Ιωάννης Φούλιας, Οι
δύο σονάτες για πιάνο του Δημήτρη
Μητρόπουλου: Από τον ύστερο ρομαντισμό στην
Εθνική Σχολή Μουσικής, Παπαγρηγορίου –
Νάκας, Αθήνα 2011 [405 σελίδες].
Πολλά χρόνια μετά τον θάνατο του δημιουργού του, το συνθετικό έργο του Δημήτρη Μητρόπουλου γνωρίζει μιαν επιτυχημένη αναβίωση, με σειρά εκτελέσεων, δισκογραφήσεων, εκδόσεων αλλά και μουσικολογικών μελετών. Ο άνθρωπος που μέχρι πρότινος μνημονευόταν – σχεδόν αποκλειστικά – ως ένας από τους μεγαλύτερους αρχιμουσικούς του 20ού αιώνος, τα τελευταία χρόνια αναγνωρίζεται όλο και περισσότερο ως ο συνθέτης Δημήτρης Μητρόπουλος, καθώς η – άλλοτε παραγνωρισμένη, πλην όμως εξόχως σημαντική – συνεισφορά του στην έντεχνη ελληνική μουσική δημιουργία υπόκειται πλέον σε ριζική επαναξιολόγηση και αρχίζει να κατακτά εκ των υστέρων την περίοπτη θέση που της αρμόζει.
Κινούμενη σε αυτό το πλαίσιο, η παρούσα μελέτη αποτελεί την πρώτη μονογραφία που αφιερώνεται στο συνθετικό έργο του Μητρόπουλου και ειδικότερα στις δύο σονάτες του για πιάνο: την νεανική και ολότελα παραγνωρισμένη Σονάτα για πιάνο σε Μι-ύφεση-μείζονα, η οποία φέρει επιπροσθέτως τον προγραμματικό υπότιτλο «Η ψυχή μου», και την Ελληνική σονάτα, που συνιστά το επιστέγασμα της πρώτης δημιουργικής περιόδου του συνθέτη. Η έρευνα εστιάζει στην κριτική ανακατασκευή του ιστορικού της δημιουργίας και της αρχικής πρόσληψης αμφοτέρων των έργων, προβαίνει στην αποκατάσταση και την συμπλήρωση του μουσικού κειμένου της πρώτης από τις δύο σονάτες, καταγίνεται ενδελεχώς με την ανάλυση των δύο έργων και, τέλος, αποφαίνεται όσον αφορά τις πιθανές προγραμματικές συνδηλώσεις της παλαιότερης από τις δύο αυτές συνθέσεις αλλά και την γνησιότητα του προβαλλόμενου εθνικού χαρακτήρος της μεταγενέστερης Ελληνικής σονάτας. Έτσι, με την βοήθεια μιας πολυδιάστατης και εμβριθούς αναλυτικής προσέγγισης, τεκμηριώνεται η αλματώδης εξέλιξη του συνθετικού ύφους του Μητρόπουλου κατά την δεύτερη δεκαετία του 20ού αιώνος, ενώ παράλληλα αναδεικνύεται η περίβλεπτη, ιστορικά εξέχουσα αλλά και υφολογικά εντελώς ξεχωριστή θέση του στο πολύπτυχο φαινόμενο της Ελληνικής Εθνικής Σχολής Μουσικής.
Δείτε επίσης τα
περιεχόμενα και την εισαγωγή του βιβλίου.
© Ιωάννης Φούλιας