1950-1960
Οι ταινίες επιστημονικής φαντασίας, οι ταινίες τρόμου καθώς και οι ταινίες φαντασίας κυριάρχησαν στο box-office από τις αρχές έως τα μέσα της δεκαετίας του '50 .Η εξωγήινη απειλή εξισώθηκε με τον Κομμουνισμό καθώς το ψυχροπολεμικό κλίμα επηρέασε και την κινηματογραφική βιομηχανία (η οποία είχε επίσης να αντιμετωπίσει τις διώξεις του McCarthy). Ταινίες όπως το The Thing (From Another World) (1951) και το It Came From Outer Space (1953) καθώς και το Invasion of the Body Snatchers (1956 )προειδοποιούσαν για τις εχθρικές προθέσεις των εισβολέων και υποδαύλιζαν την καχυποψία έναντι σε κάθετι διαφορετικό. Παράλληλα η ρίψη των ατομικών βομβών σε Χιροσίμα και Ναγκασάκι τον Αύγουστο του 1945 είχε ήδη σημάνει την έναρξη της ατομικής εποχής. Ο αυξανόμενος φόβος της κοινής γνώμης απέναντι στις παρενέργειες που θα μπορούσε να προκαλέσει η ραδιενέργεια οδήγησε στην παραγωγή ταινιών με πρωταγωνιστές γιγάντια ,μεταλλαγμένα τέρατα. Η πρώτη ταινία με ανάλογο θέμα θεωρείται η Beast from 20,000 Fathoms (1953) ενώ παρόμοια θεματολογία είχαν οι Gojira - King of the Monsters (1954) και Them! (1954). Αυτή την δεκαετία η μοριακή βιολογία γνωρίζει πρωτόγνωρη και αξιοπρόσεκτη άνθιση ενώ ξεχωρίζει η ανακάλυψη της δομής του DNA από τους Watson kai Crick (1953). Ταυτόχρονα αναπτύσσεται το πεδίο της ραδιοβιολογίας καθώς τα κράτη αναζητούν τρόπους διαχείρισης και ελαχιστοποίησης των κινδύνων που επιφυλάσσει η χρήση της πυρηνικής ενέργειας.
Them! 1954Tαινία επιστημονικής φαντασίας ,αμερικάνικης παραγωγής, σκηνοθετημένη από τον Gordon Douglas .Στους πρωταγωνιστικούς ρόλους εμφανίζονται οι James Whitmore, Edmund Gwenn, Joan Weldon και James Arness.
Η υπόθεση
Γιγαντιαία μυρμήγκια που αναπτύχθηκαν μετά από ατομικές δοκιμές στην έρημο του Ν.Μεξικού σκορπίζουν τον τρόμο σε μια τοπική κοινότητα της περιοχής. Οι κάτοικοι καταφέρνουν να καταστρέψουν την αποικία τους αλλά στην συνέχεια ανακαλύπτουν ότι δύο «βασίλισσες» έχουν ξεφύγει και κατευθύνονται προς το Λος Άντζελες .Η ταινία αποτελεί μια από τις πρώτες που ασχολήθηκε με το θέμα των, μεταλλαγμένων λόγω ραδιενέργειας, τεράτων το οποίο στη συνέχεια θα γίνει εξαιρετικά δημοφιλές και η πρώτη στην οποία εμφανίζονται έντομα τεράστιων διαστάσεων. Το έργο ξεκινά ως ένα απλό αστυνομικό θρίλερ , με την αστυνομία να ερευνά μυστηριώδεις εξαφανίσεις και ανεξήγητους θάνατους.
.......και η βιολογία
Ραδιενέργεια:Στις αρχές του 1950 ένα από τα κύρια θέματα ενασχόλησης της επιστημονικής κοινότητας ήταν οι βιολογικές επιδράσεις της ιονίζουσας ακτινοβολίας ως αποτέλεσμα της ταχείας ανάπτυξης της πυρηνικής φυσικής και την έκλυση ραδιενέργειας από τις πυρηνικές δοκιμές. Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας αυτής η ραδιοβιολογία έγινε ανεξάρτητος κλάδος της βιολογίας και κλήθηκε να μελετήσει νέα προβλήματα όπως την επίδραση της ακτινοβολίας στους πολυκύτταρους οργανισμούς, τις αιτίες στις οποίες οφείλεται η διαφορετική ακτινοευαισθησία ανάμεσα στους οργανισμούς , τον ρόλο της ακτινοβολίας στην προέλευση των επιβλαβών μεταλλάξεων και τις αιτίες πίσω από τις πιο μακροχρόνιες επιπτώσεις της ακτινοβόλησης των οργανισμών όπως η μικρότερη διάρκεια ζωής, η ανάπτυξη όγκων και η μειωμένη λειτουργία του ανοσοποιητικού. Η ράδιοβιολογία επίσης ασχολήθηκε με θέματα όπως η ανάπτυξη διαφόρων μέσων προστασίας εναντίον της ακτινοβολίας, η πρόβλεψη των κινδύνων που προκαλούνται από την αύξηση των επιπέδων της ραδιενέργειας στο περιβάλλον, καθώς και με την αναζήτηση νέων τρόπων χρήσης της ιονίζουσας ακτινοβολίας στην ιατρική, τη γεωργία, τη μικροβιολογία και την βιομηχανία επεξεργασίας τροφίμων.
Μετά την διεξαγωγή ερευνών κατέστη σαφές ότι οι κυτταρικές δομές και τα μακρομόρια εμφανίζουν φθορές όχι μόνο μετά από άμεση επαφή με τα κβάντα και τα σωματίδια αλλά μετά από έμμεση επίδραση της ακτινοβολίας. Επίσης άλλες έρευνες έδειξαν ότι η ακτινοβόληση κυττάρων προκαλεί διαταραχές στη δομή και το μεταβολισμό του DNA και ότι οι άμεσες ή έμμεσες βλάβες που προκαλούνται με αυτό τον τρόπο στο δεσοξυριβονουκλεϊκό οξύ είναι υπεύθυνές για τις γενετικές επιπτώσεις της ραδιενέργειας.
Οι σεναριογράφοι εφαρμόζουν τις νέες αυτές πληροφορίες στο σενάριο της ταινίας Them! καθώς το βασικό τους εύρημα είναι πως οι πρώτες δοκιμές της ατομικής βόμβας (η πρώτη δοκιμή πυρηνικής βόμβας με την κωδική ονομασία «Trinity», πραγματοποιήθηκε τον Ιούλιο του 1945 στο Alamogordo, 200 μίλια από το Λος Άλαμος) είχαν ως αποτέλεσμα την εμφάνιση γιγαντιαίων μυρμηγκιών στην περιοχή. Το τεράστιο μέγεθος των εντόμων αυτών ήταν ένα νέο χαρακτηριστικό που παρουσιάστηκε λόγω μιας τυχαίας μετάλλαξης και εδραιώθηκε μετά από έναν αριθμό γενεών. Τα γιγαντιαία μυρμήγκια δεν μπορούσαν να καλύψουν τις ενεργειακές τους ανάγκες διατηρώντας την ίδια δίαιτα που είχαν πριν την μετάλλαξη γι’αυτό και έγιναν σαρκοφάγα χρησιμοποιώντας σαν θηράματα τους κατοίκους της περιοχής.
Στο τέλος της δεκαετίας του 1950 και τις αρχές της δεκαετίας του 1960 έγινε γνωστό ότι τα ακτινοβολημένα κύτταρα έχουν την δυνατότητα ενεργοποιώντας συγκεκριμένα ενζυμικά συστήματα να διόρθωνουν ως ένα βαθμό τις ,προκαλούμενες από την ακτινοβολία, φθορές στα μόρια του DNA. Το γεγονός αυτό καθησύχασε εν μέρει την κοινή γνωμη και οδήγησε στην σταδιακά μειούμενη παραγωγή των ταινιών παρόμοιας θεματολογίας.
Φυσιολογία:Στην
ταινία τα μυρμήγκια πρωταγωνιστές έχουν τουλάχιστον 10 μέτρα ύψος. Τα
γιγαντιαία έντομα δεν αντιμετωπίζονται με συμβατικά μέσα– τα όπλα που
χρησιμοποιεί ο στρατός εναντίον τους δεν φαίνεται να τα πτοούν στο
ελάχιστο(στον μυάλο των σεναριογράφων πάντα). Μέρος αυτής της σχετικής
ανοσίας οφείλεται στο γεγονός ότι αυτά τα μυρμήγκια όπως όλα τα
αρθρόποδα φέρουν εξωσκελετό που μπορεί να λειτουργήσει ως πανοπλία .
Πως όμως αυτός ο εξωσκελετός μπορεί να παραμείνει λειτουργικός όταν το
μέγεθος των μυρμηγκιών αυξάνεται σε τόσο μεγάλο βαθμό; Στην πραγματικότητα μυρμήγκια με τόσο μεγάλο μέγεθος δεν θα μπορούσαν να επιβιώσουν καθώς τα άκρα τους θα λύγιζαν κάτω από το βάρος του σώματος τους. Αυτό συμβαίνει γιατί κάθε μεμονωμένο τμήμα του ποδιού των αρθροπόδων μοιάζει με σωλήνα που στην κορυφή του ισορροπεί έναν κύβο(ο οποίος προσομοιάζει το σώμα του αρθρόποδου). Κάθε φορά που οι διαστάσεις του μηρμηγκιού (δηλαδή η πλευρά του κύβου) διπλασιάζεται ο όγκος και το βάρος του σώματος του οκταπλασιάζονται Αλλά τι γίνεται με το σωλήνα, δηλαδή το πόδι που προσπαθεί να στηρίξει αυτό το βάρος; Το ποσό του βάρους που ένας σωλήνας μπορεί να υποστηρίξει σχετίζεται με το πλάτος και το πάχος του τοιχώματος του. Όταν το πλάτος και το πάχος του διπλασιαστούν, ο σωλήνας γίνεται τέσσερις φορές πιο ανθεκτικός. Όταν οι διαστάσεις του πάχους και του πλάτους του σωλήνα καθώς και η πλευρές του κύβου διπλασιάζονται, η αντοχή του σωλήνα τετραπλασιάζεται ενώ το βάρος του κύβου οκταπλασιάζεται. Έτσι, όσο το μέγεθος του οργανισμού συνεχίζει να αυξάνεται, η αντόχή του σωλήνα αυξάνεται με μικρότερο ρυθμό σε σχέση με το βάρος του κύβου. Όταν ο σωλήνας και o κύβος ξεπεράσουν ένα ορισμένο μέγεθος, η αύξηση του βάρους θα υπερκεράσει την αντοχή του σωλήνα σε τέτοιο βαθμό, ώστε ο σωλήνας να λυγίσει .Τι θα συμβεί όταν αυξηθεί το μέγεθος ενός μυρμηγκιού παρουσιάζεται πιο αναλυτικά εδώ.
Οι ίδιες αρχές εφαρμόζονται και στα αρθρόποδα. Αν οι διαστάσεις ενός μυρμηγκιού αρχίσουν και αυξάνονται αναλογικά (διατηρώντας το πάχος του εξωσκελετού το ίδιο σε σχέση με το σώμα του), τα πόδια του θα παραμορφωθούν στην προσπάθεια του να κρατήσει ψηλά το σώμα του. Τα γιγάντια μυρμήγκια που σκορπούν τον τρόμο στο Them! θα πρέπει να είναι τουλάχιστον 1000 φορές μεγαλύτερα από τα κοινά μυρμήγκια.(σε μήκος,πλάτος και ύψος). Επομένως αν σκεφτούμε ότι κάτα μέσο όρο ένα κοινό μυρμήγκι ζυγίζει 5 mgr και η πυκνότητα δεν αλλάζει, ένας γιγάντιος συγγενής του θα ζυγίζει περίπου 5 τόνους. Αλλά τα πόδια του ,το πλάτος και το πάχος των οποίων θα έχουν αυξηθεί επίσης 1000 φορές ,θα είναι μόνο ένα εκατομμύριο φορές ισχυρότερα,κάτι που δεν είναι αρκετό καθώς το πλάσμα που καλούνται να στηρίξουν είναι ένα δισεκατομμύριο φορές βαρύτερο. Επομένως τα γιγαντιαία μυρμήγκια είναι καταδικασμένα στην ανυπαρξία, προς απογοήτευση των σινεφίλ....
Godzilla (Gojira ゴジラ) 1954
Ταινία επιστημονικής φαντασίας , ιαπωνικής παραγωγής. Η σκηνοθεσία έγινε από τον Ishirō Honda ,τα ειδικά εφέ από τον Eiji Tsuburaya ενώ στους πρωταγωνιστικούς ρόλους εμφανίστηκαν οι Akira Takarada, Momoko Kochi, Akihiko Hirata και Takashi Shimura.
Υπόθεση
Η ταινία αφηγείται την ιστορία του Godzilla, ένα γιγαντιαίου ,μεταλλαγμένου από τηνραδιενέργεια, δεινόσαυρου που επιτίθεται στην Ιαπωνία, επαναφέροντας τη φρίκη της πυρηνικής καταστροφής σε μια χώρα που την είχε ήδη βιώσει μετά το 1945. Ήταν η πρώτη από τις πολλές ταινίες Kaiju (δηλ. ταινίες στις οποίες πρωταγωνιστούν γιγαντιαία τέρατα) που κυκλοφόρησαν στην Ιαπωνία και έθεσε το πρότυπο για όσες ακολούθησαν. Τι ακριβώς όμως είναι ο Godzilla; Όπως εξηγείται στην ταινία είναι ένας αμφίβιος δίποδος δεινόσαυρος τεραστίου μεγέθους που ζούσε σε σπηλιές κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας. Οι δοκιμές με βόμβες υδρογόνου επηρέασαν τον βιότοπο του και είχαν σαν συνέπεια το πλάσμα αυτό, λόγω μεταλλάξεων να αποκτήσει υπερφυσική δύναμη και αντοχή(και το επιβλητικό ύψος των 50 μέτρων) καθώς και άλλες ίδιοτητες όπως ραδιενεργή ανάσα. Ήταν επόμενο στην Ιαπωνία, που βίωνε την μετα βόμβα εποχή, να εμφανιστεί το πιο εμβληματικό μεταλλαγμένο πλάσμα όλων των εποχών....
.......και η βιολογία
Ραδιενέργεια: Η Ιαπωνία στη δεκαετία αυτή είναι μια χώρα που προσπαθεί να αντιμετωπίσει τις συνέπειες μιας πυρηνικής καταστροφής.Πέρα από τις άμεσες καταστροφές και θανάτους που προκάλεσαν οι ατομικές βόμβες η υγεία των κατοίκων που επιβίωσαν τόσο στη Χιροσίμα όσο και στο Ναγκασάκι υπέστη ανεπανόρθωτες βλάβες .Καθώς η ραδιοβιολογία προόδευε και οι συνέπειες της έκθεσης των ανθρώπων στην ακτινοβολία γινόντουσαν πιο εμφανείς η ανησυχία της ιαπωνικής κοινής γνώμης μεγάλωνε. Ο φόβος ότι οι μεταλλάξεις που προκλήθηκαν στο γενετικό υλικό των θυμάτων θα προκαλούσαν μελλοντικές τερατογενέσεις και περισσότερα προβλήματα υγείας ταλάνιζε τους κατοίκους. Πράγματι τα κρούσματα λευχαιμίας ανάμεσα στους επιζήσαντες πολλαπλασιάστηκαν μέσα στα επόμενα χρόνια. Μια παρουσίαση του πως η ακτινοβολία και τα παραπροιόντα της έκρηξης επηρέασαν την υγεία των Ιαπώνων εμφανίζεται εδώ
Ο Godzilla προσωποποίει όλες τις ανησυχίες και τους φόβους ενός λαού που έχει βιώσει τον πυρηνικό όλεθρο και συνειδητοποιεί ότι όλες οι συνέπειες δεν έχουν αποκαλυφτεί ακόμα....
Φυσιολογία: Οι ταινίες Kaiju είχαν τόσο μεγάλη απήχηση στο κοινό και επηρέασαν σε τόσο μεγάλο βαθμό την ποπ κουλτούρα
που απέκτησαν και την δική τους
βιολογία! Παλαιοντολόγοι,βιολόγοι καθώς και επιστήμονες άλλων
ειδικοτήτων προσπάθησαν να παρουσιάσουν πιθανά μοντέλα της
ανατομίας και της φυσιολογίας των τεράτων,μεταξύ των οποίων ο Godzilla
κατέχει τιμητική θέση. Περισσότερες πληροφορίες για την Kaiju βιολογία
μπορείτε να βρείτε εδώ και εδώ.Σύμφωνα με την ταινίες στις οποίες πρωταγωνιστεί ο Godzilla υπολογίζεται ότι έχει 50 μ. ύψος και βάρος που κυμαίνεται από 20.000 ως 60.000 τόνους. Πολλοί έχουν χρησιμοποιήσει τα μαθηματικά για να αποδείξουν ότι ο Godzilla δεν θα μπορούσε πραγματικά να περπατήσει, να σταθεί, ή ακόμη και να υπάρχει. Αναλύτικά οι λόγοι οι οποίοι κάνουν την ύπαρξη του απίθανο γεγονός παρατίθενται σ’ένα άθρο από τον Michael Dexter που μπορείτε να διαβάσετε εδώ. Αν ξεπεράσουμε αυτό το..μικρό εμπόδιο και δεχτούμε ότι o Godzilla μπορεί να υπάρχει πως αυτός παράγει ραδιενέργεια; Προφανώς το στομάχι του έχει μεταλλαχθεί σε ένα νέο όργανο, έναν αδένα που λειτουργεί σαν αντιδραστήρας. Τα ραδιενεργά σωματίδια που παράγονται σε αυτόν αποβάλλονται από το στόμα κατά τη διάρκεια της μάχης, ενώ ταυτόχρονα η περισσευούμενη ραδιενέργεια διοχετεύεται στις οστεινες πλάκες που βρίσκονται στην πλάτη του δεινόσαυρου. Χάρη στον εν λόγω αδένα, το...συμπαθες τέρας παράγει συνεχώς ενέργεια,, απελευθερώνοντας το πλεόνασμα μέσω των ραχιαίων οστεινων πλακών και ενός αγωγού που καταλήγει στην στοματική κοιλότητα. Αυτό σημαίνει επίσης ότι o Godzilla δεν χρειάζεται τροφή. Υπάρχουν και άλλες εικασίες σχετικά με τη βιολογία του Godzilla, που αφορούν την δομή των κυττάρων του καθώς και τη μυστηριώδη ουσία που είναι γνωστή ως Regenerator G-1 και του προσδίδει απαράμιλλες αναγεννητικές ικανότητες.
Φυλογενετικη ταξινόμηση: Σύμφωνα με την ταινία ( και με βάση τα συμπεράσματα του έγκριτου παλαιοντολόγου-και ..χαρακτήρα της ταινίας- Δρ Yamane) ο αρχικός Γκοτζίλα είναι ένας δεινόσαυρος. Σε ποιό είδος όμως ανήκει; Και όμως απάντηση σε αυτό το ερώτημα υπάρχει και έχει δοθεί μέσα από την εργασία του Ken Carpenter “A Dinosaur Paleontologist's View of Godzilla,”. O Carpenter είναι πολύ γνωστός παλαιοντολόγος και θαυμαστής του ...χαριτωμένου αυτού ερπετού. Ενδεικτικά όταν ανακάλυψε ένα νέο είδος κερατόσαυρου στο Νέο Μεξικό το ονόμασε Gojirasaurus quayi(είναι εμφανές απο που εμπνεύστηκε...). Σύμφωνα με την εργασία αυτή ο Godzilla ανήκει στα θηριόποδα Χρησιμοποιώντας διάφορα μορφολογικά στοιχεία, ο Carpenter κατέληξε στο συμπέρασμα ότι Γκοτζίλα πρέπει να ήταν ένα τεράστιος νεοκερατόσαυρος, συγγενής των κερατοσαυρίδων και των αβελισαυρίδων. Εν μέρει, αυτή η ιδέα προέρχεται από την εμφάνιση οστεινων πλακών κατά μήκος της μέσης ραχιαίας γραμμής τόσο στον Godzilla όσο και στους κερατόσαυρους οι οποίες όμως δεν εμφανίζονται σε άλλα θηριόποδα και, επομένως το χαρακτηριστικό ερμηνεύεται ως συναπομορφία.
Πηγές: 1. www.imbd.com
2. Kraft A. 2009. "Atomic Medicine: the Cold War Origins of Biological Research" ,History Today Volume: 59 Issue: 11 2009 3."Exoskeleton strength: Blowing up ants." Understanding Evolution. University of California Museum of Paleontology. 19 June 2012<http://evolution.berkeley.edu/evolibrary/article/_0/constraint_08 > .
4 Carpenter, K. 1998. A dinosaur paleontologist’s view of Godzilla. In Lees, J. D. & Cerasini, M. (eds) The Official Godzilla Compendium. Random House (New York), pp. 102-106.
5.Naish, D. 2010. "The Science of Godzilla 2010". Tetrapod Zoology, Science Blogs. 19 June 2012
<http://scienceblogs.com/tetrapodzoology/2010/11/01/science-of-godzilla-2010/>.