Μονεμβασία - Χρονολόγιο

200 Ὁ περιηγητὴς Παυσανίας ἀναφέρει τὸ ἀκρωτήριο «Ἄκρα Μινώα».
375 Ἀσυνήθιστα γεωλογικὰ φαινόμενα μετατρἐπουν τὴν μικρὴ χερσόνησο σὲ νησί.
6ος αἰ. (~588) Ἵδρυση τῆς Μονεμβασίας ἀπὸ μετοίκους Λάκωνες «μετὰ τοῦ ἰδίου ἐπισκόπου». Ἡ νέα ἐπισκοπικὴ ἕδρα τῆς Μονεμβασίας ἀναγνωρίζεται ἀπὸ τοὺς αὐτοκράτορες Μαυρίκιο (582-602) καὶ Κωνσταντῖνο Πωγωνᾶτο (641-668).
7ος-12ος αἰ. Ἡ Μονεμβασία εἶναι σημαντικὸς ἐμπορικὸς καὶ ναυτικὸς σταθμὸς καὶ προστατεύεται ἀπὸ ἰσχυρὸ κάστρο.
~1000 Κτίζεται ἡ Κάτω Πόλη.
13ος αἰ. Ἡ ἐπισκοπὴ Μονεμβασίας προάγεται μὲ βασιλικὸ θέσπισμα τοῦ Θεοδώρου Α´ Λάσκαρεως (1204-1222) ἢ τοῦ Ἰωάννη Βατάτζη (1222-1254) καὶ μὲ συνοδικὴ πράξη σὲ Μητροπολιτικὴ Ἕδρα.
1248 Πολιορκία ἀπὸ τοὺς Φράγκους τοῦ Γουλιέλμου Βιλλεαρδουΐνου.
1251 /3-1262 Οἱ πολιορκημένοι παραδίδονται μὲ ὅρους. Περίοδος Φραγκοκρατίας.
1262-1349 Ἡ Μονεμβασία εἶναι ἡ πρώτη ἕδρα τῆς βυζαντινῆς «κεφαλῆς» τῆς Πελοποννήσου. Οἱ βυζαντινοὶ αὐτοκράτορες ἀπολύουν χρυσόβουλλους λόγους παραχωρώντας προνόμια. Ἡ πόλη γνωρίζει οἰκονομικὴ ἀνάπτυξη καὶ δημογραφικὴ αὔξηση. Ἡ ἐκκλησία τῆς Μονεμβασίας ἀποκαθίσταται τὸ 1262/1263 μὲ χρυσόβουλλο τοῦ αὐτοκράτορα Μιχαὴλ Η´ Παλαιολόγου σὲ μητροπολιτικὴ ἕδρα μὲ διευρυμένη δικαιοδοσία.
1292 Πειρατικὴ ἐπιδρομὴ Καταλανῶν μὲ τὸν Ῥογῆρο ντὲ Λαούρια. Λεηλασία.
1349-1460 Ἡ Μονεμβασία ὑπάγεται στὸ δεσποτᾶτο τοῦ Μορέως μὲ πρωτεύουσα τὸ Μυστρᾶ. Οἱ δεσπότες ἀνανεώνουν μὲ ἀργυρόβουλλους λόγους τὰ προνόμια τῆς πόλεως.
1391/1392 Ὁ δεσπότης τοῦ Μυστρᾶ Θεόδωρος Α´ Παλαιολόγος κάμπτει τὴν ἀντίσταση τοῦ ἄρχοντα τῆς Μονεμβασίας Μαμωνᾶ, ὁ ὁποῖος ἦταν ὑποστηρικτὴς τῶν Καντακουζηνῶν, καὶ κυριεύει τὴν πόλη.
1394 Ἡ Μονεμβασία περιέχεται γιὰ [τρεῖς μῆνες στὴν κυριαρχία τῶν Τούρκων, ἀλλὰ ὁ δεσπότης Θεόδωρος Α´ Παλαιολόγος καταφέρει μὲ τὴν ὑποστήριξη τῶν Βενετῶν τὴν ἀνακατάληψή της.
1419-1431 Προσωρινὴ ἑνετικὴ κατοχὴ γιὰ 12 χρόνια.
1460 Οἱ Μονεμβασιῶτες καὶ ὁ ἄρχοντας Μανουὴλ Παλαιολόγος ἀρνοῦνται νὰ παραδώσουν τὴ Μονεμβασία στοὺς Τούρκους καὶ παραχωροῦν τὸ κάστρο στὸ δεσπότη Θωμᾶ Παλαιολόγο.
1461 Ἡ Μονεμβασία περιέρχεται γιὰ σύντομο χρονικὸ διάστημα στὴν ἐξουσία τοῦ Καταλανοῦ κουρσάρου Lupo de Baldaja, καὶ στὴ συνέχεια τίθεται ὑπὸ τὴν προστασία τοῦ πάπα Πίου Β´ γιὰ τέσσερα χρόνια.
1463-1540 Περίοδος Α´ Ἐνετοκρατίας.
1540-1690 Περίοδος Α´ Τουρκοκρατίας.
1690-1715 Περίοδος Β´ Ἐνετοκρατίας.
1715-1821 Περίοδος Β´ Τουρκοκρατίας.
1821 Ἀπελευθέρωση τῆς Μονεμβασίας ἀπὸ τοὺς Τούρκους ὕστερα ἀπὸ τετράμηνη πολιορκία τῶν Ἑλλήνων ἀγωνιστῶν.