Ἦταν δοῦλος στὸ σπίτι τοῦ πλουσίου Φιλήμονα, στὰ χρόνια τοῦ Ἀποστόλου Παύλου. Ὁ Φιλήμων, μὲ ὅλους τοὺς ἀνθρώπους τοῦ σπιτιοῦ του, εἶχε προσέλθει στὸ χριστιανισμὸ καὶ ἦταν στοργικότατος στοὺς δούλους του. Ὁ Ὀνήσιμος ὅμως, ἤθελε νὰ πάει στὴ Ῥώμη, γιὰ νὰ κάνει ὅπως τοῦ ἄρεσε τὴν ζωή του. Καταχρᾶται, λοιπόν, τὸν κύριό του, ἐξοικονομεῖ τὰ ναῦλα καὶ δραπετεύει. Ἐκεῖ στὴ Ῥώμη ἀλήτευε, ἐργασία δὲν ἔβρισκε, οὔτε στοργὴ καὶ βοήθεια ἀπὸ πουθενά. Τὸν κατέλαβε μεγάλη στενοχώρια. Τί νὰ ἔκανε; Θυμήθηκε τότε, ἀπὸ τὸ σπίτι τοῦ κυρίου του, τοὺς χριστιανούς, ποὺ ἦταν φιλάνθρωποι. Πλησιάζει τὴν ῥωμαϊκὴ χριστιανικὴ κοινότητα, καὶ πράγματι ἡ βοήθεια ποὺ παίρνει ἦταν μεγάλη. Συγχρόνως μαθαίνει ὅτι στὴ Ῥώμη εἶναι ὑπόδικος ὁ Ἀπόστολος Παῦλος. Τὸν γνώρισε ὅταν εἶχε φιλοξενηθεῖ στὸ σπίτι τοῦ κυρίου του. Ὁ Ὀνήσιμος, ἂν καὶ εἰδωλολάτρης, εἶχε ἐντυπωσιασθεῖ ἀπὸ τὴν ψυχὴ τοῦ μικρόσωμου ἐκείνου χριστιανοῦ. Τώρα ποὺ ἄκουσε ὅτι εἶναι στὴ Ῥώμη, νοιώθει τὴν ἐπιθυμία νὰ τὸν δεῖ καὶ αἰσθάνεται μία συνταρακτικὴ ἐσωτερικὴ μεταβολὴ στὸν ἑαυτό του. Τοῦ συνέβη αὐτὸ ποὺ ἀναφέρει ὁ θεόπνευστος λόγος τῆς Ἁγίας Γραφῆς, «ἐγενήθη ἐπ᾿ αὐτῷ πνεῦμα Θεοῦ». Δηλαδή, ἔπνευσε σ᾿ αὐτὸν πνεῦμα Θεοῦ. Ὁ Ὀνήσιμος δὲν ἀφήνει τὴν εὐκαιρία ἀνεκμετάλλευτη. Συναντάει τὸν Παῦλο καὶ αὐτὸς τοῦ φέρεται τόσο στοργικὰ καὶ πατρικά, ὥστε ὁ Ὀνήσιμος ὄχι μόνο γίνεται θερμὸς χριστιανός, ἀλλὰ καὶ σὰν ἀπόστολος τῆς ἁγίας πίστεως λαμβάνει μαρτυρικὸ θάνατο. (Γνωστὴ βέβαια εἶναι ἡ ἐπιστροφή του στὸν κύριό του Φιλήμονα ποὺ ἀναφέρεται στὴν πρὸς Φιλήμονα ἐπιστολὴ 1-22 τοῦ ἀπ. Παύλου).
Ἡ παράδοση δὲν μᾶς διέσωσε οὔτε τὰ ὀνόματα τῶν γονέων του, οὔτε τὸν τόπο τῆς καταγωγῆς του. Γνωρίζουμε ὅμως, ὅτι ὑπῆρξε ἕνας ἀπὸ τοὺς διασημότερους, μὲ ζωντανὴ εὐσέβεια, ἀσκητές. Ἡ ἐγκράτειά του στάθηκε περιβόητη, ἀλλ᾿ ἡ μεγάλη πίστη του καὶ τὸ ἀκοίμητο ἐνδιαφέρον του γιὰ τὴν σωτηρία τῶν ψυχῶν, τοῦ ἔδινε τὶς ἀπαιτούμενες δυνάμεις, γιὰ νὰ πηγαίνει στὶς πόλεις καὶ νὰ στηρίζει τοὺς ἀνθρώπους στὸ λόγο καὶ τὶς ἐντολὲς τοῦ Εὐαγγελίου. Ὅσοι γιὰ πρώτη φορὰ τὸν ἔβλεπαν νόμιζαν, ὅτι ἀπὸ τὴν πολλὴ ἀδυναμία θὰ ἀναγκαζόταν νὰ ἔχει συνεχῆ μέριμνα γιὰ τὸν ἑαυτό του. Ἀλλ᾿ ἡ χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, τὸν ἔκανε νὰ ζεῖ γιὰ τοὺς ἄλλους. Τελείωσε δὲ τὴν ζωή του, ἐργαζόμενος γιὰ τὴν σωτηρία τῶν ψυχῶν μέχρι τελευταίας πνοῆς του.
Οἱ Ἅγιοι Δύο Μάρτυρες ἀπὸ τὴν Θρᾴκη
Βλέπε σχετικῶς τὴν 25η Ὀκτωβρίου.
Ἔζησε στὰ χρόνια τοῦ Διοκλητιανοῦ καὶ ὑπηρετοῦσε σὰν στρατιώτης στὸ λεγόμενο τάγμα τῶν Μαύρων. Ὅταν ἄρχισε ὁ διωγμὸς κατὰ τῶν χριστιανῶν, βρισκόταν μὲ τὸ τάγμα του στὴ Γάζα. Καταγγέλθηκε στὸν ἐκεῖ ἔπαρχο, ὅτι ἦταν χριστιανός. Ὅταν ῥωτήθηκε, μὲ θάῤῥος ὁμολόγησε καὶ ὁ ἴδιος ὅτι ἦταν καὶ θὰ παραμείνει χριστιανός. Τότε ὁ ἔπαρχος διέταξε τὸν ἄγριο βασανισμό του. Καὶ πέθανε, ἀφοῦ μαστιγώθηκε μέχρι θανάτου.
Ἡ Σύναξις τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου ἐν τοῖς Διακονίσσης
Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ ἐν Θεσσαλονίκῃ
Στὶς 15 Φεβρουαρίου 1776 μαρτύρησε ὁ Ἰωάννης, ποὺ καταγόταν ἀπὸ τὴν Κωλακία (Κωλακία ἢ Κουλακιὰ εἶναι ἡ σημερινὴ κωμόπολη Χαλάστρα ἢ Πύργος, δυτικά τῆς Θεσ/νίκης) καὶ μαρτύρησε στὴ Θεσσαλονίκη. Ὁ Ἰωάννης συνέτρωγε κάποτε μὲ κάποιους Τούρκους, οἱ ὁποῖοι ξαφνικὰ σηκώθηκαν καὶ εἶπαν πὼς ὁ Ἰωάννης τοὺς εἶπε ὅτι θέλει νὰ γίνει Τοῦρκος. Αὐτὸς μὲ ὅλη του τὴν δύναμη φώναξε, ΟΧΙ. Αὐτοὶ τοῦ εἶπαν πὼς ναὶ ἀλλ᾿ ὁ Ἰωάννης ξαναφώναξε, ΟΧΙ!!! Τότε μὲ τὴν βία τὸν ἔσυραν στὸ παζάρι (κεντρικὴ ἀγορά), ὅπου τὸν κρέμασαν καὶ στὴ συνέχεια τὸν πέταξαν στὴ θάλασσα. Ἔτσι ἔλαβε τὸ ἀμάραντο στεφάνι τοῦ μαρτυρίου.