Ὁ Ἅγιος Ἰάκωβος ὁ Ἀπόστολος καὶ Ἀδελφόθεος πρῶτος ἐπίσκοπος Ἱεροσολύμων
Ἡ παράδοση ἀναφέρει ὅτι ἦταν ἕνας ἀπὸ τοὺς γιοὺς τοῦ Ἰωσὴφ ἀπὸ ἄλλη γυναῖκα, γι᾿ αὐτὸ ὀνομαζόταν ἀδελφὸς τοῦ Κυρίου. Ἡ συγγενική του, ὅμως, σχέση μὲ τὸν Κύριο δὲν εἶναι ὁμόφωνα καθορισμένη. Ἀλλὰ τὸ γεγονὸς εἶναι ὅτι ὁ Ἰάκωβος ὁ ἀδελφόθεος ἔγινε πρῶτος ἐπίσκοπος Ἱεροσολύμων καὶ εἶναι αὐτὸς ποὺ ἔγραψε τὴν πρώτη Θεία Λειτουργία τῆς χριστιανικῆς Ἐκκλησίας. Ὁ Ἰάκωβος, λοιπόν, ποίμανε τὴν Ἐκκλησία τῶν Ἱεροσολύμων μὲ δικαιοσύνη, μὲ γενναία στοργὴ καὶ στερεότητα στὴν πίστη. Αὐτὸ ὅμως, ἐξήγειρε τὴν μοχθηρία καὶ τὴν κακουργία τῶν Ἰουδαίων. Ἀφοῦ τὸν ἔπιασαν, τὸν ἔριξαν πάνω ἀπὸ τὸ πτερύγιο τοῦ Ναοῦ, καὶ ἐνῷ ἀκόμα ἦταν ζωντανός, τὸν ἀποτελείωσαν μὲ ἄγριο κτύπημα ῥοπάλου στὸ κεφάλι. Ἔργο τοῦ Ἰακώβου εἶναι καὶ ἡ Καθολικὴ Ἐπιστολή του στὴν Καινὴ Διαθήκη, στὴν ὁποία νά τί μᾶς συμβουλεύει, σχετικὰ μὲ τὸ πῶς πρέπει νὰ χειριζόμαστε τὸ λόγο τοῦ Θεοῦ: «Γίνεσθε ποιηταὶ λόγου καὶ μὴ μόνον ἀκροαταί, παραλογιζόμενοι ἑαυτούς». Δηλαδὴ νὰ γίνεσθε ἐκτελεστὲς καὶ τηρητὲς τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ καὶ ὄχι μόνο ἀκροατές. Καὶ νὰ μὴ ξεγελᾶτε τὸν ἑαυτό σας, μὲ τὴν ἰδέα ὅτι εἶναι ἀρκετὸ καὶ μόνον νὰ ἀκούει κανεὶς τὸ λόγο. (Ἡ μνήμη του ἁγίου Ἰακώβου τοῦ ἀδελφοθέου, φέρεται καὶ τὴν Κυριακὴ μετὰ τὴν Γέννηση τοῦ Χριστοῦ, μαζὶ μὲ τὴν μνήμη τοῦ Δαβὶδ τοῦ Προφήτου καὶ Ἰωσὴφ τοῦ μνήστορος, συνοδευόμενη μὲ τὸ ἀκόλουθο δίστιχο: «Σὺ τέκτονος παῖς, ἀλλ᾿ ἀδελφὸς Κυρίου, τοῦ πάντα τεκτήναντος, ἐν λόγῳ, μάκαρ». Τελεῖται δὲ αὐτῷ ἡ Σύναξις ἐν τῷ σεπτῷ αὐτοῦ Ναῷ τὸ ὄντι ἔνδοθεν τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου ἐν τοῖς Χαλκοπρατείοις. Πατμιακὸς κώδικας: 266).
Ὁ Ἅγιος Ἰγνάτιος Ἀρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως
Ἔλαμψε μὲ τὸν σταθερὸ χαρακτῆρα του καὶ μὲ τὴν -μέσα στὰ γεγονότα- ἰσχυρὴ μορφή του. Ἦταν ὁ νεότερος γιὸς τοῦ βασιλιᾶ Μιχαὴλ Α´ τοῦ Ῥαγκαβὲ καὶ τῆς Προκοπίας, θυγατέρας τοῦ αὐτοκράτορα Νικηφόρου τοῦ Α´. Γεννήθηκε τὸ 799. Ὅταν ὁ Λέων ὁ Ε´ κατέλαβε τὸ θρόνο, ἔκλεισε τὸν Ἰγνάτιο σὲ μοναστήρι. Τὸ βασιλοπαίδι δέχτηκε εὐχάριστα τὴ ζωὴ τῆς εὐσέβειας καὶ τῆς ἀρετῆς, καὶ ἀφοῦ ἀποδεσμεύτηκε τὴ ζωὴ τῶν αὐλῶν καὶ τῶν αὐτοκρατόρων, προχειρίστηκε μοναχός. Προικισμένος μάλιστα καὶ μὲ ἄλλα χαρίσματα διέπρεψε σὰν ἡγούμενος τῆς Μονῆς Ἀρχιστρατήγου τοῦ Ἀνατέλλοντος. Τὸ ἔτος 846, ὅταν βασίλισσα ἦταν ἡ Θεοδώρα, διαδέχτηκε στὸν πατριαρχικὸ θρόνο τὸν πατριάρχη Μεθόδιο τὸν Α´ ποὺ εἶχε πεθάνει. Ὁ Ἰγνάτιος ἔδειξε τὸν ἰσχυρό του χαρακτῆρα, καὶ στὴν περίπτωση ποὺ ὁ ἀδελφὸς τῆς Θεοδώρας, Βάρδας, παράσυρε τὸ γιό της βασιλέα Μιχαὴλ Γ´, νὰ ἐξαναγκάσει τὴν μητέρα του καὶ τὶς ἀδελφές του νὰ γίνουν μοναχές. Τότε ὁ Ἰγνάτιος ἀρνήθηκε νὰ προβεῖ σὲ μία τέτοια καταναγκαστικὴ κουρά, γνωρίζοντας βέβαια τὴν ἐπικίνδυνη ἔχθρα τοῦ μοχθηροῦ Βάρδα. Ἀλλὰ καὶ σ᾿ αὐτὸν τὸν ἴδιο, δὲν δέχτηκε νὰ δώσει τὴν θεία κοινωνία, ἐπειδὴ συζοῦσε μὲ τὴν νύφη του! Ὅμως, τὴν 23η Νοεμβρίου τοῦ 857, ὁ Βάρδας ἐκδικήθηκε. Κατήγγειλε ὅτι ὁ Ἰγνάτιος συνωμοτοῦσε κατὰ τοῦ βασιλιᾶ, μὲ ἀποτέλεσμα ὁ πατριάρχης νὰ ἐξοριστεῖ στὸ νησὶ Τερέβινθο. Ἀλλ᾿ ὅταν ἀνέλαβε τὴν ἐξουσία ὁ Βασίλειος ὁ Μακεδών, στὶς 13 Νοεμβρίου τοῦ 867 ὁ Ἰγνάτιος ἐπανῆλθε στὸν πατριαρχικὸ θρόνο. Πέθανε τὸ 878 καὶ τὸν διαδέχτηκε ἕνας ἄλλος μεγάλος ἀστέρας τῆς Ὀρθοδοξίας, ὁ Μέγας Φώτιος.
Γιὰ τὸν Ὅσιο αὐτό, οἱ Συναξαριστὲς ἀναφέρουν ὅτι, «τὴν ἐν τῷ Χαρσιανῷ συστησάμενος Μονήν, ἐν εἰρήνῃ τελειοῦται».
Ἡ βιογραφία του ἀπὸ τοὺς Συναξαριστὲς εἶναι πολὺ μυθώδης καὶ παράδοξη. Ὅπως φανερώνει καὶ ἡ προσωνυμία του, ἦταν ἀπὸ τὴν Ῥώμη, γιὸς κάποιου συγκλητικοῦ ἄρχοντα, ὀνόματι Ἰωάννου. Μὲ τὴν βία τῶν γονέων του ὁ Μακάριος παντρεύτηκε γυναῖκα, τὴν ὁποία ἄφησε τὴν νύχτα τοῦ γάμου. Περιπλανώμενος γιὰ μερικὲς ἡμέρες, βρῆκε μία σπηλιά, μέσα στὴν ὁποία ζοῦσε μαζὶ μὲ δυὸ λιοντάρια σὲ ἄγρια κατάσταση. Κάποτε τὸν ἀνακάλυψαν τρεῖς μοναχοί, ποὺ ὀνομαζόταν Σέργιος, Ὕγινος καὶ Θεόφιλος. Ἀπὸ τότε ὁ Μακάριος ἔγινε γνωστὸς γιὰ τὴν αὐστηρὴ ἄσκητικοτητά του καὶ τὶς μεγάλες ἀρετές του, ποὺ ἀπέκτησε ἀπ᾿ αὐτή. Ὁ Ὅσιος Μακάριος, σύμφωνα μὲ τὴν διήγηση τοῦ Συναξαριστῆ, ἀπεβίωσε εἰρηνικά.
Μᾶλλον ἀσκητὴς τῆς ἐρήμου, ποὺ ἀπεβίωσε εἰρηνικά.
Βρῆκαν μαρτυρικὸ θάνατο, ἀφοῦ οἱ εἰδωλολάτρες τὰ ἀνάγκασαν νὰ τρέχουν μέσα στὴ φωτιά, ποὺ ἐπίτηδες εἶχαν ἀνάψει στὸ ἔδαφος. (Πρόκειται γιὰ ἐπανάληψη μνήμης τῶν ἁγίων δυὸ παιδιῶν τῆς 13ης Ὀκτωβρίου).
Ἀνακομιδὴ τῶν Λειψάνων τοῦ Ἁγίου Ἰακώβου τοῦ Θαυματουργοῦ Βοροβίας
Ρῶσος.