|
|
Μ Ε Τ Α Π Τ Υ Χ Ι Α Κ Ο Σ Ε Μ Ι Ν Α Ρ Ι Ο Εισαγωγη στισ ψηφιακεσ ανθρωπιστικες επιστΗΜΕΣ d i g i t a l h u m a n i t i e s
|
Διδάσκοντες: ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΒΑΛΑΤΣΟΥ, ΜΑΝΩΛΗΣ ΠΑΤΗΝΙΩΤΗΣ (ΜΙΘΕ), ΜΗΤΣΟΣ ΜΠΙΛΑΛΗΣ (ΙΑΚΑ)
ΕΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ 2015-16
Περιγραφή
Στόχος του μεταπτυχιακού μαθήματος είναι να εισαγάγει τους φοιτητές στο νεοαναδυόμενο γνωστικό πεδίο των ψηφιακών ανθρωπιστικών επιστημών (Digital Humanities), μελετώντας τις βασικές θεωρητικές έννοιες, τις μεθόδους και τις πρακτικές που το χαρακτηρίζουν. Θα συζητηθούν ερωτήματα όπως ενδεικτικά «Τι είναι οι ψηφιακές ανθρωπιστικές επιστήμες;», «Ποια είναι η ιστορία τους;», «Ποια είναι τα βασικά χαρακτηριστικά τους;», «Υπάρχουν κριτικές προσεγγίσεις στο νέο αυτό γνωστικό πεδίο και ποιες είναι αυτές;». Θα συζητηθούν, τέλος, οι αλλαγές που επιφέρει η ψηφιακότητα στις επιστήμες της ιστορίας, της ιστορίας των επιστημών, της ανθρωπολογίας.
Το μάθημα θα πραγματοποιείται κάθε Δευτέρα, 15:00-18:00.
Ημερομηνίες διεξαγωγής μαθήματος
29/2/2016, 7/3/2016, 14/3/2016, 21/3/2016, 28/3/2016, 4/4/2016, 11/4/2016, 18/4/2016, 9/5/2016, 16/5/2016
2-3-4/6/2016: Τριήμερο workshop για την παρουσίαση των εργασιών στην παλαιά Μονή Πάου (συνεδριακό κέντρο του Παν.Θεσσαλίας στην Αργαλαστή Πηλίου).
Διάρθρωση του Σεμιναρίου
29 Φεβρουαρίου 2016
Όλοι οι διδάσκοντες, «Παρουσίαση του μαθήματος»
7
Μαρτίου 2016
«Τι είναι οι
ψηφιακές ανθρωπιστικές επιστήμες; Ποια είναι η ιστορία τους;»
Δέσποινα Βαλατσού, Δρ.
Ιστορίας ΕΚΠΑ (ειδίκευση Digital
Humanities-Digital History).
Θα παρουσιαστούν οι βασικοί ορισμοί των ψηφιακών ανθρωπιστικών
επιστημών και η σχετική συζήτηση που διεξάγεται στα ακαδημαϊκά
περιβάλλοντα με αφορμή αυτούς τους ορισμούς. Θα παρουσιαστεί η ιστορία
του νέου γνωστικού πεδίου, δηλαδή η μετάβαση από τις ανθρωπιστικές
επιστήμες της πληροφορικής στις ψηφιακές ανθρωπιστικές επιστήμες. Θα
γίνει, τέλος, αναφορά στις κυρίαρχες προσπάθειες περιοδολόγησης των
ψηφιακών ανθρωπιστικών επιστημών.
14
Μαρτίου 2016
«Τα βασικά
χαρακτηριστικά των ψηφιακών ανθρωπιστικών επιστημών»
Δέσποινα
Βαλατσού,
Δρ. Ιστορίας
ΕΚΠΑ (ειδίκευση
Digital Humanities-Digital History).
Θα αναδειχτούν τα βασικά χαρακτηριστικά που προσδιορίζουν τις ψηφιακές
ανθρωπιστικές επιστήμες και διαμορφώνουν τη φυσιογνωμία του πεδίου. Θα
παρουσιαστούν, επίσης, οι βασικές προτάσεις και οι κριτικές
προσεγγίσεις για το παρόν και το μέλλον των ψηφιακών ανθρωπιστικών
επιστημών, με τις περισσότερες να συντείνουν στην οργανική και ισότιμη
σύμπλευση της θεωρητικής σκέψης και με την τεχνολογική εφαρμογή.
21
Μαρτίου 2016
«e-πίσκεψις
κειμένων: αναζήτηση, κωδικοποίηση και τιθάσευση»
Αθανάσιος Ν. Καρασίμος,
γλωσσολόγος, επιστημονικός συνεργάτης του προγράμματος DARIAH-GR/ΔΥΑΣ και της Ακαδημίας
Αθηνών.
28
Μαρτίου 2016
«Ψηφιακός
σχεδιασμός
πολυμεσικών εφαρμογών για την ιστορία. Θεωρία και πράξη του
ψηφιακούσχεδιασμού»
Ιουλία Πεντάζου,
ιστορικός, Δρ. Τμήματος Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Πανεπιστημίου
Θεσσαλίας.
4
Απριλίου 2016
Μήτσος Μπιλάλης,
επίκουρος καθηγητής θεωρίας και τεχνολογίας της ιστορίας στο Τμήμα
Ιστορίας, Αρχαιολογίαςκαι Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου
Θεσσαλίας.
11
Απριλίου 2016
«Ψηφιακή
Εθνογραφία: ζητήματα επιστημολογίας και μεθοδολογίας»
Πέτρος Πετρίδης,
Δρ. Ανθρωπολογίας, μεταδιδακτορικός υπότροφος ΚΕΑΕ
18
Απριλίου 2016
«Ψηφιακή
επιτέλεση»
Βασιλική Λαλιώτη,
επίκουρη καθηγήτρια στο αντικείμενο «Ανθρωπολογία της Επιτέλεσης» στο
Τμήμα Μουσικών Σπουδών του ΕΚΠΑ.
9
Μαΐου 2016
«Ζητήματα
γνωσιολογίας στον ψηφιακό χώρο»
Μανώλης Πατηνιώτης,
αναπληρωτής καθηγητής ιστορίας των επιστημών και των τεχνικών στους
νεότερους χρόνους στο Τμήμα Μεθοδολογίας, Ιστορίας και Θεωρίας της
Επιστήμης του ΕΚΠΑ.
16
Μαΐου 2016
«Από το έντυπο
εγχειρίδιο στο ψηφιακό σύγγραμμα. Περιπέτειες της ψηφιακής
ανθρωπολογίας»
Πηνελόπη Παπαηλία,
αναπληρώτρια καθηγήτρια κοινωνικής ανθρωπολογίας στο Τμήμα Ιστορίας,
Αρχαιολογίαςκαι Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.
2-3-4
Ιουνίου 2016
«Διερευνώντας τις
ψηφιακές ανθρωπιστικές επιστήμες στην πράξη»
Σε αυτές τις τρεις
ενότητες οι φοιτητές θα παρουσιάσουν τις εργασίες τους στο τριήμερο workshop στην παλαιά Μονή Πάου
(Αργαλαστή Πηλίου) (περισσότερες πληροφορίες για το συνεδριακό κέντρο
του Παν. Θεσσαλίας στη σελίδα http://mpaou.uth.gr/el/)
Τα βασικά ερωτήματα που θα πρέπει να απαντήσουν οι φοιτητές είναι τα εξής:
1) Ποιος είναι ο στόχος (ή οι στόχοι) του project;
2) Πως δημιουργήθηκε το project, ποια είναι η βασική ιδέα και ποιοι συμμετέχουν;
3) Με ποιο τρόπο, ποια μέθοδο και ποια εργαλεία επιτυγχάνεται ο σκοπός του project;
4) Ποια είναι τα πλεονεκτήματα και ποια τα μειονεκτήματα του project; Με άλλα λόγια, τι κάνει καλά και τι όχι; Σε τι πετυχαίνει και σε τι αποτυγχάνει; Σε ποια ανάγκη των ανθρωπιστικών επιστημών απαντά ή δεν απαντά;
5) Ποια θεωρητικά ζητήματα για τη σύζευξη των ανθρωπιστικών επιστημών με τις ψηφιακές τεχνολογίες αναδεικνύονται από τη μελέτη του κειμένου;
Με βάση τις παρουσιάσεις θα γίνει συζήτηση για τις αρχές, τα χαρακτηριστικά και τη στοχοθεσία των ψηφιακών ανθρωπιστικών επιστημών.
Κατάλογος με προτεινόμενα προγράμματα και θεωρητικά κείμενα
1. PLEIADES, http://pleiades.stoa.org/
- Tom Elliott και Sean Gillies, «Digital Geography and Classics», Digital Humanities Quarterly 3(1) (2009), ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 24 Ιανουαρίου 2015, http://digitalhumanities.org/dhq/vol/3/1/000031/000031.html
2. Aphrodisias in Late Antiquity http://insaph.kcl.ac.uk/ala2004/index.html
- Cathy N. Davidson, «Humanities 2.0: Promise, Perils, Predictions», στο Matthew K. Gold (επιμ.), Debates in the Digital Humanities, 476-489, Minneapolis: University of Minnesota Press, 2012, ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 24 Ιανουαρίου 2015, http://dhdebates.gc.cuny.edu/debates/text/45
3. Ancient Lives, http://ancientlives.org/
- Laura Carletti, Gabriella Giannachi, Dominic Price και Derek McAuley, «Digital Humanities and Crowdsourcing: An Exploration», Museums and the Web 2013, 5 Φεβρουαρίου 2013, ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 24 Ιανουαρίου 2015, http://mw2013.museumsandtheweb.com/paper/digital-humanities-and-crowdsourcing-an-exploration-4/
4. Mapping the Republic of Letters, http://republicofletters.stanford.edu/index.html
- Stephen Ramsay, «Who’s In and Who’s Out», Modern Language Association Annual Convention, Ιανουάριος 2011, τίτλος συνεδρίας «The History and Future of Digital Humanities», ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 24 Ιανουαρίου 2015, http://stephenramsay.us/text/2011/01/08/whos-in-and-whos-out/
5. The Walt Whitman Archive, http://www.whitmanarchive.org/
- Kenneth M. Price, «Edition, Project, Database, Archive, Thematic Research Collection: What’s In a Name?», Digital Humanities Quarterly 3(3) (2009), ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 24 Ιανουαρίου 2015, http://digitalhumanities.org/dhq/vol/3/3/000053/000053.html
6. The Rossetti Archive, http://www.rossettiarchive.org/
- Jerome McGann, «The rationale of hypertext» (1995), ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 24 Ιανουαρίου 2015, http://www2.iath.virginia.edu/public/jjm2f/rationale.html
7. CEISMIC: Canterbury Earthquake Digital Archive, http://www.ceismic.org.nz/
- Eric Ketelaar, «Being Digital in People’s Archives», Archives & Manuscripts 31(2) (Νοέμβριος 2003): 8-22, ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 24 Ιανουαρίου 2015, home.hccnet.nl/e.ketelaar/BeingDigital.doc
8. The September 11 Digital Archive, http://911digitalarchive.org/
- Haskins, Ekaterina. «Between Archive and Participation: Public Memory in a Digital Age». Rhetoric Society Quarterly 37 (Φθινόπωρο 2007): 401-422, ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 24 Ιανουαρίου 2015,
http://g20inmemoriam.pbworks.com/f/Between+Archive+and+Participation.pdf
9. The Valley of the Shadow, http://valley.lib.virginia.edu/
- Roy Rosenzweig, «Scarcity or Abundance? Preserving the Past in the Digital Era», American Historical Review 108(3) (Ιούνιος 2003), ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 24 Ιανουαρίου 2015, http://chnm.gmu.edu/essays-on-history-new-media/essays/?essayid=6
10. Digital Roman Forum, http://dlib.etc.ucla.edu/projects/Forum
- Stephen Ramsay και Geoffrey Rockwell, «Developing Things: Notes toward an Epistemology of Building in the Digital Humanities», στο Matthew K. Gold (επιμ.), Debates in the Digital Humanities, 75-84, Minneapolis: University of Minnesota Press, 2012, ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 24 Ιανουαρίου 2015, http://dhdebates.gc.cuny.edu/debates/text/11
11. Perseus Digital Library, http://www.perseus.tufts.edu/hopper/
- Marlene Manoff, «The Materiality of Digital Collections: Theoretical and Historical Perspectives», Portal: Libraries and the Academy 6 (2006), 311-325, ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 24 Ιανουαρίου 2015, http://dspace.mit.edu/handle/1721.1/35689#files-area
12. The Newton Project, http://www.newtonproject.sussex.ac.uk/prism.php?id=1
- Allen H. Renear, «Text Encoding», στο Susan Schreibman, Ray Siemens, και John Unsworth (επιμ.), A Companion to Digital Humanities, Oxford: Blackwell Publishing, 2004, ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 12 Ιανουαρίου 2015,
http://digitalhumanities.org:3030/companion/view?docId=blackwell/9781405103213/9781405103213.xml&chunk.id=ss1-3-5&toc.depth=1&toc.id=ss1-3-5&brand=9781405103213_brand
13. Transcribe Bentham, http://blogs.ucl.ac.uk/transcribe-bentham/ και http://www.transcribe-bentham.da.ulcc.ac.uk/td/Transcribe_Bentham
- Jerome McGann, «Marking Texts of Many Dimensions», στο Susan Schreibman, Ray Siemens, και John Unsworth (επιμ.), A Companion to Digital Humanities, Oxford: Blackwell Publishing, 2004, ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 12 Ιανουαρίου 2015,
http://www.digitalhumanities.org/companion/view?docId=blackwell/9781405103213/9781405103213.xml&chunk.id=ss1-3-4&toc.depth=1&toc.id=ss1-3-4&brand=default
