Ανακοίνωση στο 14ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ψυχολογικής Έρευνας, Αλεξανδρούπολη, 15–19 Μαΐου 2013

Στη μελέτη αυτή παρουσιάζουμε τα πρώτα αποτελέσματα λειτουργικής νευροαπεικόνισης της επεξεργασίας γραπτών ερεθισμάτων. Χρησιμοποιήθηκε ένα σύνολο 150 λέξεων και 150 ψευδολέξεων οι οποίες είχαν εξισωθεί μεταξύ τους σε μήκος, διγραμματική και συλλαβική συχνότητα και ορθογραφική διαφάνεια. Η επιλογή των λέξεων και η κατασκευή των ψευδολέξεων έγινε ώστε να μην είναι συσχετισμένες οι μεταβλητές αυτές μεταξύ τους ούτε με τη συχνότητα και την ορθογραφική και φωνολογική γειτονιά, με στόχο τη μελέτη της επίδρασης καθεμιάς από τις μεταβλητές αυτές στην εγκεφαλική απόκριση. 34 δεξιόχειρες ενήλικες φυσικοί ομιλητές της ελληνικής γλώσσας υποβλήθηκαν σε λειτουργική μαγνητική τομογραφία μεμονωμένων συμβάντων κατά της διάρκεια έργου λεξικής απόφασης με τις λέξεις και ψευδολέξεις και 150 ακόμα δοκιμές ελέγχου όπου εμφανίζονταν σταυροί, σε τυχαία σειρά, σε τρεις συνεδρίες των 15 λεπτών. Η καταγραφή Τ2* κάλυπτε ολόκληρο τον εγκέφαλο με 36 τομές ανά 2 δευτερόλεπτα σε ογκοστοιχεία 3x3x3 χιλιοστών. Επιπλέον καταγράφηκε τρισδιάστατη εικόνα υψηλής ανάλυσης αντίθεσης Τ1 για κανονικοποίηση αναφορικά με ανατομικές μήτρες. Η προεπεξεργασία και η στατιστική ανάλυση έγιναν με το πακέτο SPM8. Η ανάλυση τυχαίων επιδράσεων δευτέρου επιπέδου για την αντίθεση μεταξύ γραπτών ερεθισμάτων και σταυρών ανέδειξε τις αναμενόμενες εστίες λεξικής επεξεργασίας στο φλοιό, συμπεριλαμβάνοντας μεταξύ άλλων αριστερές κοιλιακές ινιακοκροταφικές και κάτω μετωπιαίες περιοχές. Η αντίθεση μεταξύ λέξεων και ψευδολέξεων έδειξε σημαντικές διαφορές κυρίως στην αριστερή γωνιώδη και μέση κροταφική έλικα. Τα αποτελέσματα αυτά συνάδουν με προηγούμενες μελέτες σε άλλες γλώσσες και επιτρέπουν περαιτέρω στοχευμένες αναλύσεις για τη μελέτη των λεξικών και υπολεξικών παραμέτρων στην αναγνώριση των γραπτών ερεθισμάτων. Απώτερος στόχος της μελέτης είναι η σύγκριση σειριακών και παράλλληλων μοντέλων αναγνώρισης των λέξεων καθώς και ο έλεγχος της υπόθεσης διττής διαδρομής στην επεξεργασία λέξεων και ψευδολέξεων.