Ἁγιολόγιον - Νοέμβριος 10


Οἱ Ἅγιοι Ὀλυμπᾶς, Ῥοδίων (ἢ Ἡρῳδίων), Ἔραστος, Σωσίπατρος, Τέρτιος καὶ Κουάρτος, οἱ Ἀπόστολοι ἀπὸ τοὺς 70

Καὶ οἱ ἕξι ἦταν ἀπὸ τοὺς ἑβδομήκοντα Ἀποστόλους τοῦ Κυρίου. Ἀναφέρονται ὅλοι στὸ ιστ´ κεφάλαιο τῆς πρὸς Ῥωμαίους ἐπιστολῆς τοῦ Ἀποστόλου Παύλου. Οἱ περισσότεροι ἀπ᾿ αὐτοὺς ὑπῆρξαν ἐπίσκοποι τῆς τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίας καὶ ἔγιναν ἄριστοι ἐφαρμοστὲς τῆς ἐντολῆς τοῦ θεοπνεύστου λόγου τῆς Ἁγίας Γραφῆς: «Ποιμάνατε τὸ ἐν ὑμῖν ποίμνιον τοῦ Θεοῦ, ἐπισκοποῦντες μὴ ἀναγκάστως, ἀλλ᾿ ἑκουσίως, μηδὲ αἰσχροκερδῶς, ἀλλὰ προθύμως, μηδ᾿ ὡς κατακυριεύοντες τῶν κλήρων, ἀλλὰ τύποι γινόμενοι τοῦ ποιμνίου». Ποιμάνετε, δηλαδή, τὸ ποίμνιο τοῦ Θεοῦ ποὺ εἶναι στὴ δικαιοδοσία σας, καὶ ἐπιβλέπετε αὐτὸ μὲ κάθε ἐπιμέλεια καὶ προσοχή, ὄχι ἀναγκαστικά, ἐπειδὴ βρεθήκατε στὴ θέση αὐτή, ἀλλὰ μὲ ὅλη σας τὴν θέληση, χωρὶς νὰ ἀποβλέπετε σὲ αἰσχρὰ κέρδη, ἀλλὰ μὲ προθυμία καὶ ζῆλο, χωρὶς νὰ καταπιέζετε τοὺς πιστούς, ποὺ σὰν ἄλλοι γεωργικοὶ κλῆροι δόθηκαν στὸν καθένα σας γιὰ πνευματικὴ καλλιέργεια, ἀλλὰ νὰ γίνεσθε στὸ ποίμνιο ὑποδείγματα ἀρετῆς ἀξιομίμητα. Πράγματι, καὶ οἱ πέντε Ἀπόστολοι ἔγιναν ὑποδείγματα ἀρετῆς. Ὁ Ὀλυμπᾶς καὶ ὁ Ἡρῳδίων πέθαναν μαρτυρικὰ ἐπὶ Νέρωνος. Ὁ Σωσίπατρος ἔγινε ἐπίσκοπος στὸ Ἰκόνιο καὶ πέθανε ἐπιτελῶντας ἄριστα τὰ καθήκοντά του. Ὁ Τέρτιος ἔγινε δεύτερος ἐπίσκοπος Ἰκονίου μετὰ τὸν Σωσίπατρο. Ἔγραψε δὲ καὶ τὴν πρὸς Ῥωμαίους ἐπιστολὴ τοῦ ἀπ. Παύλου (Ρωμ. ιστ´ 22). Ἡ μνήμη τοῦ ἀπ. Τερτίου ἐπαναλαμβάνεται καὶ τὴν 30ή Ὀκτωβρίου. Ὁ Ἔραστος κυβέρνησε μὲ παρόμοιο τρόπο τὴν ἐπισκοπὴ Νεάδος. Καὶ ὁ Κουάρτος, σὰν ἐπίσκοπος Βηρυτοῦ, πάλεψε μὲ θάῤῥος καὶ ἐνέταξε σὰν χριστιανοὺς στὴν ἐπισκοπή του πολλοὺς εἰδωλολάτρες.


Ὁ Ἅγιος Ὀρέστης

Προσκυνοῦσε μόνο τὸν ἕνα καὶ ἀληθινὸ Θεὸ καὶ ὄχι τ᾿ ἄψυχα εἰδωλολατρικὰ ἀντικείμενα. Ὁ ἅγιος Ὀρέστης καταγόταν ἀπὸ τὰ Τύανα τῆς Καππαδοκίας (ὁρισμένες ἁγιολογικὲς πηγὲς ἀναφέρουν ὅτι ἦταν γιατρός). Κατὰ τὸν ἐπὶ Διοκλητιανοῦ διωγμὸ (289), συνελήφθη ἀπὸ τὸν ἡγεμόνα Μάξιμο, ποὺ τὸν ἐξεβίαζε μὲ πολλοὺς τρόπους ν᾿ ἀρνηθεῖ τὸν Ἰησοῦ. Ἀφοῦ ὅμως δὲν κατόρθωσε τίποτα, διέταξε νὰ τὸν γυμνώσουν καὶ νὰ τὸν μαστιγώσουν ἀλύπητα. Κατόπιν τὸν ἔριξαν στὴ φυλακὴ γιὰ ἑπτὰ ἡμέρες καὶ ἔπειτα τὸν ἔφεραν στὸν εἰδωλολατρικὸ ναό, ὅπου προσφέρονταν θυσίες καὶ τὸν παρακινοῦσαν νὰ συμμετέχει καὶ αὐτὸς σ᾿ αὐτές. Γιατί, τοῦ ἔλεγε ὁ ἡγεμόνας Μάξιμος, ἀρνεῖσαι νὰ συμμετέχεις στὴ λατρεία, ποὺ μὲ τόση εὐλάβεια ἀκολουθοῦν οἱ σεπτοί μας αὐτοκράτορες; Τότε ὁ Ὀρέστης δὲν δίστασε νὰ πεῖ μὲ θάῤῥος, ὅτι εἶναι πρόθυμος ὑπήκοος ὅταν πρόκειται γιὰ τὰ πολιτικὰ καὶ τὰ ἐπίγεια πράγματα, πέρα ἀπὸ αὐτὰ ὅμως δὲν μπορεῖ νὰ δεῖ κανέναν αὐτοκράτορα ἐκτὸς μόνο τὸν ἀληθινὸ Θεό. Ἐξοργισμένοι τότε οἱ εἰδωλολάτρες, τρύπησαν τοὺς ἀστραγάλους του καὶ πέρασαν ἀνάμεσα σιδερένια ἁλυσίδα, καὶ κατόπιν τὸν ἔδεσαν πίσω ἀπὸ ἕνα ἄγριο ἄλογο. Τὸ ἄλογο ἀφέθηκε ἐλεύθερο καὶ ὅρμησε μὲ δυνατὸ καλπασμό, σέρνοντας τὸν Ὀρέστη πάνω σὲ ἀνώμαλο καὶ τραχὺ ἔδαφος. Σταμάτησε μετὰ ἀπὸ μία ἀπόσταση εἴκοσι μιλίων! Ὁ μάρτυρας ἦταν πλέον νεκρός.


Ὁ Ὅσιος Θεοστήρικτος «ὁ ἐν Συμβόλοις»

Ὑπῆρξε στὴν ἐποχὴ τῶν εἰκονομάχων καὶ ἀγωνίστηκε γιὰ τὶς ἱερὲς εἰκόνες. Ἀπεβίωσε εἰρηνικά. Ἡ μνήμη του γιορτάζεται καὶ τὴν 17η Φεβρουαρίου.


Ὁ Ἅγιος Νόννος κατηχητὴς τῆς Ἁγίας Πελαγίας

Ἦταν ἐπίσκοπος καὶ κήρυττε τὸν θεῖο λόγο στὴν Ἀντιόχεια. Ἔτσι προσείλκυσε στὸ δρόμο τοῦ Θεοῦ τὴν τότε πόρνη Πελαγία, ποὺ ἀπὸ τότε, ἀφοῦ κατάλληλα κατηχήθηκε, μίσησε τὰ ἔργα τοῦ σκότους καὶ κατέφυγε στὰ Ἱεροσόλυμα καὶ ἐπὶ τοῦ ὄρους τῶν Ἐλαιῶν, μὲ μετάνοια καὶ ἄσκηση τελείωσε τὴ ζωή της.


Ὁ Ὅσιος Μαρτῖνος ὁ Ἐπίσκοπος Ταρακίνης

Διάσημος Ἰλλυριὸς ἀπὸ τὴν Σαβαρία τῆς Παννονίας, εὐσεβὴς καὶ ἐνάρετος, ὑπερασπιζόμενος τὴν Ὀρθοδοξία. Οἱ Ἀρειανοὶ τὸν κακοποίησαν δημόσια καὶ τὸν ἔδιωξαν ἀπὸ τὴν πόλη. Ὁπότε κατέφυγε στὸ Μιλάνο τῆς Ἰταλίας, ἀλλ᾿ ἔπαθε καὶ ἐκεῖ τὰ ἴδια ἀπὸ τὸν Ἀρειανὸ ἐπίσκοπο τῆς πόλης Αὐξέντιο. Τότε ἀναγκάστηκε νὰ ἀποσυρθεῖ στὸ νησὶ Γαλαρία (στὸ Τυρρηνικὸ πέλαγος), ποὺ ἦταν ἐντελῶς ἔρημο καὶ τρεφόταν μὲ χόρτα. Ἔπειτα ἔγινε ἐπίσκοπος Ταρακίνης καὶ διέπρεψε μὲ τὶς εὐαγγελικές του πράξεις. Ἔτρεφε τοὺς φτωχούς, ὑπεράσπιζε τοὺς ἀδικημένους καὶ ποίμανε θεοπρεπῶς τὸ ποίμνιο ποὺ τοῦ ἐμπιστεύτηκαν. Ἀπεβίωσε εἰρηνικά. Ἡ μνήμη του ἐπαναλαμβάνεται ἀπὸ τὸν Ἅγιο Νικόδημο καὶ στὶς 12 Νοεμβρίου, βέβαια στὴν ἡμερομηνία αὐτὴ ὑπάρχει καὶ ἄλλος Μαρτίνος ὁ θαυματουργὸς ἐπίσκοπος Φρυγίας καὶ φυσικὰ εἶναι διαφορετικός του Μαρτίνου αὐτῆς τῆς ἡμερομηνίας.


Ὁ Ἅγιος Μίλος ἢ Μίλης ὁ Θαυματουργὸς Ἐπίσκοπος Ἱερομάρτυρας καὶ οἱ τρεῖς μαθητές του Ἐβόρης, Πάπας καὶ Σενοέι (ἢ Σεβόρης) ὁ Διάκονος καὶ ὁ Ἅγιος Γέλιος ὁ ἱερομάρτυρας

Αὐτοὶ ἦταν Πέρσες. Καὶ ὁ μὲν Μίλος, στρατηγὸς προηγουμένως, γιὰ τὴν ἐνάρετη ζωή του ἔγινε ἐπίσκοπος Τελεπόλεως (ὅπου ὁ προφήτης Δανιὴλ εἶδε τὶς ὀπτασίες). Χειροτονήθηκε ἀπὸ τὸν Βηθλαπὰτ ἐπίσκοπο Γεδδηγουπόλεως. Καταδιώχτηκε ἀπὸ τοὺς ἀπίστους καὶ κατέφυγε στὴν Ἱερουσαλὴμ καὶ ἀπὸ ἐκεῖ στὴν Ἀλεξάνδρεια, ὅπου συνάντησε τὸν Μέγα Ἀντώνιο. Μετὰ δυὸ χρόνια ἐπέστρεψε στὴν Περσία καὶ συνελήφθη μαζὶ μὲ τοὺς μαθητές του, ἀπὸ τὸν Βασιλίσκο Μισθοφάρη στὴν πόλη Μιλιγέρδα. Ἐκεῖ θανατώθηκε μὲ μαχαίρια καὶ τοὺς μαθητές του θανάτωσαν, ἀφοῦ τοὺς χτύπησαν μὲ ξύλα καὶ πέτρες. Ἔτσι ὅλοι ἔλαβαν τὸ ἀθάνατο στεφάνι τοῦ μαρτυρίου. Γιὰ δὲ τὸν Ἅγιο Γέδιο βλέπε σχετικῶς στοὺς Α.Χ. Ε.Χ.


Ὁ Ἅγιος Καλλιόπιος

Μαρτύρησε διὰ ξίφους.


Ὁ Ἅγιος Νίρος

Μαρτύρησε διὰ ξίφους.


Ὁ Ἅγιος Ὠρίων

Μαρτύρησε, ἀφοῦ τὸν ἔθαψαν ζωντανὸ στὴ γῆ.


Ὁ Ὅσιος Ἀρσένιος ὁ Καππαδόκης

Γεννήθηκε τὸ 1840 στὰ Φάρασα τῆς Καππαδοκίας. Οἱ γονεῖς του ὀνομαζόταν Ἐλευθέριος, ποὺ ἦταν δάσκαλος, καὶ ἡ μητέρα του Βαρβάρα. Σπούδασε στὴ Σμύρνη ξένες γλῶσσες καὶ ἐκκλησιαστικὴ γραμματεία. Σὲ ἡλικία 26 χρονῶν ἐκάρη μοναχὸς μὲ τὸ ὄνομα Ἀρσένιος στὴ Μονὴ Τιμίου Προδρόμου Φλαβιανῶν (Ζιντζί-Ντερέ). Κατόπιν χειροτονήθηκε Διάκονος ἀπὸ τὸν Μητροπολίτη Καισαρείας Παΐσιο Β´ καὶ τοποθετήθηκε διδάσκαλος στὰ Φάρασα. Τριάντα χρονῶν χειροτονήθηκε Πρεσβύτερος καὶ προχειρίσθηκε ἀρχιμανδρίτης καὶ πνευματικός. Ἀπέδωσε πολὺ σημαντικὸ ἐθνικοθρησκευτικὸ ἔργο, ζοῦσε ζωὴ λιτή, μὲ προσευχὴ καὶ ὁ Θεὸς τοῦ χάρισε τὸ προφητικὸ χάρισμα, ἀλλὰ καὶ τὸ θαυματουργικό. Στὴν Ἑλλάδα ἦλθε τὸ 1924 καὶ πέθανε στὶς 10 Νοεμβρίου τοῦ ἴδιου χρόνου στὴν Κέρκυρα. Ἀπὸ ἐκεῖτο 1958 τὰ λείψανά του μεταφέρθηκαν ἀπὸ τὸν μοναχὸ Παΐσιο στὴν Κόνιτσα καὶ τὸ 1970 ἀπὸ τὸν ἴδιο Ἁγιορείτη μοναχὸ στὸ γυναικεῖο μοναστήρι-Ἡσυχαστήριο Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου στὴ Σουρωτὴ Θεσσαλονίκης, ὅπου ὁ Ἅγιος μετὰ τὸν θάνατό του ἔκανε πολλὰ θαύματα. Ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία τὸν ἁγιοποίησε στὶς 11 Φεβρουαρίου 1986.


Ὁ Ἅγιος Δημητριανός ἐπίσκοπος Ἀντιοχείας, Ἱερομάρτυρας (3ος αἰ.)

Ὁ Ἅγιος Δημητριανὸς ὑπῆρξε ἐπίσκοπος Ἀντιοχείας τὸ 253 μὲ 256 μ.Χ. Ὁδηγήθηκε αἰχμάλωτος στὴν Περσία τὸ 256, ὅπου καὶ πέθανε. Ὁ διάδοχός του στὸν θρόνο τῆς Ἀντιοχείας Δόμνος (270-273) ἦταν γιός του.


Ὁ Ἅγιος Justus (Ἄγγλος)

Λεπτομέρειες γιὰ τὴν ζωὴ αὐτοῦ τοῦ ἁγίου τῆς Ὀρθοδοξίας, μπορεῖ νὰ βρεῖ ὁ ἀναγνώστης στὸ βιβλίο «Οἱ Ἅγιοι τῶν Βρεττανικῶν Νήσων», τοῦ Χριστοφόρου Κων. Κομμοδάτου, ἐπισκόπου Τελμησσοῦ, Ἀθῆναι 1985.