π. Γεώργιος Μεταλληνός - Τὸ Εὐρωπαϊκὸ Σύνταγμα καὶ ὁ Χριστιανισμός

Περιοδικό Παρακαταθήκη, Μάιος-Ἰούνιος 2003
http://www.aegean.gr/agios-therapontas/magazine/hospitality/periodical/parakatathiki/constitution.html


Τὸ σχέδιο τῆς συνταγματικῆς Συνθήκης («Σύνταγμα») τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἑνώσεως οὐδεμία ἀναφορὰ κάνει στὸν Χριστιανισμὸ καὶ τὶς χριστιανικὲς ρίζες τῆς Εὐρώπης. Τὸ σύντομο ἐδῶ σχόλιό μας σ᾿ αὐτὸ τὸ θέμα ἀποσκοπεῖ στὸ νὰ καταθέσει μίαν ἄλλη ἄποψη, συμπληρωματικὴ ἢ καὶ κριτικὴ τῶν ὅσων διατυπώνονται τὸν τελευταῖο καιρὸ ἀπὸ τὶς χριστιανικὲς ἡγεσίες τοῦ εὐρωπαϊκοῦ χώρου.

Ὁμολογῶ, ὅτι οὐδεμία ἔκπληξη δοκίμασα ἀπὸ τὴν εἴδηση, ὅτι οἱ κυβερνῶντες σήμερα τὴν E.E. θεώρησαν ὀρθὸ νὰ ἐξοστρακίσουν τὸν Χριστιανισμὸ ἀπὸ τὸ καταρτιζόμενο «Σύνταγμά» της. Ὄχι διότι εἶναι θεμιτὸ νὰ ἀδιαφορεῖ κάποιος γιὰ τὸ θέμα αὐτό, ποὺ ἀγγίζει τὴν ταυτότητα καὶ οὐσία τῆς E.E., ἀλλὰ διότι ὑπάρχουν κατὰ καιροὺς συμβάντα, ποὺ μᾶς ἔχουν πείσει γιὰ τὴν ἰδεολογία καὶ ποιότητα τῆς εὐρωπαϊκῆς ἡγεσίας στὴν πλειονοψηφία της καὶ γιὰ τὶς διαθέσεις της ἔναντι τοῦ παραδοσιακοῦ θησαυροῦ τῆς εὐρωπαϊκῆς ἠπείρου. Τὸ 1996 λ.χ. ἱδρύθηκε τὸ λεγόμενο Μουσεῖο τῆς (μετακαρλομάγνειας) Εὐρώπης, στηριζόμενο κατὰ τὴν εἰδησεογραφία στὴν ἱστορικὴ ἀρχὴ τοῦ πολυσυζητημένου γάλλου ἱστορικοῦ (σπουδαίου κατὰ τὰ ἄλλα) Ντυροζὲλ καὶ κατὰ τὴν εἰδησεογραφία διευθυνόμενο (δὲν βρέθηκε Χριστιανός!) ἀπὸ ἕναν Ἑβραῖο. Ἡ δήλωση τῶν διοικούντων τὸ Μουσεῖο ἦταν, ὅτι δὲν ἔχουν θέση σ᾿ αὐτὸ οὔτε ἡ ἀρχαία Ἑλλάδα, οὔτε ἡ Ὀρθοδοξία, διότι τὰ δυὸ αὐτὰ μεγέθη (εἰς πεῖσμα τῶν δικῶν μας ἀρχαιοπλήκτων) πηγαίνουν μαζί… Βέβαια, γιὰ τὸν παπισμὸ καὶ τοὺς προτεσταντισμοὺς (προτεσταντικὲς Ὁμολογίες) δὲν ἔγινε λόγος, διότι τὰ μεγέθη αὐτὰ εἶναι καθαρὸ δημιούργημα τῆς μετακαρλομάγνειας (ἐκφραγκευμένης) Εὐρώπης, ποὺ συνεχίζεται στὰ ὅρια τῆς Ἑνωμένης Εὐρώπης τοῦ σήμερα. Κάτι χαρακτηριστικό: Στὸ Κοινοτικὸ Κτήριο στὶς Βρυξέλλες ὑπάρχει ἕνα ἄγαλμα. Δὲν εἶναι οὔτε τοῦ Πλάτωνος, οὔτε τοῦ Ἀριστοτέλους, ἀλλὰ τοῦ Καρλομάγνου! Ὅταν, λοιπόν, ἀκούγονται διαμαρτυρίες ἀπὸ τοὺς δικούς μας ἐκκλησιαστικοὺς ταγούς, σημαίνει ἢ ὅτι ἀγνοοῦν τὰ πράγματα (καὶ τὴν ἱστορία) ἢ μᾶς ἐμπαίζουν. Τίποτε ἀπὸ αὐτά, βέβαια, δὲν θέλω νὰ πιστεύσω, ἀλλὰ τὸ δίλημμα μένει!

Βέβαια, ὑπάρχει καὶ μιὰ ἄλλη Εὐρώπη, ποὺ μπορεῖ νὰ περιέχει τὴν πλειονότητα τῶν κατοίκων της, ἀλλὰ δὲν κυβερνᾷ. Εἶναι ἡ Εὐρώπη, ποὺ γνωρίζει τὴ σημασία τοῦ Χριστιανισμοῦ ὡς θεμελίου καὶ πυλῶνος τοῦ εὐρωπαϊκοῦ πολιτισμοῦ, ἀλλὰ καὶ τὴν σημασία τῆς Ὀρθοδοξίας. Ὅταν τὸ 1981 ὑπεγράφη ἡ ἔνταξή μας στὴν E.E. ἡ γνωστὴ καὶ ἔγκυρη γαλλικὴ ἐφημερίδα Le Monde (Κόσμος) ἔγραφε μὲ ὀκτάστηλο: Ἡ Χώρα τῆς Φιλοκαλίας εἰσῆλθε στὴν Εὐρώπη! Ὅλοι ξέρουμε, τί σημαίνει πνευματικὰ ὁ ὅρος Φιλοκαλία, ποὺ εἶναι ἡ πεμπτουσία τῆς ὀρθοδοξοπατερικῆς παραδόσεως. Αὐτὸ εἶναι, λοιπόν, ἡ Ἑλλὰς γιὰ τὴν «ἄλλη» Εὐρώπη, αὐτὴ ποὺ γνωρίζει ἱστορία καὶ ἔχει πνευματικὲς εὐαισθησίες, ἀλλὰ δυστυχῶς δὲν κυβερνᾷ.

Οἱ συντάξαντες τὸ κείμενο τῆς «συνταγματικῆς Συνθήκης» τῆς E.E. πρέπει ἐν πρώτοις νὰ εἶναι ἀνιστόρητοι, ἀφοῦ δείχνουν νὰ ἀγνοοῦν αὐτό, ποὺ γιὰ τοὺς Βυζαντινολόγους, Ἕλληνες καὶ Ξένους, εἶναι κοινοτοπία: Ἡ Εὐρώπη (ἡ ἀρχαία Ἑνωμένη Εὐρώπη τῶν ὀκτὼ πρώτων αἰώνων) καὶ ὁ πολιτισμός της στηρίχθηκε σὲ τρεῖς πυλῶνες: τὸ ρωμαϊκὸ Κράτος (ποὺ θὰ ἐκχριστιανιστεῖ βαθμηδόν), τὸν ἑλληνικὸ (ἑλληνορωμαϊκό) πολιτισμὸ καὶ τὸν Χριστιανισμό. Εἶναι ἀδύνατο, συνεπῶς, καὶ ἀδιανόητο συνάμα, νὰ μιλεῖ κάποιος γιὰ Εὐρώπη, χωρὶς νὰ μνημονεύει καὶ τὰ τρία αὐτὰ θεμέλιά της. Δὲν εἶναι ὅμως ἁπλὰ ἀνιστόρητοι -μπορεῖ ὡς κάποιο σημεῖο νὰ συμβαίνει καὶ αὐτό- ἀλλὰ καὶ φορεῖς τοῦ πνεύματος τῆς Γαλλικῆς Ἐπαναστάσεως καὶ τῆς φυσικῆς συνέχειάς της (κυοφορήθηκε μέσα σ᾿ αὐτήν-Mπάμπεφ) τῆς Μπολσεβικικῆς. Αὐτὴ ἡ Εὐρώπη δεσπόζει πολιτικὰ σήμερα στὴν Ἤπειρό μας. Εἶναι ἡ Εὐρώπη τοῦ Διαφωτισμοῦ, καὶ τῆς ἀθρησκείας καὶ ἀθεΐας, ἡ Εὐρώπη γιὰ μᾶς τῆς πολεμικῆς κατὰ τοῦ θρησκεύματος, τῆς ἐθνικότητός μας, τῆς γλώσσας μας, τῶν παραδόσεών μας. Εἶναι ἡ Εὐρώπη τῶν ἐκσυγχρονιστῶν (ὅλων τῶν κομμάτων) ἡ Εὐρώπη τῆς Νέας Ἐποχῆς καὶ τῆς Νέας Τάξεως, τῆς στρατιωτικοπολιτικῆς ἐκφράσεώς της.

Ἀπὸ τὸ 1992 περίπου, μετὰ τὴν πτώση τοῦ λεγομένου «ὑπαρκτοῦ σοσιαλισμοῦ» καὶ τὴν ἐπικράτηση urbi et orbi τοῦ πνεύματος τῆς Νέας Ἐποχῆς, τὸ παραπάνω τρίπτυχο ἀντικαταστάθηκε μὲ ἕνα ἄλλο ποὺ προετοιμάστηκε στὴ Δύση σ᾿ ὁλόκληρη τὴ διαδρομὴ τῆς β΄ χιλιετίας. Διότι δὲν ἦλθε αὐτόματα τὸ μεγάλο ρῆγμα τῆς Γαλλικῆς Ἐπανάστασης καὶ τῶν ἐπακολουθημάτων της. Τὸ νέο τρίπτυχο εἶναι: Pax Americana, ὡς παγκόσμια/πλανητικὴ Ὑπερδύναμη – ἀνανεωμένος Φραγκοτευτονικὸς πολιτισμὸς (Σ. Χάντιγκτον – Ντυροζὲλ – Μουσεῖο) καὶ Πανθρησκεία (γιὰ τοὺς θρησκεύοντες). Ἡ ἄθρησκη ἢ ἀθεϊστικὴ ἐκσυγχρονιστικὴ πλευρὰ (ὅλων τῶν πολιτικῶν παρατάξεων) προτιμᾷ τὴν «ἀθρησκεία» ἢ «ἀθεΐα». Δὲν περιορίζεται ὅμως στὸ μέλλον τῆς E.E. ἀλλὰ μὲ τὴν ἀντιθρησκευτικὴ μανία της διαγράφει ἀνιστόρητα καὶ τὰ πνευματικὰ θεμέλια τῆς Εὐρώπης καὶ μαζὶ τὸν Χριστιανισμό. Τὸ ἐπιχείρημα ἐδῶ, ὅτι ὁ Χριστιανισμὸς (ὄχι ἡ Ὀρθοδοξία, ἀλλὰ ὁ παπισμὸς καὶ προτεσταντισμός) αἱματοκύλισαν τὴν Εὐρώπη ἐπὶ σειρὰ αἰώνων (μέχρι σήμερα στὴν Ἰρλανδία) δὲν νομιμοποιεῖ τὴν μὴ ἀναφορὰ τοῦ Χριστιανισμοῦ στοὺς πρώτους αἰῶνες τοῦ ἀποστολικοῦ καὶ πατερικοῦ πνεύματος καὶ τῆς συμβολῆς τῆς Ὀρθοδοξίας στὸν ἐκχριστιανισμὸ τῆς εὐρωπαϊκῆς ἠπείρου καὶ κυρίως τῶν σλαύων τῆς κεντρικῆς Εὐρώπης (Mitteleuropa τῆς γερμανικῆς πολιτικῆς).

Ἡ ἀναφορά, λοιπόν, τοῦ Χριστιανισμοῦ, μαζὶ μὲ τὴν ρωμαϊκότητα καὶ τὴν ἑλληνικότητα, στὰ θεμέλια τῆς Εὐρώπης, θὰ φανέρωνε σεβασμὸ (καὶ καλὴ γνώση) τῆς Ἱστορίας, μολονότι δὲν θὰ ἔπρεπε νὰ ἱκανοποιήσει ἐμᾶς τοὺς Ὀρθοδόξους. Διότι καὶ ἂν ὑπῆρχε ἡ ἀναφορὰ στὸν Χριστιανισμό, ἐγείρεται τὸ ἐρώτημα: Ποιὰ σχέση ἔχει ὁ μετακαρλομάγνειος εὐρωπαϊκὸς Χριστιανισμὸς μὲ τὴν ἀποστολικοπατερικὴ παράδοση καὶ τὴ συνέχειά της, τὴν Ὀρθοδοξία τῶν Ἁγίων μας; Ἡ ἀόριστη, συνεπῶς ἀναφορὰ στὸν Χριστιανισμὸ θὰ ἱκανοποιοῦσε τὸν δυτικὸ Χριστιανισμὸ σὲ ὅλο τὸ φάσμα του, ὄχι ὅμως καὶ τὴν Ὀρθοδοξία. Ὅταν, λοιπόν, οἱ κατὰ τόπους ἐκκλησιαστικὲς Ἡγεσίες μας ἀγωνίζονται γιὰ τὴν συμπερίληψη τῆς ἀναφορᾶς στὸν Χριστιανισμὸ στὸ ἑτοιμαζόμενο εὐρωπαϊκὸ «Σύνταγμα», κυρίως τὸν Παπισμὸ στηρίζουν καὶ τοὺς Προτεσταντισμοὺς τῆς Εὐρώπης. Καὶ ἴσως μὲν βρεθεῖ τελικὰ τρόπος νὰ συμπεριληφθεῖ μία ἀναφορὰ στὸν Χριστιανισμὸ στὸ ὑπὸ ψήφιση κείμενο. Οἱ Ὀρθόδοξοι ὅμως δὲν πρέπει νὰ λησμονοῦμε ὅτι ἡ ἀναφορὰ δὲν θὰ ἀφορᾷ στὴν ἀποστολικοπατερικὴ Ὀρθοδοξία, ἀλλὰ στὸν «χριστιανισμό», ποὺ θὰ ἀνταποκρίνεται στὶς ἀπαιτήσεις τῆς ἐκσυγχρονιστικῆς (γράφε: νεοεποχίτικης) εὐρωπαϊκῆς πολιτικῆς Ἡγεσίας. Θὰ ἔπρεπε, λοιπόν, νὰ χαίρουμε, ποὺ ἡ Ἡγεσία τῆς Εὐρώπης ἀποκαλύπτει τὸ ἀληθινὸ πρόσωπό της, ἐκτὸς καὶ ἂν ἡ ἀγωνία μας συνδέεται μὲ τὸν φόβο ἀπώλειας ὑπαρκτῶν ἢ προσδοκωμένων προνομίων, κάτι ποὺ ἀποδεικνύει τὴν ἀντιαποστολικότητα καὶ ἀντιπατερικότητά μας. Ἔτσι ἐξηγεῖται καὶ ἡ Βατικανολαγνεία μας τελευταῖα. Προσκολλώμεθα στὴν κοσμικὴ δύναμη τοῦ Βατικανοῦ, γιὰ νὰ γλύψουμε κι ἐμεῖς ἕνα κόκκαλο ἀπὸ τὴν θεσμικὰ κατωχυρωμένη ἐξουσία. Ὁ καυγᾶς, συνεπῶς, εἶναι καθαρὰ κοσμικὸς καὶ γίνεται-ὄχι γιὰ τὴν Ὀρθοδοξία-ἀλλὰ «γιὰ τὸ πάπλωμα».