Ἕλληνες Ὀρθόδοξοι γονεῖς, προκειμένου νὰ βαπτίσουν τὸ παιδί τους, πρέπει νὰ ἐνεργήσουν ὡς ἑξῆς:
α) Σὲ ὅποιον Ναὸ καὶ ἂν τελέσουν τὸ Μυστήριο, πρέπει ὁπωσδήποτε νὰ προκαθορίσουν ἐγκαίρως, τὴν ἡμέρα καὶ ὥρα τέλεσής του μὲ τὸν Ἐφημέριο.
β) Πρὶν τὴν ὥρα τῆς Βάπτισης ἢ νωρίτερα νὰ προσκομίσουν στὸν Ἐφημέριο, τὴν Ληξιαρχικὴ Πράξη γέννησης τοῦ παιδιοῦ, ἡ ὁποία ἔχει ἐκδοθεῖ ἀπὸ τὸ Δῆμο, στὸν ὁποῖο ἔχει δηλωθεῖ ἡ γέννησή του.
γ) Ἐὰν ἐπιθυμοῦν νὰ τελέσουν τὸ Μυστήριο, ὄχι στὸ Ναὸ τῆς Ἐνορίας τους, (πράγμα τὸ ὁποῖο ποιμαντικῶς δὲν ἐνδείκνυται), ἀλλὰ σὲ ἄλλη Ἐνορία, τότε πρέπει νὰ ζητήσουν ἀπὸ τὸν Ἐφημέριο τῆς Ἐνορίας τους νὰ μεταβιβάσει τὴν Ληξιαρχικὴ Πράξη γέννησης τοῦ παιδιοῦ, στὸ Ναὸ ὅπου θὰ τελεσθεῖ τὸ Μυστήριο. Συνιστᾶται νὰ τελεῖται τὸ Μυστήριο στὸ Ναὸ τῆς Ἐνορίας κατοικίας τοῦ νηπίου, ἀφοῦ ἐκεῖ θὰ συνεχίσει νὰ ἔχει τὴν Ἐκκλησιαστικὴ ἀναφορὰ και συναναστροφή του.
δ) Ὁ Ἱερέας ποὺ τέλεσε τὸ Μυστήριο ἐκδίδει Δήλωση Βαπτίσεως.
ε) Ἡ Δήλωση Βαπτίσεως κατατίθεται, ἐντὸς μηνὸς στὸ Ληξιαρχεῖο τοῦ Δήμου, ὅπου εἶναι ἐγγεγραμμένη ἡ γέννηση τοῦ παιδιοῦ.
στ) Ἀνάδοχος τοῦ παιδιοῦ δὲν μπορεῖ νὰ γίνει ἀλλόδοξος ἢ ἀλλόθρησκος, ἀλλὰ καὶ Ὀρθόδοξος, ὁ ὁποῖος ἔχει τελέσει μόνο πολιτικὸ Γάμο.
ζ) Τέκνα προερχόμενα ἀπὸ γονεῖς ποὺ ἔχουν τελέσει μόνο πολιτικὸ γάμο, βαπτίζονται ἐφόσον ὁ Ἀνάδοχος ἐγγυᾶται τὴν κατήχηση τοῦ νεοφωτίστου.
α) Σὲ περίπτωση ποὺ μὲ δικαστικὴ Ἀπόφαση, τὴν ἐπιμέλεια τοῦ παιδιοῦ ἔχει ὁ ἕνας γονεὺς ἢ κηδεμόνας γιὰ τὴν τέλεση τοῦ Μυστηρίου καὶ τὴν Ὀνοματοδοσία ἀπαιτεῖται Ὑπεύθυνη Δήλωση τοῦ ἑτέρου γονέα ὅτι συμφωνεῖ ἢ σὲ κατάσταση Κηδεμονίας, ἀμφοτέρων τῶν γονέων, ὅτι συμφωνοῦν.
β) Σὲ περίπτωση διαφωνίας τῶν γονέων, γιὰ τὸ Βάπτισμα ἢ τὴν Ὀνοματοδοσία μπορεῖ αὐτὰ νὰ γίνουν κατόπιν Δικαστικῆς Ἀποφάσεως.
Προσοχή! Δικαστικὴ ἀπόφαση, ἡ ὁποία ἀναθέτει μόνο τὴν ἐπιμέλεια τοῦ τέκνου, προσωρινὴ ἢ μή, στὸν ἕνα ἐκ τῶν δύο γονέων, δὲν καλύπτει τὸν Ἐφημέριο γιὰ τὴν τέλεση Βαπτίσεως.
γ) Γιὰ κάθε περίπτωση, πρὶν τὸ βάπτισμα ἀνηλίκου, οἱ γονεῖς, μὲ ἐπίδειξη τῆς ἀστυνομικῆς ταυτότητός τους, γιὰ τὴν συμφωνία τῶν στοιχείων τους μὲ τὴν Ληξιαρχικὴ πράξη, ὑπογράφουν ἐνώπιον τοῦ Ἐφημερίου γιὰ τὸ θρήσκευμα καὶ τὸ ὄνομα τοῦ νηπίου.
Σὲ περίπτωση ἀπουσίας ἑνὸς γονέως, ὁ ἐφημέριος μπορεῖ νὰ τελέσει τὸ Μυστήριο τοῦ Βαπτίσματος, ὅταν ὁ ἕτερος γονεὺς προσκομίσει θεωρημένο ἀντίγραφο, εἴτε τῆς ληξιαρχικῆς πράξεως θανάτου, εἴτε τῆς σχετικῆς δικαστικῆς ἀπόφασης, βάσει τῶν ὁποίων ὁ ἀπουσιάζων γονεὺς κηρύττεται ρητῶς ἄφαντος ἢ ἔκπτωτος ἀπὸ τὴ γονικὴ μέριμνα.
δ) Σὲ περίπτωση ἀπουσίας τοῦ ἑνὸς γονέως λόγῳ εὐλόγου κωλύμματος (ἀσθενείας, ἀποδημίας κλπ.), τότε ὁ Ἐφημέριος μπορεῖ νὰ προχωρήσει στὴν τέλεση τοῦ Βαπτίσματος, ἐφ᾿ ὅσον ἐκ μέρους τοῦ ἀπόντος γονέως ὑποβληθεῖ, εἴτε βεβαίωση ἐνώπιον συμβολαιογράφου, εἴτε ὑπεύθυνη δήλωση μὲ τὸ γνήσιο τῆς ὑπογραφῆς θεωρημένο, ὅτι συγκατατίθεται γιὰ τὴν βάπτιση τοῦ τέκνου κατὰ τὸ Ὀρθόδοξο δόγμα καὶ μὲ τὸ συγκεκριμένο ὄνομα.
στ) Σὲ περίπτωση διάστασης ἢ διαζυγίου ἢ ὅταν ἡ μητέρα τοῦ ἀνήλικου τέκνου ἐπικαλεῖται ὅτι πατέρας τοῦ τέκνου εἶναι ἄλλος ἀπὸ τὸν ἀναγραφόμενο στὴν Ληξιαρχικὴ πράξη γεννήσεως, ὁ Ἐφημέριος 1) ὀφείλει νὰ ἀναζητήσει τὸν πατέρα, τὸ ὄνομα τοῦ ὁποίου ἀναγράφεται στὴν ληξιαρχικὴ πράξη καὶ νὰ λάβει τὴν συγκατάθεσή του γραπτῶς 2) ἂν ἔχει προσβληθεῖ ἡ πατρότητα ἢ ἔχει ἀναγνωρισθεῖ τὸ τέκνον ἑκούσια, ὁ Ἐφημέριος μπορεῖ νὰ δεχθεῖ ὡς πατέρα τὸν προσδιοριζόμενον ὑπὸ τοῦ Ληξιαρχείου, διὰ νεωτέρας σημειώσεως καὶ διορθώσεως ἐπὶ τῆς ληξιαρχικῆς πράξης γεννήσεως.
ζ) Σὲ περίπτωση ἄγαμης μητέρας, ἐπειδὴ αὐτὴ ἀσκεῖ μόνη της τὴ γονικὴ μέριμνα, ὁ Ἐφημέριος μπορεῖ νὰ τελέσει τὴν Βάπτιση καὶ νὰ δώσει ὄνομα, ἐφ᾿ ὅσον ἡ ἄγαμη μητέρα συμπληρώσει Ὑπεύθυνη Δήλωση τοῦ Ν.1599/86, μὲ θεωρημένο τὸ γνήσιο τῆς ὑπογραφῆς της, στὴν ὁποία θὰ δηλώνει ὑπευθύνως ὅτι ἀσκεῖ ἀποκλειστικῶς τὴ γονικὴ μέριμνα ἐπὶ τοῦ ἀνήλικου τέκνου της, ὅτι δὲν ὑφίσταται δικαστικὴ ἀπόφαση, ἡ ὁποία νὰ ἀπονέμει δικαίωμα ἀσκήσεως γονικῆς μέριμνας καὶ στὸν πατέρα τοῦ ἀνήλικου τέκνου καί, τέλος, ὅτι ἐπιθυμεῖ τὸ ἀνήλικο τέκνο της νὰ βαπτισθεῖ κατὰ τὸ Ὀρθόδοξο δόγμα καὶ νὰ λάβει συγκεκριμένο ὄνομα.
η) Ἡ ἀναγραφὴ στὸ βιβλίο Βαπτίσεων ἑνὸς Ὀνόματος, ἡ ἐκφώνηση ὅμως δύο ὀνομάτων, κατὰ τὴν Κατήχηση καὶ τὴν τριπλῆ Κατάδυση δὲν ἐπιτρέπεται, ἐνέχει δὲ τὸν κίνδυνο ὁ Ἐφημέριος νὰ διωχθεῖ ποινικῶς.
Στὴν περίπτωση ποὺ Ἑτερόδοξος ἢ Ἀλλόθρησκος θελήσει νὰ ἐνταχθεῖ στὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, ἰσχύουν τὰ ἑξῆς:
α) Ἐὰν εἶναι Ρωμαιοκαθολικός, χρίεται διὰ τοῦ Ἁγίου Μύρου.
(σημ.: βαπτίζεται κανονικά).β) Ἐὰν εἶναι Προτεστάντης καὶ ΕΧΕΙ Τριαδικὸ Βάπτισμα, χρίεται διὰ τοῦ ἁγίου Μύρου. (σημ.: βαπτίζεται κανονικά).
γ) Ἐὰν εἶναι Προτεστάντης καὶ ΔΕΝ ἔχει Τριαδικὸ Βάπτισμα (βλ.Σημ.), βαπτίζεται κανονικά.
δ) Ἐὰν εἶναι ἀλλόθρησκος (Μουσουλμάνος, Βουδιστής, κλπ.) ἢ ἄθρησκος βαπτίζεται. (βλ.Ἑνότητα Γ´).
Σημ. Πρόκειται γιὰ αἱρετικὲς παραφυάδες, μερικὲς ἀπὸ τὶς ὁποῖες εἶναι καὶ οἱ ἑξῆς: Ἀγαπινισμός, Ἀδελφοὶ ἐλευθέρου Πνεύματος, Ἀντβεντισταὶ τῆς Ἑβδόμης Ἡμέρας, Βοημοὶ Ἀδελφοί, Ἐκκλησία τοῦ Θεοῦ τῆς Πεντηκοστῆς, Καθαροί, Κουάκεροι, Μορμόνοι, Χριστάδελφοι, τὰ Παιδιὰ τοῦ Μῶ, Ἀποστολικὴ Ἐκκλησία τῆς Πεντηκοστῆς, Ἀντιτριαδικὲς Πεντηκοστιανὲς Ὁμάδες (Κοινωνία τῶν Μαθητῶν τοῦ Χριστοῦ, Ἀνανεωμένοι Χριστιανοὶ κλπ), ὑπερκοινοτικὲς Πεντηκοστιανὲς Κινήσεις (Εὐαγγελικὴ Ἀδελφότης ἢ Πεντηκοστή, Πανελλήνιος Χριστιανικὴ Ἀδελφότης) κλπ.
1. Ἑτερόδοξοι ἢ Ἀλλόθρησκοι γονεῖς, ὑποβάλλουν σχετικὴ αἴτηση -Ὑπεύθυνη Δήλωση, ξεχωριστὴ ὁ καθένας τους, μὲ θεωρημένο τὸ γνήσιο τῆς ὑπογραφῆς, στὸν Ἐφημέριο τῆς Ἐνορίας τῆς κατοικίας τους στὴν ὁποία ἀναφέρουν ὅτι ἐπιθυμοῦν τὸ νήπιό τους νὰ βαπτισθεῖ.
2. Σὲ περίπτωση ποὺ στὴν προσκομιζόμενη Ληξιαρχικὴ Πράξη γεννήσεως σημειώνεται συγκεκριμένο ὄνομα, ὁ Ἐφημέριος δὲν ἐπιτρέπεται νὰ μεταβάλει τὸ δοθὲν ὄνομα, οὔτε νὰ προσθέσει ἄλλο ἀπὸ τὸ ἀρχικῶς δοθέν, ἢ σὲ περίπτωση δύο ὀνομάτων, νὰ ἀφαιρέσει τὸ ἕνα.
Ἐὰν οἱ γονεῖς ἀσκοῦν ἀφόρητη πίεση ἐπὶ τοῦ Ἐφημερίου γιὰ μεταβολὴ τοῦ δοθέντος ὀνόματος, ὁ Ἐφημέριος ὀφείλει νὰ ζητήσει ὑπεύθυνη Δήλωση ξεχωριστὴ ἀπὸ τὸν κάθε γονέα, μὲ θεωρημένο τὸ γνήσιο τῆς ὑπογραφῆς, στὴν ὁποία ὁ κάθε γονεύς, θὰ δηλώνει ὅτι ἐπιθυμεῖ τὸ παιδί του νὰ βαπτισθεῖ κατὰ τὸ Ὀρθόδοξο δόγμα καὶ νὰ λάβει συγκεκριμένο ὄνομα.
Ὁ Ἐφημέριος, ἐπίσης, προειδοποιεῖ τοὺς γονεῖς πρὶν τὸ Βάπτισμα, ὅτι ἐφ᾿ ὅσον στὴ Δήλωση Βαπτίσεως ἀναγραφεῖ ἄλλο ὄνομα, ἄσχετο ἀπ᾿ αὐτὸ τῆς Ληξιαρχικῆς Πράξης, τὸ ἁρμόδιο Ληξιαρχεῖο θὰ τοὺς παραπέμψει στὸ ἀντίστοιχο Πρωτοδικεῖο, πρὸς ἔκδοση δικαστικῆς ἀπόφασης, ἡ ὁποία θὰ διευκρινίζει ποιό ἀπὸ τὰ δύο ὀνόματα ἰσχύει.
3. Σὲ περίπτωση ποὺ ὁ ἕνας μόνο γονέας ἐπιθυμεῖ τὴν Βάπτιση, ἀπαιτεῖται Δικαστικὴ Ἀπόφαση.
4. Ἀπαραιτήτως, πρέπει νὰ ὑπάρχει Ὀρθόδοξος Ἀνάδοχος (Νονὸς) ὁ ὁποῖος καὶ θὰ ἀναλάβει μεταβαπτισματικὰ τὴν Κατήχηση τοῦ ἀνηλίκου.
1) Ὁ Ἑτερόδοξος ἢ Ἀλλόθρησκος συμπληρώνει Αἴτηση Βαπτίσεως, στὴν ὁποία καταγράφει ὅλα τὰ προσωπικὰ στοιχεῖα του (ὄνομα, διεύθυνση, θρήσκευμα, Χώρα προέλευσης κλπ.) στὴν ὁποία ἀναφέρει ὅτι ἐπιθυμεῖ νὰ γίνει Χριστιανὸς Ὀρθόδοξος ἀβιάστως καὶ ἐλευθέρως καὶ τὴν ὁποία ὑποβάλλει στὸν ἐνοριακὸ Ναό, τῆς περιοχῆς κατοικίας του.
2) Ὁ Ἐφημέριος διαβιβάζει τὴν Αἴτησή στὴν Ἱ. Ἀρχιεπισκοπή, δηλώνοντας, ὅτι ὁ Αἰτῶν ἐπιθυμεῖ νὰ ἐνταχθεῖ στὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, καὶ εἰσηγεῖται νὰ Κατηχηθεῖ καὶ νὰ Βαπτισθεῖ.
3) Ἡ Ἀρχιεπισκοπὴ ἐγκρίνει τὴν Αἴτηση καὶ καθορίζει τὸν Κατηχητή, καθὼς καὶ τὸν χρόνο τῆς Κατήχησης καὶ τῆς Βάπτισης.
4) Μετὰ τὴν τέλεση τοῦ Βαπτίσματος ὁ Νεοφώτιστος Ἕλληνας, καταθέτει τὴ Βεβαίωση Βαπτίσεως στὸν Δῆμο, ὅπου εἶναι ἐγγεγραμμένος. Σὲ περίπτωση Ἀλλοδαπῶν, ὁ Νεοφώτιστος κρατᾶ τὴν Βεβαίωση Βαπτίσματος πρὸς πιστοποίηση τοῦ Θρησκεύματος ὅπου δεῖ.