Ἰωάννης Σωτηρίου - Ἐξω-παραδοσιακὰ Χριστούγεννα

Ἄρθρο στὴν ἐφημερίδα Ὁ Φιλόδημος - Αἴγιον, 23-12-2006

Ἀλήθεια μήπως ἔχουμε ξεχάσει τὸν παραδοσιακὸ τρόπο ἑορτασμοῦ τῶν μεγάλων θρησκευτικῶν ἑορτῶν, ὅπως εἶναι τὰ Χριστούγεννα ποῦ πλησιάζουν; Μήπως κι αὐτὴ ἡ γιορτὴ ἔγινε θῦμα τῆς Παγκοσμιοποίησης; Μήπως ἡ τηλεόραση, ἡ ἄνετη ἐπικοινωνία μὲ τὸ διαδίκτυο μᾶς ἔφερε νέα ξενόφερτα ἤθη καὶ ἔθιμα καὶ μᾶς μπόλιασε μὲ ἄλλους τρόπους ἑορτασμοῦ, συμπεριφορᾶς καὶ ζωῆς;

Γίναμε ἄπληστοι καταναλωτές. Ἕνα μῆνα πρὶν ψωνίζουμε γιὰ μία μέρα. Τρέχουμε διαρκῶς στὰ καταστήματα κι ἀγωνιζόμαστε καὶ συναγωνιζόμαστε γιὰ ψώνια καὶ κατανάλωση. Λησμονήσαμε τὶς ἁπλὲς οἰκογενειακὲς συγγενικὲς συγκεντρώσεις κι ἀντὶ γι᾿ αὐτὲς διοργανώνουμε ἐκδρομὲς φυγῆς καὶ ρεβεγιόν. Δὲν προετοιμαζόμαστε θρησκευτικὰ γιὰ τὴ μεγάλη γιορτή.

Ὁ Χριστουγεννιάτικος ὄρθρος μας βρίσκει, ἀντὶ νὰ ξυπνᾶμε γιὰ νὰ πᾶμε νὰ τὸν παρακολουθήσουμε, νὰ ἐπιστρέφουμε νυσταγμένοι ἀπὸ τὰ νυχτερινὰ κέντρα μετὰ ἀπὸ ὁλονύχτια διασκέδαση. Ἐκεῖ διασκεδάζαμε μὲ ξένη μουσική, μὲ ξενόφερτους, ἀκόμα καὶ μουσουλμανικοὺς τρόπους διασκέδασης, ποὺ δυστυχῶς ἔφτασαν τὸν τελευταῖο καιρὸ ἀκόμα καὶ στὴν πόλη μας.

Ἐπινοήσαμε ἕναν καλοταϊσμένο ξενόφερτο ἀπὸ τὰ Βόρεια Ἅγιο Βασίλη, φουσκωτό, ἀσπρομάλλη καὶ ροδαλό, μὲ κόκκινη γυαλιστερὴ φορεσιά, ἐνῷ ὁ Φωστὴρ τῆς Καισαρείας ἦταν ταλαιπωρημένος ἀπὸ προβλήματα ὑγείας καὶ ἄσκηση, ὀστέινος, ἀσθενικὸς ὀρθόδοξος καὶ ἀσκητικὸς ἐπίσκοπος, ποὺ δὲν πρόλαβε ν᾿ ἀποκτήσει ἄσπρα μαλλιά, ἀφοῦ πρὶν γεράσει ἄφησε τούτη τὴν προσωρινὴ ζωὴ μόλις σαράντα ἐννέα χρονῶν ἀναλωμένος πάνω στὸ ἐπισκοπικὸ καὶ μεγάλο φιλανθρωπικό του καθῆκον καὶ ἀξιόλογο ἔργο.

Ἐλάχιστα ἀπὸ τὰ παραδοσιακά μας φαγητὰ καὶ γλυκίσματα τῶν ἡμερῶν παραμένουν, ἀφοῦ δίνουν τὴ θέση τους σὲ ξενόφερτες πουτίγκες καὶ διάφορα κὶς & ντράι. Γεμίσαμε τὰ μπαλκόνια καὶ τὶς βεράντες μας μὲ λαμπιόνια καὶ φωτάκια καὶ δὲ φροντίζουμε νὰ διώξουμε τὸ σκοτάδι τῆς ψυχῆς μας μὲ τὸ μυστήριο τῆς Ἱερᾶς Ἐξομολογήσεως καὶ τῆς Θείας Μεταλήψεως. Αὐτὰ τὰ θεωροῦμε σκοταδισμοὺς κι ἀναχρονισμούς.

Διοργανώνουμε τὶς μέρες τῶν ἑορτῶν καὶ ἀργιῶν τῶν Χριστουγέννων ἐκδρομὲς σὲ ἀλλόθρησκες καὶ μουσουλμανικὲς χῶρες ξεχνώντας ὅτι ἐκεῖ δὲ θὰ εἶναι δυνατὸ οὔτε στοιχειωδῶς νὰ ἐκτελέσουμε τὰ θρησκευτικά μας καθήκοντα, ποὺ ἐπιβάλλονται ἀπὸ τὴν ὀρθόδοξη πίστη μας. Ἐκεῖ δὲ θὰ μπορέσουμε νὰ βιώσουμε τὸ νόημα καὶ τὴν ἀτμόσφαιρα τῶν Χριστουγέννων καὶ τῶν ἑορτῶν τοῦ Δωδεκαημέρου. Πολλοὶ φροντίζουν νὰ ἐπισκεφθοῦν καλοὺς ναοὺς τοῦ τζόγου, ὡραῖα κι ὀνομαστὰ καζίνο γιὰ νὰ ἱκανοποιήσουν τὸ πάθος τῆς χαρτοπαιξίας. Ἄλλοι διοργανώνουν ἐκδρομὲς σεξουαλικοῦ τουρισμοῦ κι ἀντὶ αὐτὲς τὶς μέρες νὰ ἐξαγνίζονται βυθίζονται περισσότερο στὴν ἁμαρτία.

Δυστυχῶς ἔχουμε πέσει σὲ μία ἄκρατη κοσμικότητα μὲ ἀπολυτοποίηση τῆς ὕλης καὶ τῶν ἀπολαύσεων. Ἀπορρίπτουμε κάθε πνευματικὴ πλευρὰ τῶν πραγμάτων. Γίναμε μονόπλευροι καὶ ὑλιστές. Προσπαθοῦμε νὰ ζήσουμε Χριστούγεννα χωρὶς Χριστό. Μιλᾶμε γιὰ ἕνα «πνεῦμα τῶν Χριστουγέννων», ποὺ τὸ ὀνομάζουμε «μαγικό», ἀλλὰ δὲν ξέρουμε τί θέλουμε καὶ τί ζητᾶμε.

Οὔτε λόγος νὰ γίνεται γιὰ πνευματικὴ προετοιμασία, δηλαδὴ νηστεία, μετάνοια, ἐξομολόγηση, Θεία Κοινωνία, προσευχή, Θεία λειτουργία, ἀλλὰ καὶ ἔμπρακτη ἀγάπη, καλοσύνη, ἐλεημοσύνη ἀγάπη καὶ στοργὴ στὸ συνάνθρωπο. Λόγος νὰ γίνεται μονάχα γιὰ ρεβεγιόν, τὰ στολίδια, τὰ φαγητά, τὰ γλέντια, τοὺς χοροὺς τὶς κάθε εἴδους ἀπολαύσεις καὶ ἡδονές.

Κάνουμε φιλανθρωπία αὐτὲς τὶς μέρες, ἀλλὰ μὲ ἕναν τρόπο τελείως ξένο ἀπὸ τὴν παράδοσή μας διοργανώνοντας τηλεμαραθώνιους καὶ μπαζάρ, ἀλλὰ δὲν τηροῦμε τὴν παράδοση μὲ ἐπισκέψεις προσωπικῆς ἐπικοινωνίας καὶ συμπαράστασης σ᾿ ὅσους ἔχουν ἀνάγκη. Δὲ χρειάζεται νὰ δίνουμε μόνο ἀπ᾿ τὸ περίσσευμά μας, ἀλλὰ νὰ βάζουμε καὶ λίγη ψυχούλα, κάτι ἀπὸ τὸν ἑαυτό μας.

Μὲ ὅλα αὐτὰ ποὺ προαναφέρθηκαν ἴσως δημιουργεῖται ἡ ἐντύπωση ὅτι ἀπορρίπτουμε τὰ ὑλικὰ ἀγαθὰ καὶ τὶς διευκολύνσεις τοῦ πολιτισμοῦ. Κάθε ἄλλο. Αὐτὰ εἶναι ἀπαραίτητα, ἀλλὰ πρέπει νὰ ὑπάρχει λογικὴ καὶ μέτρο. Ἴσως ἐδῶ πρέπει νὰ ἀναφερθεῖ μία γνώμη τοῦ Ἐ. Μορὲν ποὺ στὸ βιβλίο του «Πνεῦμα τῶν καιρῶν»γράφει: «Ἡ ζωὴ δὲ μπορεῖ νὰ καταναλώνει τὰ πάντα καὶ ἡ καταναλωτικὴ κοινωνία δὲ μπορεῖ οὔτε καὶ θὰ μπορέσει νὰ προσφέρει τὰ πάντα!»

Μήπως ἔχουμε ξεφύγει ἀπὸ τὴν ἑλληνοχριστιανική μας παράδοση; Μήπως πρέπει τὰ φετινὰ Χριστούγεννα νὰ ἐπιστρέψουμε στὸν παραδοσιακό, ἁπλὸ τρόπο ἑορτασμοῦ τους;