Ἅγιος Νεκτάριος

Διδάγματα ἀπὸ τὴν ζωὴ τοῦ Ἁγίου Νεκταρίου

(Ὁμιλία στὴν ἑορτὴ τοῦ ἁγίου Νεκταρίου, 9 Νοεμβρίου)


Λένε πολλοὶ ὅτι ἡ ἐποχή μας, ὄχι μόνο ὁ 20ος αἰών, ἀλλὰ καὶ ὁ νῦν, ὁ 21ος, εἶναι ἀδύνατον νὰ βγάζει ἁγίους της Ἐκκλησίας μας. Αὐτοὶ σοῦ λένε, ἅγιοι ὑπῆρξαν μόνο στὴν ἐποχὴ τῶν πρώτων χριστιανικῶν αἰώνων. Ὅμως δὲν εἶναι ἀλήθεια. Κι αὐτὸ γιατί καὶ ὁ 20ος αἰὼν ἔχει ἀποδώσει πάρα πολλοὺς ἁγίους καὶ ἀσκητὰς τῆς Ἐκκλησίας μας. Δὲν εἶναι μόνο ὁ ἅγιος Νεκτάριος, τοῦ ὁποίου τὴ μνήμη τιμᾶ ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία σήμερα, εἶναι κι ἄλλοι. Ὅπως γιὰ παράδειγμα εἶναι οἱ Παΐσιος Ἅγιορείτης, Πορφύριος Καυσοκαλυβίτης, Ἰάκωβος Τσαλίκης καὶ τόσοι ἄλλοι.

Σήμερα ὅμως δὲν προτίθεμαι νὰ μιλήσω γιὰ ὅλους αὐτούς, ἀλλὰ γιὰ τὸν ἅγιο Νεκτάριο καὶ μόνο· καὶ νὰ δοῦμε τί μᾶς διδάσκει μὲ τὴ ζωή του ὁ ἅγιος αὐτός. Κατ᾿ ἀρχὰς πρέπει νὰ δοῦμε τὴν καταγωγή του. Γεννήθηκε στὴν Συληβρία τῆς Ἀνατολικῆς Θρᾴκης. Γεννήθηκε σὲ χώματα Ἑλληνικὰ ἀπὸ εὐσεβεῖς γονεῖς καὶ πῆρε ἀπὸ αὐτοὺς τὸ χριστιανικὸ ὄνομα Ἀναστάσιος. Μπαίνοντας στὴν ἁγία Κολυμβήθρα τῆς Ἐκκλησίας πῆρε τοῦτο τὸ ὄνομα, ἀργότερα δὲ ὅταν ἔγινε ἡ χειροτονία του σὲ διάκονο, ἔλαβε τὸ ὄνομα Νεκτάριος.

Ἀπὸ πολὺ μικρὸς ἡ εὐσεβὴς γιαγιά του τοῦ ἔμαθε τὸν 50ο Ψαλμό, τὸ «Ἐλέησόν με ὁ Θεός»· καὶ ὅπως λέει χαρακτηριστικὰ ὁ Συναξαριστὴς τοῦ βίου του, ὅταν ἔφθανε στὸ σημεῖο τοῦ Ψαλμοῦ «διδάξω ἀνόμους τὰς ὁδούς Σου» τὸ ἐπαναλάμβανε μόνος του πολλὲς φορές. Δείχνοντας τὸ τί ἐπρόκειτο νὰ γίνει ὅταν μεγαλώσει. Τὸ πόσο μεγάλος κήρυκας τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ θὰ γινόταν καὶ πόσο πολὺ κόσμο θὰ ἔφερνε διὰ μετανοίας στὴν Ἐκκλησία.

Τὰ παιχνίδια τοῦ ἁγίου ποιὰ ἦταν; Ἔκανε τεχνητοὺς ἄμβωνες καὶ μιλοῦσε γιὰ τὸ Χριστὸ στὰ παιδιὰ τῆς ἡλικίας του. Θέλοντας μὲ τὸν τρόπο αὐτὸ νὰ δείξει στοὺς νέους της ἐποχῆς μας καὶ κάθε ἄλλης ἐποχῆς ὅτι ἡ Ἐκκλησία εἶναι ἡ Μάνα μας ὅπου πρέπει νὰ καταφεύγουμε γιὰ νὰ βρίσκουμε ἀνάπαυση τῆς ψυχῆς μας. Μόνον διὰ τῶν Μυστηρίων, ἰδίᾳ δὲ μὲ τὸ Μυστήριο τῶν μυστηρίων, τὴ Θεία Εὐχαριστία, ὅπου μεταλαμβάνουμε τὸ Σῶμα καὶ τὸ Αἷμα τοῦ Κυρίου μας, παίρνουμε τὴ Χάρη τοῦ Χριστοῦ μέσα μας.

Ὅλα αὐτὰ τὰ ἔκανε ὁ ἅγιος ὅταν ἦταν μικρὸ παιδί. Μετὰ ὅμως ὅταν μεγάλωσε καὶ ἔγινε κληρικὸς τῆς Ἐκκλησίας μας καὶ Διευθυντὴς τῆς Ριζαρείου Σχολῆς Ἀθηνῶν, ἔδειξε ὄχι μόνο πόσο καλὸς κληρικὸς ἦτο ἀλλὰ καὶ τὸ πόσο μεγάλες ὀργανωτικὲς δυνατότητες διέθετε. Μέχρι ἐκείνη τὴ στιγμή, πρὶν ἀναλάβει δηλ. τὴν Διεύθυνση τῆς Σχολῆς ὁ ἅγιος Νεκτάριος, ἡ Σχολὴ κινδύνευε νὰ διαλυθεῖ. Ὅταν ὅμως ἔγινε Σχολάρχης της ὁ ἐπίσκοπος Πενταπόλεως, ἅγιος Νεκτάριος, ἀναβαθμίστηκε.

Τὸ ἔργο του ὅμως δὲν φάνηκε μόνο στὴ Σχολὴ αὐτή. Ἦταν καὶ κηρυκτικό. Κήρυττε τόσο στὶς ἐνορίες τῶν Ἀθηνῶν, ἀλλὰ καὶ στὸν Πειραιᾶ· καὶ ὅπου πήγαινε πλήθη λαοῦ προσέτρεχαν στὸ Ναὸ ποὺ λειτουργοῦσε καὶ ὁμιλοῦσε γιὰ νὰ τὸν ἀκούσουν καὶ νὰ ὠφεληθοῦν ψυχικά.

Κι ὅλα αὐτὰ γίνονταν ἐπειδὴ ἡ ζωὴ τοῦ ἁγίου ἦταν σύμφωνη μὲ τὰ λόγια του. Δὲν ἔλεγε ἄλλα καὶ ἔπραττε ἄλλα.

Ἔτσι ὅμως γεννᾶται τὸ ἐρώτημα: ἐμεῖς τώρα τί νὰ κάνουμε γιὰ νὰ εἶναι ἡ ζωή μας σύμφωνη μὲ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ; Κατ᾿ ἀρχὰς οἱ γονεῖς νὰ φροντίζουν τὰ παιδιά τους νὰ εἶναι πιστά, ὅπως φρόντιζαν οἱ γονεῖς τοῦ ἁγίου Νεκταρίου καὶ ἔγινε ὅ,τι ἔγινε. Νὰ τὰ ὁδηγοῦν στὴν Ἐκκλησία, νὰ τοὺς μαθαίνουν νὰ διαβάζουν τὸ Εὐαγγέλιο, νὰ προσεύχονται καὶ νὰ ἐξομολογοῦνται. Κι ὅλα αὐτὰ πρέπει νὰ τὰ κάνουν οἱ γονεῖς γιατί αὐτὸ ποὺ ξεχωρίζει τὸν χριστιανὸ γονέα ἀπὸ τοὺς ὑπολοίπους ποὺ εἶναι μακρὰν τῆς Ἐκκλησίας δὲν εἶναι μόνο τὸ γεννᾶν. Δὲν φθάνει μόνο νὰ γεννήσεις τὸ παιδί. Αὐτὸ ποῦ χρειάζεται πάνω ἀπ᾿ ὅλα, λέει ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος, εἶναι νὰ τὸ νουθετεῖ χριστιανικά.

Ἐκτὸς ὅμως τῶν γονέων εἶναι καὶ οἱ δάσκαλοι. Εὐθύνη στὴν ἀνατροφὴ τῶν νέων ἔχει καὶ τὸ σχολεῖο. Ὁ ἅγιος Νεκτάριος ὅταν πῆγε στὴν Κωνσταντινούπολη νὰ σπουδάσει τὰ γράμματα, ὅπως οἱ ἅγιοι Βασίλειος καὶ Γρηγόριος ὁ Θεολόγος, δὲν ἤξερε ἄλλους δρόμους πλὴν τοῦ σχολείου καὶ τῆς Ἐκκλησίας. Οἱ νέοι σήμερα ποῦ συχνάζουν; Πολὺ φοβᾶμαι πὼς τὸ βράδυ τὸ περνοῦν στὰ νυκτερινὰ κέντρα ἢ βλέποντας ἐπὶ ὦρες τηλεόραση καὶ βίντεο. Ὁ ἅγιος Νεκτάριος λέει στοὺς καθηγητὲς καὶ στοὺς δασκάλους τῆς ἐποχῆς μας νὰ φέρνουν τὰ παιδιὰ στὴν Ἐκκλησία καὶ ὄχι νὰ τοὺς δηλητηριάζουν τὶς ψυχές τους διδάσκοντάς τους μὲ τὰ ἄθεα γράμματα. Δυστυχῶς, ὅμως, πρέπει νὰ ποῦμε μία πικρὰ ἀλήθεια. Βρισκόμαστε σὲ μία ἐποχὴ ὅπου κυριαρχεῖ ὁ τεχνολογικὸς πολιτισμός. Τί νὰ κάνουμε; Γονεῖς, δάσκαλοι, κληρικοὶ καὶ λαϊκοί, νὰ φροντίζουμε οἱ νέοι μας νὰ βρίσκονται κοντὰ στὴν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ μας. Ὁ Χριστὸς καὶ οἱ ἅγιοι θέλουν τοὺς νέους κοντὰ στὴν Ἐκκλησία. Πῶς θὰ τὰ φέρουμε στὴν Ἐκκλησία; Μόνον μὲ τὸ παράδειγμά μας. Ὅταν ἡ ζωή μας εἶναι σύμφωνη μὲ τὸ Εὐαγγέλιο θὰ μᾶς ἀκολουθήσουν καὶ θὰ πιστέψουν κι αὐτά. Ὅταν ὅμως ἡ ζωή μας εἶναι ἀντίθετη ἀπὸ τὰ λόγια μας σίγουρα θὰ τὰ κάνουμε νὰ ἀποτραβηχτοῦν ἀπὸ τὸ Χριστὸ καὶ τὴν Ἐκκλησία.

Ἀδελφοί μου! Εὔχομαι ὅλοι μας, μικροὶ καὶ μεγάλοι, νὰ βαδίζουμε σύμφωνα μὲ τὸ παράδειγμα τοῦ ἁγίου Νεκταρίου, ἐπισκόπου Πενταπόλεως τοῦ θαυματουργοῦ, ποὺ θαυματουργεῖ ὄχι μόνο στὴν Αἴγινα ποὺ εἶναι τὸ Σκήνωμά του ἀλλὰ καὶ σ᾿ ὅλο τὸν κόσμο. καὶ νὰ τὸν παρακαλέσομε νὰ πρεσβεύει γιὰ τὴν Ἑλλάδα μας, γιὰ τὸν καθένα ξεχωριστὰ καὶ ὅλο τὸν κόσμο, νὰ ἔχουμε εἰρήνη καὶ ἀσφάλεια στὴ γῆ μας, νὰ ἔχουμε μέσα μας τὴ χαρὰ ποὺ δίδει ὁ Χριστὸς γιὰ νὰ ἀξιωθοῦμε διὰ πρεσβειῶν του νὰ κληρονομήσουμε μία θέση στὴ βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Ἀμήν!