Ὁ Κύριος λίγο πρὸ τοῦ πάθους Του, μὲ ἕνα ἐξαιρετικὰ λαμπρὸ γεγονός, τὴν θεία Μεταμόρφωση, ἀπεκάλυψε τὴν δόξα τῆς Θεότητός Του.
Ὁ Εὐαγγελιστὴς Ματθαῖος περιγράφει τὴν Μεταμόρφωση τοῦ Κυρίου ὡς ἑξῆς: Ὕστερα ἀπὸ ἕξι ἡμέρες, παίρνει ὁ Ἰησοῦς τὸν Πέτρο, τὸν Ἰάκωβο καὶ τὸν Ἰωάννη καὶ τοὺς ἀνεβάζει σὲ ἕνα ὑψηλὸ βουνό. Μεταμορφώθηκε ἐνώπιόν τους καὶ ἔλαμψε τὸ πρόσωπό Του ὅπως ὁ ἥλιος, ἐνῷ τὰ ἐνδύματά Του ἔγιναν λευκὰ ὅπως τὸ φῶς. Ἐκείνη τὴ στιγμὴ ἐμφανίσθηκαν ὁ Μωϋσῆς καὶ ὁ Ἠλίας, νὰ συνομιλοῦν μαζί Του. Τότε ὁ Ἀπόστολος Πέτρος εἶπε στὸν Ἰησοῦ: «Κύριε, καλὸ εἶναι νὰ μείνουμε ἐδῶ. Ἂν θέλεις ἂς κάνουμε ἐδῶ τρεῖς σκηνές, μία γιὰ σένα, μία γιὰ τὸν Μωϋσῆ καὶ μία γιὰ τὸν Ἠλία». Ἐνῷ δὲ αὐτὸς μιλοῦσε, ἕνα σύννεφο φωτεινὸ τοὺς σκέπασε καὶ μία φωνὴ ἀπὸ τὸ σύννεφο ἔλεγε: «Αὐτὸς εἶναι ὁ Υἱός μου ὁ ἀγαπητός, στὸν ὁποῖο εὐαρεστοῦμαι. Σ᾿ Αὐτὸν νὰ ὑπακούετε».
Ἡ λέξη μεταμορφώνομαι, σημαίνει: Παίρνω ἄλλη μορφή. Ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς ὅμως μεταμορφώθηκε, ὄχι παίρνοντας ἄλλη μορφή, ἀλλὰ ἀποκαλύπτοντας στοὺς Μαθητές του ὅ,τι ἦταν, ἀφοῦ τοὺς ἄνοιξε τὰ μάτια καὶ ἀπὸ πνευματικὰ τυφλοὺς τοὺς κατέστησε βλέποντας. Όπως λέγει ἕνας ὕμνος τῆς ἑορτῆς: «Σήμερα ὁ Χριστός, καθὼς ἔλαμψε στὸ ὄρος Θαβώρ, ἔδειξε στοὺς τρεῖς Μαθητὲς ἀμυδρὰ τὸν χαρακτήρα τῆς Θεότητός Του.
Ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος σημειώνει τὴν αἰτία γιὰ τὴν ὁποία ἀπεκάλυψε ἀμυδρὰ τὴν δόξα τῆς Θεότητος: Τοὺς ἔδειξε, λέγει, τὴν ἀθέατη δόξα τῆς Θεότητος, ὄχι ὅση ἦταν στὴν πραγματικότητα, ἀλλὰ ὅση μποροῦσαν νὰ ἰδοῦν οἱ Μαθητές. Δὲν τὴν ἀπεκάλυψε σὲ ὅλο τὸ μεγαλεῖο της, ὥστε νὰ μὴν ἀποθάνουν βλέποντάς την.
Καὶ οἱ τρεῖς Εὐαγγελιστὲς ποὺ ἀναφέρουν τὸ γεγονὸς τῆς Μεταμορφώσεως γράφουν ὅτι τὸ πρόσωπο τοῦ Κυρίου ἔλαμψε ὅπως ὁ ἥλιος. Αὐτὸ τὸ γράφουν, ὅπως παρατηρεῖ ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς, ὄχι γιὰ νὰ θεωρήσουμε ὡς αἰσθητὸ τὸ Φῶς ποὺ ἀκτινοβολοῦσε ὁ Χριστός, ἀλλὰ γιὰ νὰ καταλάβουμε ὅτι αὐτὸ ποὺ εἶναι ὁ φυσικὸς ἥλιος γιὰ ὅσους ζοῦνε αἰσθητὰ καὶ βλέπουν μὲ τὰ αἰσθητὰ μάτια, αὐτὸ εἶναι ὁ Χριστὸς γιὰ ὅσους ζοῦνε πνευματικὰ καὶ βλέπουν διὰ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.
Παρατηρεῖ ἀκόμη ὁ μέγας αὐτὸς Θεολόγος τοῦ Θαβωρίου Φωτὸς ὅτι ἡ Μεταμόρφωση τοῦ Χριστοῦ, ἔλαβε χώρα τὴν ὥρα ποὺ ὁ Κύριος προσευχόταν. Αὐτὸ ἔγινε γιὰ νὰ καταλάβουμε ὅτι πρόξενος τῆς μακαρίας ἐκείνης θέας εἶναι ἡ προσευχή, καὶ ὅτι πλησιάζοντας τὸν Θεὸ διὰ τῆς προσευχῆς, ἀξιωνόμαστε νὰ δοῦμε τὴν λαμπρότητα τοῦ ἀκτίστου Φωτός. Ὁ Χριστὸς προσευχόμενος στὸ ὄρος Θαβὼρ ὑποδεικνύει πὼς θὰ ἔλθει στοὺς Ἁγίους ἡ λαμπρότητα τοῦ Θεοῦ.
Ἡ Μεταμόρφωση τοῦ Κυρίου ἔγινε ἕξι ἡμέρες ὕστερα ἀπὸ τὴν διδασκαλία τοῦ Χριστοῦ γιὰ τὴν δόξα τοῦ Πατρὸς Toυ καὶ τὴν ἔλευση τῆς Βασιλείας τoυ Θεοῦ. Εἶχε εἰπεῖ ὁ Χριστός: Ὑπάρχουν μερικοὶ ἀπὸ αὐτoὺς ποὺ βρίσκονται ἐδῶ, οἱ ὁποῖοι δὲν θὰ ἀποθάνουν, μέχρις ὅτου νὰ ἰδοῦν τὴν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ νὰ ἔρχεται μὲ δύναμη.
Ὁ λόγος αὐτὸς ἀφοροῦσε τοὺς τρεῖς Μαθητὲς ποὺ ὁ Κύριος πῆρε μαζί Του στὸ Θαβώρ, οἱ ὁποῖοι βλέποντας τὸν μεταμορφωθέντα Χριστό, εἶδαν στὴν πραγματικότητα τὴν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς λέγει ὅτι καθὼς εἶναι παντοῦ ὁ Βασιλεὺς Χριστός, ἔτσι εἶναι παντοῦ καὶ ἡ Βασιλεία Του. Ὥστε τὸ νὰ ἔρχεται ἡ Βασιλεία Του δὲν σημαίνει ὅτι φθάνει ἀπὸ ἀλλοῦ, ἀλλὰ ὅτι φανερώνεται μὲ τὴν δύναμη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Αὐτὴ δὲ ἡ δύναμη δὲν δίδεται σὲ ὁποιονδήποτε, ἀλλὰ μόνο σὲ ὅσους βρίσκονται μαζὶ μὲ τὸν Κύριο καὶ στηρίζονται δυνατὰ στὴν πίστη πρὸς Αὐτόν.
Καθὼς ἑορτάζουμε τὴν ἁγία ἑορτὴ τῆς Μεταμορφώσεως, ἡ Ἐκκλησία μᾶς προσκαλεῖ: «Ἐλάτε νὰ ἀνεβοῦμε νοητὰ διὰ τῆς πρακτικῆς ἀρετῆς στὸ ὄρος τὸ ἅγιο. Ἂς σταθοῦμε ἐπάνω σ᾿ αὐτὸ ὡσὰν νὰ εἴμαστε στὴν πόλη τοῦ ζῶντος Θεοῦ καὶ ἂς ἰδοῦμε μὲ τὴν νοερὴ ὅραση τὴν μία Τριαδικὴ Θεότητα, ἡ ὁποία ἀπαστράπτει στὸν Μονογενῆ Υἱὸ τοῦ Θεοῦ. Ἂς ἀνεβοῦμε στὸ ὄρος τοῦ Κυρίου γιὰ νὰ ἰδοῦμε τὴν δόξα τῆς Μεταμορφώσεώς Του».
Καὶ ὁ μέγας ἡσυχαστὴς Γρηγόριος μᾶς προτρέπει, ἀφοῦ κατανοήσουμε τὸ μυστήριό της Μεταμορφώσεως τοῦ Κυρίου, νὰ βαδίσουμε πρὸς τὴν λάμψη τοῦ θείου Φωτός. Ἀφοῦ ἀγαπήσουμε τὸ κάλλος τῆς ἀναλλοίωτης θείας δόξης, νὰ καθαρίσουμε τὴν διάνοια ἀπὸ τοὺς γήινους μολυσμούς, περιφρονώντας τὶς πρόσκαιρες ἡδονὲς ποὺ προξενοῦν τὴν αἰώνια ὀδύνη.
Κατὰ τὴν στιγμὴ τῆς Μεταμορφώσεως τοῦ Κυρίου ὁ Πατήρ μας προέτρεψε νὰ ὑπακοῦμε καὶ νὰ πειθαρχοῦμε στὰ λόγια τοῦ ἀγαπητοῦ Του Υἱοῦ. Ἔτσι θὰ κάνουμε τοὺς ἑαυτούς μας ἄξιους κοινωνοὺς τοῦ ἀκτίστου Φωτὸς τῆς Μεταμορφώσεως καὶ μετόχους τῆς οὐρανίου Βασιλείας.