Ανακοίνωση στο 13ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ψυχολογικής Έρευνας, Αθήνα, 25–29 Μαΐου 2011

Στη μελέτη αυτή εξετάσαμε τις ορθογραφικές δυσκολίες παιδιών Γ′–Δ′ δημοτικού και Α′ γυμνασίου. Συμμετείχαν 542 παιδιά από το γενικό μαθητικό πληθυσμό και 44 παιδιά με δυσλεξία. Υπαγορεύτηκαν 22 μεμονωμένες λέξεις και ένα σύντομο κείμενο. Τα ορθογραφικά λάθη ταξινομήθηκαν σε πέντε γενικές κατηγορίες (φωνολογικά, γραμματικά, ετυμολογικά-οπτικά, τονικά και στίξης) και σε πιο εξειδικευμένες υποκατηγορίες. Υπολογίστηκε η σχετική συχνότητα κάθε είδους λάθους λαμβάνοντας υπόψη τις ευκαιρίες που παρείχε το υλικό. Η ανάλυση 11.364 λαθών έδειξε κυρίως γραμματικά και τονικά λάθη και λιγότερα ετυμολογικά. Οι πιο συχνές υποκατηγορίες ήταν σε παραγωγικά επιθήματα, τόνους, γραμματικές καταλήξεις και ιστορική ορθογραφία φωνηέντων. Τα παιδιά με δυσλεξία έκαναν πολύ περισσότερα λάθη από τα παιδιά ίδιας τάξης χωρίς δυσλεξία, στις ίδιες κατηγορίες. Το ορθογραφικό προφίλ των παιδιών με δυσλεξία δεν διέφερε από εκείνο παιδιών ίδιας τάξης με χαμηλές αναγνωστικές επιδόσεις ούτε από εκείνο παιδιών μικρότερης τάξης με ίση αναγνωστική και φωνολογική επίδοση. Συμπερασματικά, τα παιδιά αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην εμπέδωση των κανονικοτήτων του ελληνικού ορθογραφικού λεξικού, συμπεριλαμβανομένων των παραγωγικών και κλιτικών επιθημάτων καθώς και της ιστορικής ορθογραφίας. Η δυσκολία είναι πολύ μεγαλύτερη για παιδιά με δυσλεξία χωρίς όμως να υπάρχει κάποια ιδιαιτερότητα στην ορθογραφική τους επίδοση που να μην προβλέπεται από τη χαμηλή αναγνωστική τους ανάπτυξη.