Ἰωάννης Σωτηρίου - Χριστουγεννιάτικο

Ἄρθρο στὴν ἐφημερίδα Τὰ Νέα τῆς Αἰγιαλείας - Αἴγιον, 20-12-2006

Σὰν ἔρημος ἦταν ὁ κόσμος τὴν ἐποχὴ τῆς ἔλευσης τοῦ Χριστοῦ μας. Μπορεῖ νὰ εἶχε ζήσει τὴν πρώτη παγκοσμιοποίηση τῆς Ρωμαιοκρατίας, ἀλλὰ ἡ ἐρημιὰ στὶς καρδιὲς καὶ στὶς ἀνθρώπινες σχέσεις κυριαρχοῦσε. Δίψα ἔκαιγε τὸν ἄνθρωπο γιὰ ἀνθρωπιὰ καὶ μάταια ζητοῦσε τρόπους νὰ ξεδιψάσει καὶ νὰ λυτρωθεῖ. Μάταια ἔψαχνε τὴν πηγὴ τῆς χαρᾶς καὶ τῆς ἀνακούφισης ἀπὸ τὰ πάθη του καὶ τὴν τυραννία τῶν ἰσχυρῶν της ἐποχῆς. Μάταια προσπαθοῦσε νὰ χαρεῖ μὲ τὰ συμπόσιά του καὶ τὶς ἀπολαύσεις τῶν λουκούλειων γευμάτων, μὲ πρόσχαρους χορούς, συμπόσια, αὐλήτριες καὶ φωταγωγίες στοὺς ἐκτεταμένους ρωμαϊκοὺς κήπους τῶν πολυτελῶν καὶ μεγάλων ἐπαύλεων, ποὺ εἶχε διακοσμήσει μὲ ἀρχαιοελληνικὰ ἀγάλματα καὶ γλυπτά.

Ἀνάλογη εἶναι κι ἐποχή μας. Ὁ προηγούμενος, ἀλλὰ καὶ ὁ αἰώνας μας ἔβαλε στὰ χέρια τοῦ ἀνθρώπου πολλὰ πολιτιστικὰ ἐπιτεύγματα καὶ μεγάλες τεχνολογικὲς ἀνέσεις καὶ ἀπολαύσεις, ἀλλὰ καὶ τὶς τρομερότερες δυνάμεις μηχανῶν καταστροφῆς. Ἀκόμη ἔκανε τὸν ἄνθρωπο ἱκανὸ νὰ πετὰ γύρω ἀπ᾿ τὴ γῆ, νὰ βαδίζει πάνω στὸ φεγγάρι καὶ μὲ τὰ διαστημόπλοιά του νὰ ψηλαφᾷ καὶ νὰ ἐρευνᾷ τὶς ἐπιφάνειες τῶν ἄλλων ἀστεριῶν καὶ νὰ σχεδιάζει ἐγκατάσταση, ἐκδρομὲς καὶ διακοπὲς σὲ ἄλλους πλανῆτες μήπως καὶ βρεῖ περισσότερη εὐτυχία, ἀφοῦ ἐδῶ ἡ γῆ παρόλα αὐτὰ ποὺ κατόρθωσε δὲν τὸν χωρᾷ.

Μέσα σ᾿ αὐτὲς τὶς συνθῆκες παρήγορη εἶναι κι ἡ φωνὴ τοῦ προφήτη Ἡσαΐα, ποὺ ὀχτακόσια σχεδὸν χρόνια πρὶν τὰ Χριστούγεννα σκιρτᾷ στὸν ἐρχομὸ τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ καὶ ἀναφωνεῖ: «Εὐφραίνου ἔρημος διψασμένη, ἀναγάλλιασε κι ἄνθισε σὰν τὸ κρῖνο».

Χριστούγεννα. Σαρκώθηκε ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ. Ἦρθε καὶ κατασκήνωσε ἀνάμεσά μας. Κι ἂν σήμερα στὴν ἀπάνθρωπη ἐποχή μας ὑπάρχουν ἀκτῖνες ἀνθρωπιᾶς τὸ ὀφείλουμε, ἂς τὸ παραδεχθοῦμε, στὴ διδασκαλία τοῦ Θείου Βρέφους. Τὸ Θεῖο Βρέφος δὲ διχοτόμησε ἁπλὰ τὸ χρόνο σὲ πρὸ καὶ μετὰ Χριστὸν ἐποχή, ἀλλὰ κι ἔφερε τὴν κοσμοϊστορικὴ καὶ ποθούμενη ἀλλαγή. Δυστυχῶς ἡ ἀλλαγὴ δὲν ὑπῆρξε ὁλοκληρωτικὴ καὶ ὅποια θὰ ἦταν ποθητὸ νὰ γίνει, γιατί ὁ ἄνθρωπος δὲ βοήθησε μόνος του γιὰ ν᾿ ἀλλάξει ὁ κόσμος νοοτροπία, γιατὶ δὲν τὸ θέλησε. Δὲ θέλησε νὰ ἐνστερνιστεῖ τὶς διδαχὲς τοῦ Χριστοῦ γιὰ ἀγάπη, φιλαλληλία, ἀλληλοανοχή, φιλανθρωπία καὶ κατανόηση. Ἔτσι ὁ ἄνθρωπος τυραννιέται καὶ ὑποφέρει κυριαρχημένος ἀπὸ τὰ πάθη καὶ τὶς ἀδυναμίες του, ποὺ δὲ μπόρεσε ὅλα αὐτὰ νὰ τὰ βγάλει ἀπὸ τὴν καρδιά του καὶ στὴ θέση του νὰ βάλει τὰ διδάγματα τοῦ Θείου Βρέφους.

Ἡ Φάτνη εἶναι ἡ πηγὴ τῆς εὐφροσύνης καὶ τῆς χαρᾶς. Μὲ τὸν Ἀστέρα ἀνατέλλει ἡ χαρὰ στὶς καρδιές μας, ποὺ θέλουμε νὰ διώξει τὴν ξεραΐλα ἀπ᾿ τὶς ψυχές μας. Δυστυχῶς οἱ ψυχές μας εἶναι στεγνὲς σήμερα. Μπορεῖ τὰ σπίτια καὶ τὰ ψυγεῖα μας νὰ εἶναι γεμάτα ἀπὸ ἀγαθά, ἀλλὰ τὸ κενὸ τῆς ψυχῆς μας εἶναι διάπλατο. Μπορεῖ κάθε χρόνο τὶς μέρες αὐτὲς σκιρτήματα χαρᾶς ν᾿ ἀντηχοῦν ἀπ᾿ ἄκρη σ᾿ ἄκρη τῆς γῆς μὲ τὶς μελῳδίες, τοὺς στολισμούς, τὰ φῶτα καὶ τὰ λαμπιόνια, ὅμως τὸ σκοτάδι κι ἡ ἀπομάκρυνση στὶς ἀνθρώπινες σχέσεις βασιλεύει.

Ὅλα καταστολίζονται. Ὅλα γιορτάζουν. Ὅλα λάμπουν ἀπ᾿ τὸ Βόρειο Πόλο ὡς τὸ Ἀκρωτήριο τῆς Καλῆς Ἐλπίδος, ἀπ᾿ τὴν Ἀλάσκα ὡς τὴ Γῆ τοῦ Πυρός, ἀπ᾿ τὴν Ἄπω Ἀνατολὴ ὡς τὴν Ἄπω Δύση. Ὅλοι γιορτάζουν, καθένας μὲ τὸν τρόπο του, ἴσως μόνο ὑλιστικά, τὴ Γενέθλια ἡμέρα τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ. Ὅλα τοῦτα βεβαιώνουν, ἐκτὸς τῶν ἄλλων πῶς ἡ Γέννηση, τὸ Σπήλαιο, ἡ Φάτνη τὸ Βρέφος, ὁ Ἰωσήφ, ἡ Μαρία, οἱ Ποιμένες, οἱ Μάγοι εἶναι πρόσωπα, πράγματα καὶ γεγονότα ἱστορικά. Γεγονότα ποὺ ἔλαβαν χώρα σὲ ὁρισμένο τόπο καὶ χρόνο, τὴ Βηθλεὲμ τῆς Ἰουδαίας, στὴν ὁποία δυστυχῶς δὲν ἔφεραν τὴν «ἐπὶ γῆς εἰρήνη», ἀλλὰ τὴν ἔχουν ἀφήσει ἀκόμη στὴ δίνη τοῦ ἀλληλοσπαραγμοῦ.

Ἡ ποθούμενη εἰρήνη δυστυχῶς δὲν ἦρθε στὴ γῆ. Ὁ Χριστὸς ἦρθε στὴ γῆ μας. Ὁ ἀγγελικὸς ὕμνος ὑποσχέθηκε τὴν εἰρήνη, ἀλλ᾿ αὐτὴ δὲν ἔφτασε. Οἱ ἄνθρωποι διεκδικοῦν, ζητοῦν, θέλουν περισσότερα καὶ μὲ πόλεμο προσπαθοῦν νὰ τὰ πάρουν ἀπὸ τὸ συνάνθρωπό τους. Κάθε μέρα, σχεδὸν κάθε στιγμὴ σὲ κάποιο σημεῖο τοῦ κόσμου σκοτώνονται καὶ πεθαίνουν ἄνθρωποι. Ἰδιαίτερα στὴν περιοχὴ ποὺ γεννήθηκε, περπάτησε καὶ δίδαξε ὁ Ἰησοῦς ἡ εἰρήνη δὲν ὑπάρχει σήμερα. Αὐτὸ δείχνει πὼς τὸ μήνυμα τοῦ γεννημένου Χριστοῦ δὲν κυριάρχησε στὸν κόσμο.

Οἱ παγκόσμιοι πανηγυρισμοὶ μᾶλλον σκοποὺς φυγῆς ἀπὸ τὴν φρικτὴ πραγματικότητα ἐξυπηρετοῦν, μᾶλλον γίνονται στὸ βωμὸ τῆς κερδοσκοπίας τοῦ ἀνθρώπινου συμφέροντος. Μᾶλλον στὸ κέρδος ἀποβλέπουν. Ἡ ἀλλαγὴ νοοτροπίας δὲν ἔφτασε στὸν ἄνθρωπο.

Ζοῦμε ὅλοι μας στὴν ὑλιστικότερη μορφὴ τῆς ἀνθρώπινης ἱστορίας. Εἶναι μία ἐποχή, ποὺ σημαδεύεται ἀπὸ τὶς ἐκπληκτικότερες ἀνακαλύψεις καὶ ἐπινοήσεις τοῦ ἀνθρώπινου νοῦ, ἀλλὰ καὶ τὴν τυραννικότερη δουλεία καὶ ὑποδούλωση στὴν ἐργασία καὶ τὶς φρικτότερες σφαγὲς τῆς ἀνθρώπινης πορείας σὲ τοῦτο τὸν πλανήτη. Ὁ θρῆνος, ὁ ὀδυρμὸς κι ὁ κλαυθμός, ποὺ ἀκούστηκαν τότε στὴ Βηθλεὲμ καὶ σ᾿ ὅλα τὰ περίχωρα μὲ ἀφορμὴ τὴ σφαγὴ τῶν νηπίων ἀπ᾿ τὸ φοβερὸ Ἡρῴδη, εἶναι ἕνα τίποτα μπροστὰ στὸ θρῆνο, τὸ βογκητὸ καὶ τὰ ἀσταμάτητα δάκρυα, ποὺ χύνονται σήμερα ἀπὸ τοὺς καταπιεζόμενους σύγχρονους ἀνθρώπους ἀπὸ τὴν ἀπληστία, τὴν ἐκμετάλλευση καὶ τὴν ἀνηθικότητα τῶν ἐπικεφαλῆς.

Ὅλα αὐτὰ τὰ ἀποδοκιμάζουν σήμερα ὅλοι, ἀλλὰ παραμένουν μόνο στὰ χαρτιὰ καὶ τὶς διακηρύξεις, ποὺ τίποτα δὲν κοστίζουν, παρὰ μόνο ὅσο ἀξίζει τὸ χαρτὶ καὶ τὸ μελάνι ποὺ χρειάστηκε γιὰ νὰ τ᾿ ἀποτυπώσει. Δὲν εἴμαστε διατεθειμένοι νὰ θυσιάσουμε τὸ συμφέρον μας γιὰ τὸ συνάνθρωπό μας. Μπορεῖ νὰ δηλώνουμε χριστιανοί, μπορεῖ πηγαίνουμε στὴν Ἐκκλησία, μπορεῖ αὐτὲς τὶς μέρες νὰ πλημμυρίσουμε τοὺς ναοὺς στὴ Χριστουγεννιάτικη Λειτουργία. Πόσο ὅμως ἀλλάξαμε τὴν ψυχή μας; Ποιὰ ἀλλαγὴ ἔφερε στὴν καρδιά μας ἡ Γέννηση τοῦ Χριστοῦ μας; Πόσο ἔγινε βίωμά μας ἡ ἀγάπη γιὰ τὸ ἀγγελικὸ κήρυγμα «ἐπὶ γῆς εἰρήνη»;

Ἂς εὐχηθοῦμε τὰ φετινὰ Χριστούγεννα νὰ φέρουν τὴν περιπόθητη καὶ πολυπόθητη ἀλλαγὴ στὴν ἀνθρώπινη νοοτροπία. Νὰ πάψει ἡ γῆ μας νὰ εἶναι «κοιλάδα τοῦ κλαυθμῶνος», ἀλλὰ νὰ γίνει χῶρος, ὅπου θὰ κυριαρχήσει ἡ εἰρήνη καὶ ἡ ὁμόνοια. Τότε θὰ ἔχουν ἔρθει πραγματικὰ Χριστούγεννα «στὴ γῆ καὶ στὶς καρδιές μας», ὅπως θέλει κι ὁ ποιητής.