Διαχρονική διερεύνηση των λαθών ορθογραφίας μαθητών του Δημοτικού Σχολείου

Ανακοίνωση στο 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο Εξελικτικής Ψυχολογίας,
Πανεπιστήμιο Αθηνών, 29 Μαΐου–1 Ιουνίου 2008.

Φωτεινή Βαλσαμίδου,1 Αγγελική Μουζάκη,1 & Αθανάσιος Πρωτόπαπας2

1 Πανεπιστήμιο Κρήτης
2 Ινστιτούτο Επεξεργασίας του Λόγου / Ε.Κ. «Αθηνά»

Σκοπός της διαχρονικής αυτής μελέτης ήταν η περιγραφή των συχνότερων τύπων ορθογραφικών λαθών στα οποία υποπίπτουν μαθητές του Δημοτικού Σχολείου και η διερεύνηση της σταθερότητάς τους στο χρόνο. Η μελέτη επικεντρώνεται στην περιγραφή της συχνότητας και σταθερότητας ορθογραφικών λαθών που σημειώθηκαν από 70 μαθητές μέσης αναγνωστικής επίδοσης (τυπικός βαθμός z σε δοκιμασίες ανάγνωσης λέξεων και ψευδολέξεων = ±.5) οι οποίοι φοιτούσαν στις Β′–ΣΤ′ τάξεις 16 σχολείων των περιφερειών Κρήτης και Αττικής. Τα δεδομένα συλλέχθησαν στο πλαίσιο της μελέτης «Ανάπτυξη των αναγνωστικών δεξιοτήτων στο Ελληνικό μαθητικό πληθυσμό» (Σίμος, Σιδερίδης, Μουζάκη και Πρωτόπαπας, 2004) στην τριετή διάρκεια της οποίας (2005–2007) χορηγήθηκαν ατομικά στους μαθητές μια δοκιμασία ορθογραφίας μεμονωμένων λέξεων (Μουζάκη, Σιδερίδης, Πρωτόπαπας & Σίμος, 2007) και εκτενής συστοιχία δοκιμασιών ανάγνωσης. Τα ορθογραφικά λάθη κατηγοριοποιήθηκαν σε φωνολογικά, γραμματικά, ιστορικά-οπτικά και τονικά και η συχνότητά τους υπολογίστηκε σε σχέση με τον αριθμό των ευκαιριών που είχε ο μαθητής σε κάθε μέτρηση να υποπέσει σε κάθε είδος λάθους. Τα αποτελέσματα της μελέτης συνάδουν με άλλα σύγχρονα ευρήματα, υποδεικνύοντας ως συχνότερες κατηγορίες λαθών, κατά σειρά, την παράλειψη τόνου, τα γραμματικά και τα φωνολογικά λάθη. Παράλληλα, υποστηρίζουν την εγκυρότητα της συγκεκριμένης μεθόδου σύγκρισης των συχνοτήτων διαφορετικών ειδών λαθών για την παραγωγή έγκυρων συμπερασμάτων ως προς τα ορθογραφικά ελλείμματα που παρουσιάζουν οι μαθητές του Δημοτικού.