3 Οκτωβρίου 2012

32o ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΕΠΤΙΔΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ: ΕΝΑΣ ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ

 

Αναπλ. Καθηγήτρια Π. Μουτεβελή-Μηνακάκη

 

Αναπληρώτρια Πρόεδρος Τμήματος Χημείας ΕΚΠΑ

(pminakak@chem.uoa.gr)

 

Στις 2-7 Σεπτεμβρίου 2012, έλαβε χώρα στην Αθήνα, στο Μέγαρο Μουσικής, το 32ο Ευρωπαϊκό Συμπόσιο Πεπτιδίων (32nd European Peptide Symposium), γεγονός μεγάλης επιστημονικής σπουδαιότητας για τους ερευνητές της χώρας μας, που ασχολούνται με τη μελέτη των πεπτιδίων και πρωτεϊνών είτε ως συνθετικών στόχων για την παρασκευή φαρμάκων, είτε για τη μελέτη της διαμόρφωσης και του μηχανισμού δράσης τους σε μια πλειάδα ασθενειών, σε τομείς δηλαδή που αφορούν άμεσα στην Υγεία και στην ίδια τη Ζωή.

πως είναι γνωστό, ο αείμνηστος Καθηγητής της Οργανικής Χημείας του ΕΚΠΑ, Λεωνίδας Ζέρβας (1939-1968), υπήρξε από τους πρωτοπόρους και πλέον διακεκριμένους ερευνητές στη Χημεία των Πεπτιδίων σε διεθνές επίπεδο και ο θεμελιωτής της έρευνας στη χώρα μας στο συγκεκριμένο πεδίο. Δικοί του μαθητές και αξιόλογοι ερευνητές όπως η αείμνηστη Ι. Φωτάκη, ο αείμνηστος Δ. Θεοδωρόπουλος και άλλοι, μεταλαμπάδευσαν την παράδοση στην έρευνα επί των Πεπτιδίων ώστε σήμερα πολλοί 'Ελληνες ερευνητές (κυρίως από Αθήνα, Ιωάννινα και Πάτρα) με σημαντική επιστημονική συνεισφορά στη διεθνή βιβλιογραφία, να είναι μέλη της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Πεπτιδίων (European Peptide Society, ΕPS), υπό την αιγίδα της οποίας πραγματοποιούνται κάθε δύο χρόνια τα Πεπτιδοσυμπόσια σε χώρες-μέλη της.

Το έτος 1963, το Εργαστήριο Οργανικής Χημείας του ΕΚΠΑ (Διευθυντής Καθ. Λ. Ζέρβας) είχε διοργανώσει το 6ο Ευρωπαϊκό Πεπτιδικό Συμπόσιο στην Αθήνα και το έτος 1986 είχε διοργανωθεί το 19ο Ευρωπαϊκό Πεπτιδοσυμπόσιο στη Χαλκιδική (πρόεδρος ο αείμνηστος Δ. Θεοδωρόπουλος). Μετά από 50 περίπου χρόνια ανατέθηκε και πάλι στο Εργαστήριο Οργανικής Χημείας του ΕΚΠΑ η διοργάνωση στην Αθήνα του 32ου Ευρωπαϊκού Πεπτιδοσυμποσίου με Πρόεδρο τον Καθηγητή και Διευθυντή του Εργαστηρίου κ. Γ. Κόκοτο και Επίτιμο Πρόεδρο τον Καθηγητή του Τμήματος Φαρμακευτικής του Πανεπιστημίου Πάτρας κ. Π. Κορδοπάτη, μέλος της 5μελούς Διοικούσας Επιτροπής (Executive Committee - Communication Officer) της EPS.

Τα μέλη της Διεθνούς Επιστημονικής Επιτροπής του Συνεδρίου ήταν οι Καθηγητές:

 Ι. Ματσούκας (Πάτρα), Κ. Μπάρλος (Πάτρα), Μ. Σακαρέλλου-Δαϊτσιώτου (Ιωάννινα), Ε. Benedetti (Italy), E. Giralt (Spain), F. Hudecz (Hungary), K. Jensen (Denmark), Y. Kiso (Japan), S. Lavielle (France), J. Martinez (France), L. Moroder (Germany), P. Rovero (Italy), I. Stoineva (Bulgaria), J.C. Vederas (Canada), H. Wennemers (Switzerland).

Τα μέλη της Οργανωτικής επιτροπής του Συνεδρίου ήταν:

Δ. Γάτος (Αναπληρωτής Καθηγητής, Παν/μιο Πάτρας), Δ. Γεωργιάδης (Επίκουρος Καθ., Παν/μιο Αθήνας), Β. Κωνσταντίνου-Κόκοτου (Καθηγήτρια, Γεωπονικό Παν/μιο Αθήνας), Λ. Λεοντιάδης (Δρ., ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος, Αθήνα), Β. Μαγκριώτη (Λέκτορας, Παν/μιο Αθήνας), Θ. Μαυρομούστακος (Καθηγητής, Παν/μιο Αθήνας), Π. Μουτεβελή-Μηνακάκη (Αναπληρώτρια Καθ., Παν/μιο Αθήνας), Γ. Πάϊρας ( Επίκουρος Καθ., Παν/μιο Πάτρας) και Θ. Τσέλιος (Επίκουρος Καθ., Παν/μιο Πάτρας).

Στο Συνέδριο έλαβαν μέρος περίπου 650 σύνεδροι (το 1963 μόνο 65!), από περίπου 45 διαφορετικές χώρες κυρίως ευρωπαϊκές, αλλά και άλλες χώρες όπως Ισραήλ, Κίνα, Ιαπωνία, Κορέα, Αυστραλία, Νέα Ζηλανδία, Σιγκαπούρη, Σαουδική Αραβία, Βραζιλία, Καναδά και ΗΠΑ. Οι σύνεδροι προέρχονταν κυρίως από τον Ακαδημαϊκό χώρο, αλλά και από το χώρο της Βιομηχανίας. Μεταξύ των επισήμως προσκεκλημένων του Συνεδρίου εξέχουσα θέση είχε ο Καθηγητής κ. Kurt Wütrich, κάτοχος του βραβείου Nobel Xημείας το 2002 (ΕΤΗ Zürich, Switzerland and The Scripps Research Institute, USA).

Αξίζει ιδιαίτερα να τονισθεί ότι ο κ. Wütrich ανήκει στην ομάδα των 22 Επιστημόνων κατόχων βραβείου Nobel, που υπέγραψαν το κείμενο συμπαράστασης προς τη χώρα μας στη δύσκολη περίοδο που αντιμετωπίζει.

Την Κυριακή 2 Σεπτεμβρίου και πριν από την επίσημη έναρξη του Συνεδρίου, έλαβε χώρα ένα "mini" συνέδριο για νέους ερευνητές, όπου μετείχαν 12 ομιλητές νεαρής ηλικίας επιλεγμένοι από ένα σύνολο 50 που είχαν υποβάλει υποψηφιότητα. Σε δύο από αυτούς, και κατόπιν επιλογής, δόθηκε το χρηματικό βραβείο Dr. Bert L. Schram. Βραβείο έλαβαν ο Dr. V. Pattabiraman (ETH Zürich, Switzerland) και η Dr. F. Mende-Thomas (University of Bristol, UK). Η απονομή των βραβείων έγινε την Παρασκευή 7 Σεπτεμβρίου κατά την τελετή λήξης του Συνεδρίου.

Η επίσημη έναρξη του Συνεδρίου έγινε το απόγευμα της Κυριακής στις 18.00, στην αίθουσα Αλεξάνδρα Τριάντη του Μεγάρου Μουσικής, από τον Πρόεδρο του Συνεδρίου Καθ. κ. Γ. Κόκοτου με σχετική χαιρετιστήρια ομιλία. Στην τελετή έναρξης παρέστη και κήρυξε την έναρξη του συνεδρίου ο Αναπληρωτής Υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Κ. Τζαβάρας .

Από το Πανεπιστήμιο Αθήνας παρέστησαν ο Πρύτανης του ΕΚΠΑ Καθηγητής κ. Θ. Πελεγρίνης, ο Κοσμήτορας της ΣΘΕ Καθηγητής κ. Χ. Παπαγεωργίου και ο Πρόεδρος του Τμήματος Χημείας Καθηγητής κ. Α. Καλοκαιρινός ο οποίος και απεύθυνε χαιρετισμό.

Ακολούθησε η βράβευση δύο διακεκριμένων Ερευνητών του επιστημονικού πεδίου των πεπτιδίων, που είχαν επιλεγεί από την ΕPS.

To βραβείο Λ. Ζέρβας δόθηκε στον Prof. Knud J. Jensen (Παν/μιο Κοπενχάγης, Δανία), χορηγήθηκε από το Πανεπιστήμιο Αθήνας και απονεμήθηκε από τον Πρύτανη του Πανεπιστημίου Αθήνας Καθ. κ Θ. Πελεγρίνη.

Το βραβείο J. Rudinger δόθηκε στον Prof. David J. Craik (The University of Queensland, Αυστραλία), χορηγήθηκε από την εταιρεία Polypeptide Groupe και απονεμήθηκε από τον πρόεδρό της κ. M. Verlader.

Ακολούθησε δεξίωση (welcome reception) στο αίθριο του Μεγάρου.

Οι εργασίες του Συνεδρίου άρχισαν τη Δευτέρα το πρωί με την ομιλία του Καθ. Kurt Wütrich (βραβείο Nobel Xημείας 2002) με θέμα "Exploring the protein universe". Στις μέρες που ακολούθησαν έγιναν συνολικά 94 ομιλίες, και αναρτήθηκαν 400 ανακοινώσεις (posters). Διακεκριμένοι επιστήμονες ανέπτυξαν τα πλέον πρόσφατα ερευνητικά τους αποτελέσματα και σκιαγράφησαν τα επιτεύγματα αλλά και τους στόχους σε επιστημονικούς τομείς νευραλγικής σημασίας όπως:

Συνθετική Χημεία Πεπτιδίων και αμινοξέων, τεχνολογία πεπτιδικής σύνθεσης, πεπτιδομιμητές, δομή και διαμόρφωση πεπτιδίων, μακρομοριακά συμπλέγματα πεπτιδίων, βιοχημεία και βιολογία πεπτιδίων, πεπτιδικοί υποδοχείς, πεπτίδια με θεραπευτική δράση, νευροπεπτίδια, πεπτιδικές ορμόνες, ανοσοπεπτίδια, προφάρμακα, νανοτεχνολογία , υλικά και καταλύτες πεπτιδικής φύσης.

Εκτός από τις προφορικές ομιλίες, ένας πακτωλός πολύτιμων ερευνητικών αποτελεσμάτων δημοσιεύθηκε μέσω των posters. Πολυάριθμοι νέοι ερευνητές έδιναν

πληροφορίες, αντάλλασσαν απόψεις και ιδέες με τους συναδέλφους τους σε μια ατμόσφαιρα φιλικού και εποικοδομητικού διαλόγου.

Η λήξη του Συνεδρίου έγινε την Παρασκευή 7 Σεπτεμβρίου με την απονομή των δύο βραβείων για νέους ερευνητές που προαναφέρθηκαν, καθώς και πέντε βραβεία για τα καλύτερα posters. Δύο βραβεία Dr. Bert L. Schram δόθηκαν στους I. Valverde (University of Basel, Switzerland) και S. Cujova (Czech Academy of Sciences, Czech Republic), ένα βραβείο από το Πανεπιστήμιο Αθήνας δόθηκε στην E. Thinon (Imperial College, UK), ένα βραβείο από το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθήνας στον M. Lefrancois (Université de Sherbrooke, Canada), και ένα βραβείο από την Royal Society of Chemistry στην P. Giannelou (University of Athens, Greece).

Ο Πρόεδρος της EPS Καθηγητής κ. F. Hudecz περιέγραψε με τους πλέον ένθερμους χαρακτηρισμούς τα συμπεράσματα από το Συνέδριο και τόνισε ακριβώς το ελπιδοφόρο μήνυμα από την υψηλού επιστημονικού επιπέδου συμμετοχή πολλών νέων επιστημόνων σε αυτό. Ο Πρόεδρος του Συνεδρίου κ. Κόκοτος επίσης, ευχαρίστησε όλους όσους συνέβαλαν στην εργώδη προσπάθεια διοργάνωσης του Συνεδρίου και κυρίως τους αφανείς ήρωες –μεταπτυχιακούς φοιτητές και υποψήφιους διδάκτορες-που έδωσαν με ενθουσιασμό, τον καλύτερο εαυτό τους για την εξυπηρέτηση ποικίλων αναγκών. Η τελετή έληξε με την ομιλία της Καθηγήτριας κ I. Stoineva (Ακαδημία Επιστημών, Βουλγαρία), η οποία προσκάλεσε τους Συνέδρους στη Βουλγαρία, όπου θα λάβει χώρα το 33ο Πεπτιδοσυμπόσιο το 2014. Οι εικόνες των αξιοθέατων που έδειξε από την πατρίδα της ήταν τόσο όμορφες και δελεαστικές, που ευχηθήκαμε να συναντηθούμε και πάλι όλοι μαζί εκεί!

Από το Συνέδριο δεν έλειψαν και οι στιγμές της διασκέδασης και της χαλάρωσης.

Στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού Πεπτιδοσυμποσίου, υπάρχει από ετών η παράδοση να γίνεται ένας ποδοσφαιρικός αγώνας μεταξύ των συνέδρων. Φέτος ο αγώνας αυτός έγινε στο γήπεδο Χαλανδρίου. Το χώρο του γηπέδου, τις στολές των παικτών και μια δεξίωση στο τέλος, ευγενώς προσέφεραν ο Δήμαρχος κ. Γ. Κουράσης και ο Πρόεδρος του Πολιτιστικού και Αθλητικού Οργανισμού κ. Η. Ντάβαρης. Περίπου 50 σύνεδροι κάθε ηλικίας, μεταξύ των οποίων και αρκετές γυναίκες, χωρίσθηκαν σε δύο ομάδες, την «Ευρώπη» και την «Μεικτή Κόσμου», χωρίς ασφαλώς να τηρηθεί κανένας ουσιαστικός διαχωρισμός. Ξαφνικά, όλοι έτρεχαν ανέμελοι σαν παιδιά και ήταν δύσκολο να ξεχωρίσεις μεταξύ τους την επιστημονική αυθεντία από το μαθητή. Ο αγώνας έληξε με 5-4 υπέρ της δεύτερης ομάδας, υπό τις ζητωκραυγές μιας έξαλλης κερκίδας.

Το επίσημο δείπνο του Συνεδρίου δόθηκε στο Κτήμα Βορέ στην Παιανία. Στο χώρο του οι Σύνεδροι θαύμασαν τη γνήσια παραδοσιακή Ελληνική Τέχνη αλλά και την επιλεγμένη Σύγχρονη Ελληνική Τέχνη, όπως αυτά τέλεια συνδυάζονται στο εξαιρετικό Μουσείο του χώρου. Ένα πλούσιο Ελληνικό φαγητό και πολύς χορός, επισφράγισαν τη μοναδικότητα της βραδιάς.

Στον απόηχο αυτής της κορυφαίας Επιστημονικής Συνάντησης όλοι μας κάνουμε τον προσωπικό μας απολογισμό. Υπάρχουν ωστόσο ορισμένες αντικειμενικές αλήθειες. Καταρχήν ήταν ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον Συνέδριο, που απάντησε με τον πληρέστερο τρόπο στις ερευνητικές ανησυχίες κάθε ενδιαφερόμενου.

Για τους διοργανωτές του Συνεδρίου, αποτελεί μέγιστη ικανοποίηση, ότι εν μέσω οικονομικής καταιγίδας και αστάθειας, πραγματοποιήθηκε η όλη εκδήλωση χωρίς καμία δυσάρεστη εμπλοκή. Διαψεύσθηκαν όλοι οι φόβοι –άλλοτε κατανοητοί και άλλοτε υπερβολικοί- κάποιων συναδέλφων από το εξωτερικό. Όλοι μάς είπαν, πως θα θυμούνται με νοσταλγία και θα διηγούνται στην πατρίδα τους, πόσο υπέροχες ήταν οι βραδινές βόλτες γύρω από την Ακρόπολη, πόσο ευγενικοί και φιλόξενοι ήταν οι άνθρωποι και πόσο χάρηκαν τον καταγάλανο Αττικό ουρανό.

Ήταν τέλος μια ευκαιρία για όλους εμάς τους Έλληνες - διοργανωτές ή όχι- και κυρίως για τους νέους επιστήμονες-φοιτητές και όχι μόνο- να ξεφύγουμε από την πολυτάραχη και μίζερη καθημερινότητα που ζούμε και να διαπιστώσουμε με αισιοδοξία, ότι σε σημαντικότατους επιστημονικούς τομείς, όπου οι Δάσκαλοί μας έθεσαν θεμέλιο λίθο, δίνουμε και εμείς σήμερα, με τον καλύτερο τρόπο, το δικό μας δημιουργικό παρόν.

 

Από την ομιλία του Προέδρου του 32ου Πεπτιδοσυμποσίου Καθ. κ. Γ. Κόκοτου, κατά την τελετή έναρξης του συνεδρίου.

 

Μέλη της Οργανωτικής Επιτροπής και οι πολύτιμοι εθελοντές.

 

Από την ομιλία του Καθ. κ. Κ. Wütrich, κατόχου βραβείου Nobel Χημείας (2002).

 

<Επιστροφή στη λίστα επιστημονικών θεμάτων και ανακοινώσεων>