Ουσιαστικά πρόκειται για ένα αρχείο κειμένου, που μπορεί να φτιαχτεί με οποιονδήποτε απλό κειμενογράφο (text editor), ακόμα και με το Σημειωματάριο (Notepad) των Windows. Συνήθως όμως δουλεύουμε με προγράμματα που εκτός από το να γράφουμε το κείμενο-κώδικα, μας επιτρέπουν και να δουλεύουμε με το ποντίκι σε μια (προσεγγιστικά) οπτική μορφή της ιστοσελίδας μας (visual editors). Τέτοιοι είναι ο BlueGriffon, το MS Expression Web, o Adobe Dreamweaver κ.ά. (Παρουσίαση μερικών από τα παραπάνω λογισμικά)
Ο κώδικας-κείμενο αποτελείται από τρία μέρη: Το κομμάτι που χαρακτηρίζει τις διάφορες κατηγορίες του περιεχομένου (λίστες, πίνακες, παραγράφους, επικεφαλίδες, εικόνες...) γραμμένο με τη γλώσσα HTML, το κομμάτι που ρυθμίζει την εμφάνιση (χρώματα κλπ) και τη δομή (layout) γραμμένο σήμερα με τη γλώσσα CSS και το κομμάτι της αλληλεπίδρασης με τον χρήστη γραμμένο σε JavaScript συνήθως.
Βεβαίως υπάρχουν και άλλοι τρόποι για να φτιάξετε μια ιστοσελίδα από το μηδέν, αλλά είναι πιο σπάνιοι, απαιτούν δε εξειδικευμένο, ακριβό και συνήθως δύσκολο στη χρήση λογισμικό (π.χ. Adobe Flash).
Ένας συνηθισμένος τρόπος δημιουργίας ενός μικρού στατικού ιστοτόπου από το μηδέν είναι ο εξής - χωρίς να είναι ο μοναδικός:
Υπάρχουν τρεις τρόποι για να οργανώσουμε το layout μιας ιστοσελίδας, οι εξής δύο : CSS :-). Τέλοσπάντων, υπήρχαν και άλλοι δύο: Frames και Πίνακες. Ας τα δούμε ένα ένα:
Αν θέλετε να δείτε και να θαυμάσετε πώς μπορεί μια ιστοσελίδα με το ίδιο ακριβώς περιεχόμενο να αλλάζει εμφάνιση με τη χρήση των CSS, πηγαίνετε στο CSS Zen Garden. Οδηγίες για την εφαρμογή των CSS (σε μορφή παρουσίασης) θα βρήτε στο σύνδεσμο CSS3 αριστερά
Ξέρω τι σκέφτεστε: "Και τώρα; ακόμα περισσότερα αλαμπουρνέζικα θα μάθω;" Η απάντηση είναι ότι τώρα θα μάθουμε ακόμα λιγότερα, προς όφελος της ψυχικής μας υγείας. Γιατί η HTML5 είναι απλούστερη.
Επιπλέον μας δίνει δυνατότητες που προηγουμένως είτε πολύ δύσκολα είτε με χρήση επιπρόσθετων τεχνολογιών (Flash, JavaScript) μπορούσαν να υλοποιηθούν. Και το καλύτερο: Ότι είχα φτιάξει ως τώρα με HTML 4 ή XHTML, θα δουλέψει κανονικά, και ότι φτιάχνω με HTML 5 θα δουλεύει με όλους τους browser. Όλους;;;; Όχι! γιατί σε μια (όχι και τόσο μικρή) γωνιά του διαδικτύου ένας browser αντιστέκεται ακόμα: O Internet Explorer φυσικά! (ως την έκδοση 8, από την έκδοση 9 και μετά, που όμως δεν τρέχει σε Windows XP ή παλιότερο, είναι πιο υπάκουος). Για όσους επιθυμούν 100% συμβατότητα, ας ρίξουν μια ματιά στα παλιά μαθήματα