Οἱ Ἅγιοι Ναζάριος, Προτάσιος, Γερβάσιος καὶ Κέλσιος
Οἱ γονεῖς τοῦ Ναζαρίου (Ἀφρικανὸς καὶ Περπετούα) λέγεται ὅτι ὑπῆρξαν μαθητὲς τοῦ Ἀποστόλου Πέτρου, ὁ ὁποῖος τοὺς εἵλκυσε στὴ χριστιανικὴ πίστη καὶ τοὺς βάπτισε. Ὁ γιός τους ἔμεινε ὀρφανὸς σὲ νεαρὴ ἡλικία, μέσα σὲ μία διεφθαρμένη κοινωνία. Ἀλλὰ ὁ Ναζάριος εἶχε κληρονομήσει τὶς ἀρετὲς τῶν γονέων του. Ἔμεινε ἁγνὸς καὶ ἄμεμπτος, σύμφωνα μὲ τὴν συμβουλὴ τοῦ πνευματικοῦ του πατέρα Ἀποστόλου Πέτρου, ποὺ λέει: «Τὰς ψυχὰς ὑμῶν ἡγνικότες ἐν τῇ ὑπακοῇ τῆς ἀληθείας». Ὀφείλετε, λέει ὁ Ἀπόστολος Πέτρος, νὰ κάνετε ἁγνὲς καὶ καθαρὲς τὶς ψυχές σας ἀπὸ κάθε ἀκάθαρτο πάθος καὶ ἐπιθυμία καὶ κλίση, μὲ τὴν ὑπακοή σας στὴν ἀλήθεια τοῦ Εὐαγγελίου. Καὶ ὁ Ναζάριος ὄχι μόνο ἔμεινε ἁγνὸς μέσα στὸ διεφθαρμένο κοινωνικό του περιβάλλον, ἀλλὰ ὅταν ἔγινε 20 χρονῶν διαμοίρασε τὰ ὑπάρχοντά του στοὺς φτωχοὺς καὶ ἄρχισε περιοδεῖες, κηρύττοντας τὸ Εὐαγγέλιο μὲ πολλὴ καρποφορία. Ὅταν πῆγε στὰ Μεδιόλανα, συνάντησε δυὸ εὐσεβεῖς ἄνδρες, τὸν Προτάσιο καὶ τὸν Γερβάσιο. Ἐκεῖ, καὶ οἱ τρεῖς μαζὶ διὰ τοῦ θείου λόγου πέτυχαν πολλὲς κατακτήσεις. Ὄχι μόνο ἀπὸ τὸν ὄχλο, ἀλλὰ καὶ ἀπὸ τὶς ἀνώτερες κοινωνικὲς τάξεις. Κατόπιν ὁ Ναζάριος πῆγε στὴ Γαλλία, ὅπου μὲ τὸ δίχτυ τοῦ λόγου εἶχε πολλὲς ἐπιτυχίες. Μεταξὺ αὐτῶν ποὺ πίστεψαν, ἦταν καὶ μία νεαρὴ ψυχή, ὁ Κέλσιος. Ὅταν ὁ Ναζάριος ἐπέστρεψε στὰ Μεδιόλανα, τὸν συνέλαβαν. Προηγουμένως εἶχαν συλλάβει καὶ τοὺς Προτάσιο καὶ Γερβάσιο. Ὁ ἔπαρχος Ἀννουλίνος, ὅταν εἶδε ὅτι δὲν ἄλλαζαν τὴν πίστη τους, ὅλους, μαζὶ μὲ τὸ νεαρὸ Κέλσιο, τοὺς ἀποκεφάλισε.
Ὁ Ὅσιος Κοσμᾶς ὁ Μελῳδὸς (ἢ ποιητής) ἐπίσκοπος Μαϊουμᾶ
Ἀπὸ τοὺς κορυφαίους ποιητὲς τῆς Ἐκκλησίας μας ὁ Ὅσιος Κοσμᾶς, ἔμεινε ἀπὸ πολὺ νέος ὀρφανὸς καὶ υἱοθετήθηκε ἀπὸ τὸν πατέρα τοῦ ἁγίου Ἰωάννη τοῦ Δαμασκηνοῦ τὸν Σέργιο, ποὺ ἦταν ὑπουργὸς τῶν οἰκονομικῶν του χαλίφη τῶν Ἀράβων. Καὶ ἐπειδὴ εἶχε πολλὴ δόξα καὶ πλοῦτο, πῆρε στὸ σπίτι του ἕνα πολυμαθῆ διδάσκαλο, τὸν Ἱερομόναχο Κοσμᾶ, ποὺ καταγόταν ἀπὸ τὴ Σικελία τῆς Ἰταλίας. σ᾿ αὐτὸν λοιπὸν παρέδωσε τὸν φυσικὸ γιό του Ἰωάννη καὶ τὸν υἱοθετημένο Κοσμᾶ, γιὰ νὰ τοὺς μάθει ὅσο γίνεται καλύτερα τὴν θεία καὶ ἀνθρώπινη σοφία. Πράγματι τὰ δυὸ παιδιὰ ἔμαθαν πολλὰ ἀπὸ τὸν ἄξιο διδάσκαλό τους, ὅπως θεολογία, φιλολογία, μαθηματικά, φιλοσοφία καὶ ῥητορική. Ἐπίσης, ἰδιαίτερα τοὺς δίδαξε τὴν μουσικὴ τέχνη, ἐπειδὴ διέκρινε ὅτι οἱ δυὸ μαθητές του ἦταν προικισμένοι μὲ τὸ μουσικὸ καὶ ἱερὸ ποιητικὸ τάλαντο. Ἀργότερα ὁ Ἰωάννης καὶ ὁ Κοσμᾶς πῆγαν στὴν Ἱερουσαλήμ, καὶ ἔγιναν μοναχοὶ στὴ Μονὴ τοῦ ἁγίου Σάββα. Κατόπιν ὁ μὲν Ἰωάννης ἔγινε πρεσβύτερος, ὁ δὲ Κοσμᾶς, μετὰ ἀπὸ πολλὲς πιέσεις ἀπὸ τὴν Σύνοδο τῶν Ἱεροσολύμων, ἔγινε Ἐπίσκοπος Μαϊουμᾶ, πόλη παραθαλάσσια της Παλαιστίνης ποὺ ἀρχαιότερα ὀνομαζόταν Ἀνθηδών. Διεξήγαγε μὲ πολλὴ ἐπιμέλεια καὶ εὐσυνειδησία τὰ ποιμαντορικά του καθήκοντα καὶ ποτὲ δὲν ξεχνοῦσε νὰ ἀσχολεῖται μὲ τὴν ἐκκλησιαστικὴ ποίηση. Ἔργα του εἶναι θαυμάσιοι ὕμνοι καὶ διάφοροι κανόνες, ποὺ διακρίνονται μέσα στὶς γιορτὲς τῶν Χριστουγέννων, Θεοφανίων, Βαΐων, Πεντηκοστῆς, Κοιμ. Θεοτόκου καὶ ἄλλων. Ἔτσι θεάρεστα πολιτευόμενος, πέθανε εἰρηνικὰ σὲ βαθιὰ γεράματα.
Ὁ Ὅσιος Σιλβανός ὁ Γέρων Ἱερομάρτυρας
Καταγόταν ἀπὸ τὴν πόλη τῆς Παλαιστίνης Γάζα τὴν ἐποχὴ τοῦ Διοκλητιανοῦ (284-304) καὶ ἦταν ἄνθρωπος πρᾶος, ἄκακος καὶ γηραλέος στὴν ἡλικία. Προηγούμενα δὲ ἦταν στρατιωτικός. Λόγω τῆς καθαρῆς ζωῆς του ἔγινε Πρεσβύτερος στὴν Ἐκκλησία τῆς Γάζας. Αὐτὸς λοιπόν, στάθηκε μὲ θάῤῥος μπροστὰ στὸν ἄπιστο λαὸ τῆς Καισαρείας (τῆς Παλαιστίνης) καὶ τὸν ἤλεγξε γιὰ τὴν ἀσέβειά του. Τότε ὁ ὄχλος τὸν ἔδειρε σκληρὰ καὶ ἔσπασε τὰ πλευρά του. Ἔπειτα καταδικάστηκε νὰ δουλεύει στὰ μεταλλεῖα, ποὺ βρίσκονταν στὴν τοποθεσία Ζωόρους. Ἐκεῖ ὅμως, μὲ παρότρυνση τοῦ λαοῦ, γίνεται ἐπίτροπος. Μετὰ ἀπὸ λίγο, λόγω γήρατος, ἀλλὰ καὶ ἀσθενείας, ἀποκεφαλίζεται ἀπὸ τοὺς εἰδωλολάτρες, παίρνοντας ἔτσι τὸ ἀμάραντο στεφάνι τοῦ μαρτυρίου. Μαζὶ δὲ μὲ τὸν Ἅγιο Σιλβανό, ἀποκεφαλίστηκαν καὶ ἄλλοι 40 Μάρτυρες, ἀπὸ τοὺς ὁποίους ἄλλοι ἦταν ἀπὸ τὴν Αἴγυπτο καὶ ἄλλοι ἀπὸ τὴν Παλαιστίνη.
Οἱ Ἅγιοι 40 Μάρτυρες ἀπὸ τὴν Αἴγυπτο καὶ Παλαιστίνη
Μαρτύρησαν διὰ ξίφους. Βλέπε προηγούμενο Βιογραφικὸ σημείωμα Ἁγίου Σιλβανοῦ.
Καταγόταν ἀπὸ τὴν Ἀνία (ἢ Ἄνεα) τῆς Ἐλευθερουπόλεως καὶ διακρινόταν γιὰ τὸ δυνατὸ σῶμα του ἀλλὰ καὶ γιὰ τὴν ἀνδρεία ψυχή του. Ἀφοῦ ὑπέφερε πολλὰ γιὰ τὴν πίστη του στὸν Χριστό, τελικὰ τὸ ἔτος 292, ἐπὶ βασιλείας Διοκλητιανοῦ, μετὰ ἀπὸ πολλὰ βασανιστήρια, κάηκε ζωντανὸς ἀπὸ τοὺς εἰδωλολάτρες, παίρνοντας ἔτσι τὸ ἄφθαρτο στεφάνι τοῦ μαρτυρίου.
Καταγόταν ἀπὸ τοὺς Ἐπιβάτες τῆς Θρᾴκης. Ἀπὸ μικρὴ ἔκανε ἀγαθοεργίες καὶ ὅταν μεγάλωσε ἔφυγε ἀπὸ τὸ πατρικό της σπίτι καὶ πῆγε στὴν Κωνσταντινούπολη γιὰ νὰ προσκυνήσει τὰ ἱερὰ λείψανα τῶν Ἁγίων. Ἀπὸ ἐκεῖ ἀναχώρησε στὴν Ἡράκλεια τοῦ Πόντου, ὅπου γιὰ πέντε χρόνια εἶχε ἀναλάβει τὴν περιποίηση κάποιου ναοῦ. Κατόπιν ἔφυγε στοὺς Ἁγίους Τόπους καὶ ἐγκαταστάθηκε σὲ μία γυναικεία Μονή, ὅπου γιὰ ἀρκετὰ χρόνια ἀσκήθηκε στὴν ἀρετή. Ἔπειτα ἀναχώρησε πάλι στὴν Κωνσταντινούπολη καὶ ἀπὸ κεῖ στὴν Καλλικράτεια τῆς νοτιοανατολικῆς Θρᾴκης, ὅπου παρέμεινε δυὸ χρόνια στὸν ναὸ τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων καὶ ἐκεῖ ἀπεβίωσε εἰρηνικά. Τὴν ἀκολουθία της συνέγραψε ὁ Συρίγος Μελέτιος.
Μνήμη θαύματος τῆς Ὁσιομάρτυρος Παρασκευῆς
Βλέπε λεπτομέρειες στὸν «ΜΕΓΑ ΣΥΝΑΞΑΡΙΣΤΗ» τοῦ Ματθαίου Λαγγῆ, τόμος 10ος σελ. 320, ἔκδοση 1992.
Ὁ Ἅγιος Ἰγνάτιος ὁ Ἀγαλλιανός, Ἀρχιεπίσκοπος Μηθύμνης, ὁ Θαυματουργός
Γεννήθηκε τὸ 1492 στὸ χωριὸ Φάραγγα τῆς Μυτιλήνης (κοντὰ στὴν Καλλονή) καὶ ἐπονομαζόταν Ἀγαλλιανός. Ὁ πατέρας του Ἐμμανουὴλ Ἀγαλλιανὸς ἦταν ἱερέας στὴ Μυτιλήνη. Ὁ Ἰωάννης (αὐτὸ ἦταν τὸ πρῶτο του ὄνομα), σὲ νεαρὴ ἡλικία παντρεύτηκε καὶ ἔγινε κι᾿ αὐτὸς ἱερέας. Μετὰ τὸν θάνατο τῆς γυναίκας του καὶ τῶν παιδιῶν του, ἐκτος ἀπὸ ἕνα, τὸν Μεθόδιο, ἀπὸ κάποια ἐπιδημικὴ ἀῤῥώστια, ἀποσύρθηκε στὸν Ταξιάρχη τοῦ Λειμῶνα, ἀσχολούμενος μὲ μελέτη, προσευχὴ καὶ τὴν καλλιέργεια τοῦ πατρικοῦ κτήματος. Στὰ χρόνια της Τούρκικης κατοχῆς τοῦ νησιοῦ, πρόσφερε μεγάλες καὶ σημαντικὲς ὑπηρεσίες στὰ ἐκεῖ μοναστήρια καὶ στοὺς ὑπόδουλους χριστιανούς. Γιὰ ὅλα αὐτά, καθὼς καὶ γιὰ τὴν ἁγιότητα τῆς ζωῆς του, ἔγινε ἐπὶ Ἱερεμίου τοῦ Β´ τὸ 1531 Μητροπολίτης Μηθύμνης. Καὶ στὸ νέο του πόστο ὁ Ἰγνάτιος ἀναδείχτηκε ἄριστος ποιμένας καὶ ἔτσι θεάρεστα ἀφοῦ ποίμανε τὸ ποίμνιο τοῦ Χριστοῦ, ἀπεβίωσε εἰρηνικὰ τὸ 1566.
Ὁ Ὅσιος Νικόλαος ὁ ἁπλὸς καὶ θαυματουργὸς δούκας Τζερνηγοβιγίας
«ὁ ἐν τῷ Σπηλαίῳ» (Ρῶσος).