Στοιχεῖα γενικὰ περὶ τῆς Ἱ. Μονῆς Ρεντίνης

α. Ἀναλυτικὴ τοπογεωγραφία

Τὸ μοναστήρι τῆς Ρεντίνας τῶν Ἀγράφων βρίσκεται στὸ νοτιοανατολικὸ ἄκρο τοῦ νομοῦ Καρδίτσης, στὴ συμβολὴ τῶν τριῶν νομῶν Καρδίτσης,Φθιώτιδος καὶ Εὐρυτανίας. Ἀπέχει 7 χλμ. ἀπὸ τὸ ὁμώνυμο χωριό. Ἡ πρόσβαση στὴν Ἱερὰ Μονὴ ἀπὸ τὴ βόρεια Ἑλλάδα γίνεται μέσω Καρδίτσης καὶ μὲ κατεύθυνση πρὸς τὰ Λουτρὰ Σμοκόβου, δηλαδὴ νότια καὶ στὴ συνέχεια μέσα ἀπὸ τὴ Λουτροπηγὴ (Σμόκοβο) καὶ τὴ Ρεντίνα. Ἀπὸ τὴν νότια Ἑλλάδα, κυρίως μέσω Δομοκοῦ, Ἀνάβρας, Λεονταρίου, Κέδρου καὶ πάλι πρὸς τὰ Λουτρὰ Σμοκόβου.

β. Σύντομο ἱστορικό

Τὸ μοναστήρι, σύμφωνα μὲ τοπικὴ παράδοση, ἱδρύθηκε τὸν 9ο μὲ 10ο αἰ., ὅμως δὲν σώζονται κατάλοιπα τῶν παλαιῶν ἐγκαταστάσεων. Βεβαιωμένα ἤκμαζε κατὰ τὸν 16ο αἰῶνα, ὅπως μαρτυρεῖ ἐπιγραφή, ὅπου ἀναφέρεται μία γενικὴ ἀνακαίνιση τῆς μονῆς τὸ 1579[1], ἐνῶ τὸ σημερινὸ Καθολικὸ ἀνακαινίστηκε τὸ 1640 καὶ ἁγιογραφήθηκε τὸ 1662, ἀπὸ τὸν ἀξιόλογο ζωγράφο Ἰωάννη.

Γνώρισε ἰδιαίτερη ἀνάπτυξη κατὰ τὴν περίοδο τῆς Τουρκοκρατίας, εἶχε πλῆθος μοναχῶν καὶ μετοχίων, ἀκόμη καὶ στὴ Ρωσία, ἀπὸ τὸ ὁποῖο προσέλαβε καὶ τὴν ἐπωνυμία «τὸ Ρωσικόν».

Εἶχε συγκεντρώσει σημαντικὰ κειμήλια, ἱερὰ σκεύη καὶ εἰκόνες – τὰ ὁποῖα σήμερα ἐκτίθενται στὸ ἐκκλησιαστικὸ μουσεῖο τῆς Ρεντίνας –, διατηροῦσε πλούσια βιβλιοθήκη, ἀκόμα καὶ μὲ εἰκονογραφημένα χειρόγραφα, ἐνῶ ἀπὸ τὸν 18ο αἰ. φιλοξενοῦσε ἀνωτέρα σχολὴ γραμμάτων, ἐξέλιξη τοῦ «Κρυφοῦ Σχολειοῦ», ποὺ κατὰ τὴν τοπικὴ παράδοση, λειτούργησε σὲ ὑπόγεια κρύπτη ἑνὸς παρεκκλησίου.

Ὑπῆρξε ὁρμητήριο ἀγωνιστῶν καὶ ἐπίκεντρο συγκρούσεων, ὅπως αὐτὲς τοῦ 1821, 1854, 1857 καὶ 1867, ὁπότε πολιορκήθηκε καὶ ὑπέστη σοβαρὲς καταστροφές, ποὺ συνετέλεσαν καὶ στὴ σταδιακὴ παρακμὴ καὶ ἐγκατάλειψή του μετὰ τὴν ἀπελευθέρωση.

Τὸ 1927 ἐπανιδρύθηκε ὡς μονή, ἀπὸ τὸν μητροπολίτη Ἰεζεκιήλ, στεγάζοντας ἐλάχιστους μοναχούς. Ὁ ἡγούμενος Ἀβραὰμ Ρούσκας Λαυριώτης, ποὺ παρέμεινε στὴ μονὴ κατὰ τὰ ἔτη 1930-1947, βρῆκε μαρτυρικὸ θάνατο ἀπὸ τοὺς ἀντάρτες.

Τὸ 1967 χαρακτηρίστηκε ἱστορικὸ διατηρητέο μνημεῖο, ἐνῶ τὸ 1973 ἔκλεισε γιὰ ἀκόμα μία φορὰ καὶ τὴ φύλαξή της ἀνέλαβε τὸ Ὑπ. Πολιτισμοῦ. Ἀπὸ τὸ 2000 λειτουργεῖ πλέον ὡς γυναικεία κοινοβιακὴ μονή, ὑπαγόμενη στὴν Ἱ. Μητρ. Θεσσαλιώτιδος καὶ Φαναριοφαρσάλων.

γ. Διεύθυνση

Ἱ. Μ. Κοιμήσεως Θεοτόκου Ρεντίνης, 43068 Ρεντίνα

Τηλέφωνο-τηλεομοιότυπο: 24430-71206

Στοιχεῖα γιὰ τὴν Ἱ. Μονὴ ὑπάρχουν στὸ Διαδίκτυο στὴν ἱστοσελίδα τοῦ Συλλόγου Ρεντινιωτῶν ἐδῶ.

δ. Διαμονή, ἑστίαση, ἀξιοθέατα

Στὴ Ρεντίνα λειτουργοῦν

α) ὁ ξενώνας «Δολοπία», ξενοδοχεῖο τριῶν ἀστέρων μὲ 14 δωμάτια πλήρως ἐξωπλισμένα· ἀρ. τηλ. 24430-71247 www.dolopia.gr καὶ

β) ὁ ξενῶνας «Rentinia Inn», νεόκτιστος, παραδοσιακῆς ἀρχιτεκτονικῆς, μὲ πλήρη ἐξοπλισμό· ἀρ. τηλ.24430-71111 www.rentiniainn.gr

Ὑπάρχουν ἐπίσης οἱ ταβέρνες

- Τὸ γρέκι τοῦ Ραγιᾶ, τηλ.24430-71222

- Τὸ ταβερνεῖο τῆς Βούλας, τηλ.24430-71240

- ἡ ψησταριά, Ὁ Πλάτανος, τηλ.24430-71229

- τῆς κ.Ἁμαλίας, τηλ.24430-71263

- τοῦ κ.Φλωρογούλα, τηλ.24430-71226

Στὰ Λουτρὰ Σμοκόβου λειτουργοῦν ξενῶνες μὲ δυνατότητα φιλοξενείας λεωφορείων καὶ ἑστιατόρια. Πληροφορίες στὸ τηλ.24430-61210

Στὴ Ρεντίνα ἀκόμη ἀξίζει νὰ ἐπισκεφθεῖ κανεὶς τὸ Ἐκκλησιαστικὸ Μουσεῖο, τοὺς θαυμάσιους Ἱ. Ναούς της, τὸ Κάστρο, τὸ Μουσεῖο Ἐθνικῆς Άντίστασης κ.ἄ.


[1] Οἱ ἐπιγραφὲς ποὺ καθορίζουν τὶς χρονολογήσεις παρουσιάζονται στὴ δημοσίευση τῶν Ἀ. Ὀρλάνδου - Μ. Θεοχάρη «Αἱ ἐπὶ τῆς Πίνδου Ἱεραὶ Μοναὶ Βράχας καὶ Ρεντίνης» (Ἀρχαιολογικὴ Ἐφημερίδα 1958), ὅπως καὶ στὸ πόνημα τοῦ Γ. Οἰκονόμου «Ἡ Ρεντίνα τῶν Ἀγράφων..» (Ἔκδοση Δήμου Ρεντίνας). Πηγὴ καὶ τῶν δύο εἶναι τό, D. Quinn. Χριστιανικαὶ Ἐπιγραφαὶ ἐν τῇ Πινδικῇ χώρᾳ, Ἁρμονία 3. 1902. Ἐπίσης ἀναλυτικὴ παρουσίαση ὑπάρχει καὶ στὴ μελέτη τοῦ Γιάννη Καρατζόγλου, «Ναοὶ Ἀθωνίτικου τύπου στὰ Θεσσαλικὰ Ἄγραφα» (ἀνέκδοτη διδακτορικὴ διατριβή, 2001).