμπαραστατούμενος ἀπὸ 15 συνοδικοὺς Ἱεράρχες χειροτόνησε τὸ νέο Μητροπολίτη Μεσογαίας καὶ Λαυρεωτικῆς κ. Νικόλαο ποὺ καθήλωσε κληρικοὺς καὶ λαϊκοὺς μὲ τὴν προσφώνησή του, λίγο πρὶν ξεκινήσει τὸ τελετουργικό.
«Αἰσθάνομαι πὼς ἂν ἡ ἀγωνία μας εἶναι νὰ τὰ βροῦμε μὲ τὸν θεὸ τότε πολὺ εὔκολα τὰ βρίσκουμε καὶ μεταξύ μας» εἶπε μὲ νόημα ὁ νέος Μητροπολίτης λέγοντας ἴσως γιὰ πρώτη φορά, αὐτὰ ποὺ περιμένει νὰ ἀκούσει ὁ λαὸς ἀπὸ τοὺς ἐκκλησιαστικοὺς ταγούς του! Γιὰ πρώτη φορά, ἀκούστηκε Μητροπολίτης κατὰ τὴν χειροτονία του νὰ ἀπαρνεῖται τὸ μισθὸ τοῦ ὅπως ἐπίσης καὶ πὼς δὲν ἤθελε νὰ γίνει Ἐπίσκοπος παρὰ τὶς συνεχεῖς προτάσεις.
Ὁ νέος Μητροπολίτης Μεσογαίας ποὺ προέρχεται ἀπὸ τὸν Ἁγιορείτικο Μοναχισμὸ μίλησε μὲ ἰδιαίτερα ζεστὰ λόγια γιὰ τὸ Πατριαρχεῖο ἀφήνοντας πολλοὺς ἄφωνους ἀπὸ τὸν μοναδικὸ τρόπο μὲ τὸν ὁποῖο προσέγγισε τὴν κρίση!
«Ἡ καρδιά μου γιὰ νὰ καταλήξει στὸ ὑπερουράνιο θυσιαστήριο περνοῦσε ἀπὸ τὸν θρόνο τῆς Κωνσταντινουπόλεως. Αὐτὴ ἡ καθημερινὴ συνεχὴς μνημόνευση τοῦ πατριαρχικοῦ ὀνόματος δὲν ἦταν γιὰ μένα ἕνας τύπος, μία πράξη ἁβροφροσύνης κάτι τὸ ὑποχρεωτικὸ καὶ μηχανικό, ἀλλὰ μία σαφὴς αἰτία ποὺ μοῦ δημιούργησε ἕνα ἰσχυρὸ καὶ ἀκατάληπτο δεσμὸ μαζί του, τέτοιον δὲν θὰ μποροῦσε μὲ κανένα τρόπο νὰ διασαλεφθεῖ ἀκόμη καὶ ἐὰν κάποτε βρισκόμουν σὲ μία ἐκκλησία ποὺ δὲν θὰ προϋπόθετε τὴν μνημόνευσή του, ἀκόμη καὶ ἐὰν θὰ αἰσθανόμουν κάποια ἐσωτερικὴ διαφοροποίηση μαζί του, ἀκόμη καὶ ἐὰν μὲ σκανδάλιζαν κάποιες συγκεκριμένες ἐνέργειες ἢ ἐπιλογές του. Σὲ κάθε περίπτωση θὰ προτιμοῦσα νὰ δεχτῶ ὅτι ἐγὼ σφάλλω παρὰ τὸ πατριαρχεῖο μας».
Συνεχίζοντας τὴν ἀναφορά του στὸ Πατριαρχεῖο εἶπε μὲ νόημα: «Εἶναι τόσο μεγάλο ποὺ τὴν ἐξουσία τοῦ τὴν ἔχει δὲν τὴν διεκδικεῖ». Σημείωσε μάλιστα πὼς «Στὸ Οἰκουμενικὸ Πατριαρχεῖο ὀφείλουμε τὴν ἱστορικὴ ἀπόδειξη ὅτι ἡ Ἐκκλησία μας εἶναι Μία Ἅγια Καθολικὴ καὶ Ἀποστολική. Τὸ Πατριαρχεῖο μας ἀποτελεῖ κομμάτι τῆς ὑποστάσεώς μας καὶ ὡς Ἑλλήνων καὶ ὡς Ὀρθοδόξων. Ἔχει ἱστορία ποὺ τὸ αἷμα τῆς περνᾷ ἀπὸ τοῦ καθενός μας τὴν καρδιά».
Τὰ λόγια βέβαια τοῦ νέου Μητροπολίτη δὲν ἦταν μόνο πρὸς τὴν κατεύθυνση τῆς Ἑλλάδας. Ἴσως νὰ ἤθελε νὰ θυμίσει ἀκόμη καὶ στὸ ἴδιο τὸ Φανάρι ποιὸς εἶναι ὁ ρόλος του: «Τὸ Πατριαρχεῖο μας εἶναι Οἰκουμενικὸ γιὰ νὰ ἀγκαλιάζει ὅλους, νὰ συγχωρεῖ ὅλα νὰ ἑνώνει τοὺς πάντες καὶ τὰ πάντα».
Μάλιστα σημείωσε μὲ ἰδιαίτερο νόημα πὼς «Τὰ προβλήματα τὰ λύνουν, ἡ δική μας ταπείνωση, ἡ ἀνωτερότητα τοῦ ἄλλου καὶ ἡ ἐμπιστοσύνη ἀμφοτέρων. Μὲ γνώμονα αὐτὴ τὴν λογικὴ διακρίνω τὴν μεγάλη μου εὐθύνη νὰ ἀγωνιστῶ γιὰ τὴν εἰρήνη τῆς Ἐκκλησίας, νὰ βγοῦμε ὅλοι κερδισμένοι, ὄχι νὰ βρεῖ τὸ δίκιο τοῦ αὐτὸς ποὺ τὸ ἔχει ἀλλὰ νὰ ἀποδεχθεῖ τὴν ἀδικία αὐτὸς ποὺ ἴσως δὲ εὐθύνεται γιὰ κάτι. Στὴν Ἐκκλησία ἐγὼ ἔμαθα νὰ λατρεύω ἕνα Θεὸ ποὺ ἡ ἀγάπη τὸν κάνει περισσότερο νὰ ἡττᾶται καὶ νὰ ὑποχωρεῖ παρὰ νὰ νικάει καὶ νὰ διεκδικεῖ. Αὐτὴ ἡ λογικὴ καὶ μόνο ἀποτελεῖ τὸ λόγο τῆς ἀγάπης μου στὴν Ἐκκλησία».
«Πρέπει νὰ ὁμολογήσω τὴ δυσκολία ποὺ ἔχω μέσα μου αὐτὲς τὶς μέρες. Αἰσθάνομαι πὼς τὸ ὅραμα τῆς προσωπικῆς μου κλήσεως, αὐτὸ ποὺ μὲ μεταμόρφωσε ἀπὸ ἐπιστήμονα σὲ ἱερέα καὶ μοναχό, ἔχει πλέον ἀπομυθοποιηθεῖ, χωρὶς νὰ καταλάβω πώς. Ὁ στόχος τοῦ ἀπολύτου ἔχει νοθευθεῖ ἀπὸ τὸ μικρόβιο τῆς ὑποχώρησης καὶ τὴ δικαιολογία τοῦ ἐσωτερικοῦ συμβιβασμοῦ.
Ἀντιλαμβάνομαι πὼς ἔχω μεγάλες ἀδυναμίες γιὰ τὴν ἀποστολὴ γιὰ τὴν ὁποία μὲ προορίζετε, πὼς αὐτὸ ποὺ μοῦ ἀναθέτετε μὲ ὑπερβαίνει.
Οὔτε ὅμως καὶ ἡ ἀποστολὴ αὐτὴ μὲ ἐνθουσιάζει. Προσπαθῶ νὰ ταιριάσω τὴν εἰκόνα μου στὸ πλαίσιο τῆς ἀρχιερατικῆς διακονίας καὶ παραμορφώνομαι. Συγχωρέστε μὲ ποὺ δημόσια θὰ ἐκφράσω ἀκριβῶς αὐτὸ ποὺ αἰσθάνομαι. Πῶς νὰ ἀνταλλάξω τὸ γλυκόηχο ὄνομα τοῦ πατέρα μὲ τὸν σκληρὸ τίτλο τοῦ δεσπότη; Πῶς νὰ θυσιάσω τὴ ζεστὴ προσφώνηση τοῦ παπᾶ μὲ τὴν καταιγίδα τῶν ὑπερθετικῶν προσωνυμίων; Πῶς ἐνῷ δὲν ἔχω μισθὸ καὶ περιουσία, τώρα νὰ περιμένω τὴ μηνιαία ἐπιταγή; Πῶς ἐνῷ ἔμαθα νὰ θαυμάζω τὴν ἁπλὴ ἀμφίεση ποῦ θυμίζει τοὺς πρεσβυτέρους τῆς Ἀποκαλύψεως, τώρα νὰ ταυτισθῶ μὲ τὴν πολυτελῆ ἐμφάνιση ποὺ παραπέμπει στὴ ζωὴ τῶν Βυζαντινῶν αὐτοκρατόρων; Πῶς ἐνῷ μὲ συγκινεῖ τὸ στασίδι τῆς προσευχῆς, τώρα νὰ ἀνεβῶ στὸν θρόνο τῆς ἐξουσίας καὶ τιμῆς;»
Ἀπὸ τὴν πλευρά του ὁ Ἀρχιεπίσκοπος ἔπλεξε τὸ ἐγκώμιο τοῦ νέου Μητροπολίτη καὶ ἐπιβεβαίωσε πὼς στὸ παρελθὸν εἶχε ἀρνηθεῖ τὴν εἰς ἐπίσκοπο προαγωγὴ του· σημείωσε ὅμως πὼς «Ἡ συμμετοχή σου εἰς τὸν ἀρχιερατικὸ κύκλο καὶ εἰς τὴν ἀρχιερατικὴ οἰκογένειά σου διανοίγει μπροστά σου αὐτὴ τὴν ὥρα ἕναν ὑψηλὸ ἀνηφορικὸ δρόμο τὸν ὁποῖον πολὺ ὀρθῶς χαρακτήρισες ὡς Γολγοθᾶ καὶ Σταυρό. Πράγματι, ἐὰν γιὰ κάθε πιστὸ εἶναι ὑποχρέωση ἐὰν θέλει νὰ ἀκολουθήσει τὸ Χριστὸ νὰ ἀπαρνηθεῖ τὸν ἑαυτό του καὶ νὰ ἄρει τὸ σταυρὸν αὐτοῦ διὰ τὸν ἐπίσκοπο αὐτὸ ὀφείλει νὰ εἶναι καθημερινὸ μέλημα».
Καὶ συνέχισε, λέγοντας μὲ νόημα «Ποιὸς εἶπε ὅτι μὲ τὸ νὰ εἶναι κανεὶς ἐπίσκοπος δικαιολογεῖται νὰ ἐπαναπαύεται ἐπὶ τῶν δαφνῶν τῆς δόξας του; Ὁ Ἐπίσκοπος εἶναι ὁ πρῶτος ἐσταυρωμένος μετὰ τὸν Μέγα Ἐσταυρωμένο». Μάλιστα καλώντας τὸν νέο Μητροπολίτη νὰ εἶναι ἀγωνιστὴς καὶ μπροστάρης τοῦ εἶπε «Διὰ νὰ εἶσαι τέτοιος ἐπίσκοπος πρέπει ἀπὸ τοῦδε νὰ εἶσαι ἕτοιμος νὰ ἄρεις σταυρὸ μαρτυρίου καὶ τὸ λέγω αὐτὸ γιατί γνωρίζω τί πιστεύεις καὶ πὼς ἀπεκδέχεσαι τὸ ἀξίωμα τοῦ ἐπισκόπου τῆς Ἐκκλησίας μας· θὰ εἶναι δόξα καὶ τιμὴ παντὶ τῷ λαῷ καὶ πάσῃ τὴ Ἐκκλησίᾳ νὰ συγκαταριθμεῖ μέσα εἰς τοὺς κόλπους τῶν ἐπισκόπων τὶς νέους ἐπισκόπους εὐφορούμενους ἀπὸ αὐτὸ τὸ πνεῦμα τῆς αὐταπαρνήσεως...»
Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος κόμπιασε, κάνοντας μία μεγάλη διακοπὴ στὸν λόγο του, ὅταν θέλησε νὰ πεῖ στὸ νέο Ἱεράρχη γιὰ τὸ κόστος τοῦ νὰ εἶναι ἀγωνιστής: «Ὁ Ἐπίσκοπος τῆς Ἐκκλησίας εἶναι ὁ ἡγέτης ὁ πνευματικός, ὁ ὁποῖος ὀφείλει νὰ εἶναι μπροστὰ στὶς προφυλακὲς τοῦ ἀγωνιζόμενου πληρώματος τῆς Ἐκκλησίας μας καὶ αὐτὸ κοστίζει τὶς περισσότερες φορές. Βεβαίως ἀξία ἔχει καὶ τὸ ταμιεῖον εἰς τὸ ὁποῖον ἐγκλείεται ὁ καθένας μας καὶ πολὺ περισσότερο οἱ μοναχοὶ γιὰ νὰ ἔχουν ἄμεση ἐπαφὴ μὲ τὸν Κύριον τῆς δόξης· ἀλλὰ ἔλα τώρα νὰ μπεῖς μπροστὰ εἰς τὸ στράτευμα καὶ νὰ εἶσαι ὁ ἐπιτελής, ὁ στρατηγὸς καὶ ὁ στρατιώτης ταυτοχρόνως ὁ ὁποῖος θὰ ἀγωνίζεται γιὰ τὴν δόξα τοῦ Θεοῦ ἀπέναντι τῶν λυσσωδῶν ἐπιθέσεων, τῶν λυσσαλέων ἐπιθέσεων τῶν ἐχθρῶν τῆς Ἐκκλησίας. Καὶ τώρα πλέον τὴν ὑπεύθυνη θέση τὴν ὁποία ἀναλαμβάνεις θὰ ἔχεις νὰ δώσεις λόγον εἰς τὸν Θεὸν ἐὰν παραβλέψεις αὐτήν σου τὴν ἀποστολὴν καὶ ἂν θελήσεις νὰ διεκφύγεις ἀπὸ αὐτήν».