Διαφορές στη σχετική συχνότητα ορθογραφικών λαθών μεταξύ μαθητών με και χωρίς αναγνωστική δυσκολία

Ανακοίνωση στο 11ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ψυχολογικής Έρευνας.
Ρέθυμνο, 18–22 Απριλίου 2007

Κατερίνα Φάκου,1 Στέλλα Δρακοπούλου,1 Αθανάσιος Πρωτόπαπας,1 & Χρήστος Σκαλούμπακας2
1Ινστιτούτο Επεξεργασίας του Λόγου / Ε.Κ. «Αθηνά»
2Ιατροπαιδαγωγικό Κέντρο Αθήνας

Παρά το γνωστό έντονο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν στην ορθογραφία οι μαθητές με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες στο γραπτό λόγο, δεν είναι γνωστό αν διαφέρουν από το γενικό μαθητικό πληθυσμό μόνο στο πλήθος ή και στο είδος των ορθογραφικών λαθών. Έτσι, εξετάσαμε σε δοκιμασίες ορθογραφίας κειμένου και μεμονωμένων λέξεων 148 μαθητές Γ′ και Δ′ Δημοτικού και 166 μαθητές Α′ Γυμνασίου, εκ των οποίων 26 και 30, αντίστοιχα, είχαν προφίλ ή διάγνωση δυσλεξίας. Τα λάθη κατηγοριοποιήθηκαν σε γραμματικά (μορφολογικών καταλήξεων), οπτικά (ιστορικής ορθογραφίας), φωνολογικά (φωνολογικής ταυτότητας) και τονικά, και αναλύθηκαν οι διαφορές (μέγεθος επίδρασης) μεταξύ των ομάδων (μαθητών με και χωρίς αναγνωστική δυσκολία) σε κάθε τάξη. Οι διαφορές ήταν στατιστικά σημαντικές για όλα τα είδη λαθών εκτός από τα φωνολογικά λέξεων Γ′ Δημοτικού και Α′ Γυμνασίου. Επίσης στατιστικά σημαντικές ήταν και οι αλληλεπιδράσεις μεταξύ ομάδας και είδους λάθους, υποδεικνύοντας ότι οι μαθητές με δυσκολίες παρουσιάζουν ένα διαφορετικό προφίλ ορθογραφικής επίδοσης από το γενικό πληθυσμό. Στην Γ′ Δημοτικού παρατηρήθηκαν οι μικρότερες διαφορές μεταξύ των ομάδων, στην Δ′ Δημοτικού οι διαφορές ήταν αυξημένες κυρίως στα τονικά και οπτικά λάθη, ενώ στην Α′ Γυμνασίου οι διαφορές ήταν υψηλές μόνο για τα οπτικά και γραμματικά λάθη. Οι διαφορές ήταν μικρότερες στις μεμονωμένες λέξεις παρά στο κείμενο. Για να ελεγχθεί η υπόθεση ότι οι μαθητές με αναγνωστική δυσκολία έχουν παρόμοιες επιδόσεις με μαθητές μικρότερης ηλικίας χωρίς δυσκολία, συγκρίθηκαν οι κατανομές λαθών σε επιλεγμένες ομάδες διαφορετικών τάξεων. Τα αποτελέσματα δεν υποστηρίζουν την υπόθεση αυτή διότι όλες οι αλληλεπιδράσεις μεταξύ είδους λάθους και ομάδας ήταν στατιστικά σημαντικές.