Ἅγιος Νεκτάριος

Ἡ ἀγάπη τοῦ Ἁγίου Νεκταρίου πρὸς τὴν φύση
πρόδρομος ὑγιοῦς οἰκολογικοῦ ἐνδιαφέροντος

(Ἀπόσπασμα Ὁμιλίας Μοναχῆς τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Ἁγίου Μηνᾷ Αἰγίνης,
μὲ θέμα: «Η ΑΓΑΠΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΕΚΤΑΡΙΟΥ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΦΥΣΙΝ -
ΠΡΟΔΡΟΜΟΣ ΥΓΙΟΥΣ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ»).


Στοὺς βίους τῶν Ἁγίων μας ἀλλὰ καὶ ἐκλεκτῶν σύγχρονων Μοναχῶν, συναντοῦμε ἀναρίθμητα θαυμαστὰ περιστατικά, κατὰ τὰ ὁποῖα τὰ ἄγρια ζῶα ὑποτάσσονται καὶ ὑπηρετοῦν τοὺς Ἁγίους, μένουν πιστοὶ σύντροφοι καὶ διακονητές τους, ἀλλὰ καὶ τὰ στοιχεῖα τῆς φύσεως ὑπακοῦν σ᾿αὐτούς, ὅπως κάποτε ἡ θάλασσα τῆς Τιβεριάδος καὶ ὁ ἄνεμος ὑπήκουσαν στὸ πρόσταγμα τοῦ Κυρίου. Ἀναφέρουμε ὁρισμένα χαρακτηριστικὰ παραδείγματα: α´ Τὸ λιοντάρι μεταφέρει τὸ νερὸ τῶν πατέρων στὴ Λαύρα τοῦ Ὁσίου Γερασίμου τοῦ Ἰορδανίτου, ἐνῶ πέφτει νεκρὸ μόλις ἀντιλαμβάνεται τὴν ὁσιακὴν κοίμησιν τοῦ Ἁγίου διότι ἔχασε τὸν εὐεργέτη του. β´ Μία λεοπάρδαλις παραμένει ἐπὶ πολλὰ χρόνια κοντὰ στὸν Ἀββᾶ Στέφανο τὸν Μαλωχᾶ γιὰ νὰ τοῦ φυλάττῃ τὰ λαχανικὰ ἀπὸ τὰ ἀγριογούρουνα. γ´ Ὁ ὅσιος Σεραφεὶμ τοῦ Σάρωφ μοιραζόταν τὸ παξιμάδι του μαζὶ μὲ μιὰ ἀρκούδα καθὼς καὶ μὲ πλῆθος ζώων ποὺ τὸν περιτριγύριζαν. δ´ Ὁ γέρο Ἰσαὰκ ὁ Διονυσιάτης κοιμόταν μαζὶ μὲ ἕνα φίδι ἀλαφιάτη ποὺ ἦταν ἀχώριστος φίλος του.

Ἀνέκαθεν οἱ Ἅγιοί μας, γιατί καὶ σήμερα ὑπάρχουν Ἅγιοι, ἀποτελοῦν τὶς ξεχωριστὲς ἐκεῖνες μορφὲς ποὺ ἑλκύουν τὴν Χάριν τοῦ Θεοῦ καὶ τὴν ἐκπέμπουν σὲ ὁλόκληρον τὴν κτίσιν, ἀγιάζοντάς την. Ἀνάμεσά τους καὶ ὁ Ἅγιος Νεκτάριος, ποὺ ἡ συμβολή του στὸ οἰκολογικὸ πρόβλημα – παρότι μᾶς ξενίζει στὸ ἄκουσμα – εἶναι, ὅπως καὶ ὅλων τῶν Ἁγίων, αὐθεντική, γνήσια καὶ ὁλοκληρωμένη. Προβάλλει ἕναν νέον τρόπον ζωῆς, διαπνεόμενον ἀπὸ τὸ πνεῦμα τῆς μετανοίας, τῆς ἀγάπης καὶ τῆς ἀσκήσεως.

Ἂν καὶ δὲν συνέγραψε εἰδικὴ μελέτη γιὰ τὸ περιβάλλον μᾶς ἀφήνει, κυριολεκτικά, ἔκθαμβους ἡ φωτισμένη καὶ σωστὴ βιοτή του ἀπέναντι στὸ συγκεκριμένο θέμα. Ὁ Ἅγιος σὲ ὅλη του τὴ ζωὴ στάθηκε μὲ σεβασμὸ μπροστὰ στὸ δημιούργημα τοῦ Θεοῦ, τὴν κτίσιν. Δεχόταν τὰ ἀγαθὰ τῆς φύσεως ὡς δῶρα τοῦ Θεοῦ καὶ τὰ χρησιμοποιοῦσε «μετὰ φόβου Θεοῦ», ἀδελφικῆς ἀγάπης καὶ εὐχαριστίας. Φυσικὴ συνέπεια τοῦ πνεύματος αὐτοῦ ἦταν ἡ δοξολογική, σωστὴ χρῆσις τῆς κτίσεως. Ἡ ὁσιακὴ μορφή του ἐχαρακτηρίζετο ἀπὸ ἀπόλυτον συμμετρίαν. Ἡ ζωή του, ἄκρως ἀσκητικὴ σ᾿ ὅλες τὶς ἐκδηλώσεις της, περιοριζόταν στὶς ἀπολύτως ἀπαραίτητες ἀνάγκες. Ἡ τροφή του λιτότατη. Ἡ ἐνδυμασία του πτωχικὴ καὶ εὐτελής, ἡ σπατάλη καὶ ἡ πολυτέλεια ἄγνωστα σ᾿ αὐτόν. Πῶς, λοιπόν, ἦταν δυνατὸν ὁ χαριτωμένος αὐτὸς ἄνθρωπος νὰ διανοηθῆ νὰ προξενήση τὸ παραμικρὸ κακὸ στὸ ὡραῖο δημιούργημα τοῦ Θεοῦ καὶ πῶς ἦταν δυνατὸν νὰ κάνῃ ἐγωιστικὴν χρήσιν τοῦ κόσμου;

Τὰ περιστατικὰ τῆς ζωῆς του ποὺ δείχνουν αὐτὴν τὴν εὐλογημένην στάσιν του εἶναι πάρα πολλά. Εἶναι γνωστὴ σὲ ὅλους ἡ μεγάλη ἀγάπη ποὺ εἶχε γιὰ τὰ δέντρα καὶ τὰ λουλούδια. Στὴν Ριζάρειο Σχολή, κατὰ τὴν διάρκεια ποὺ τὴν διηύθυνε, ὑπῆρξε εἰσηγητὴς τοῦ μαθήματος τῆς Γεωπονικῆς, καθὼς μαρτυρεῖται στὸ βιβλίο Πρακτικῶν τοῦ Συμβουλίου τῆς Σχολῆς, ἔτσι ὥστε οἱ ἱεροσπουδαστές, οἱ προερχόμενοι ἀπὸ τὴν ὕπαιθρο, νὰ ἐκπαιδεύωνται καταλλήλως ἀποβαίνοντες χρήσιμοι στὶς πρακτικὲς ἐργασίες τῆς ἰδιαιτέρας πατρίδος τους. Σύμφωνα μὲ τὶς μαρτυρίες τῶν μαθητῶν τῆς Σχολῆς τῆς ἐποχῆς ἐκείνης, ὁ Ἅγιος Νεκτάριος περιποιεῖτο προσωπικῶς τὸν κῆπον τῆς Σχολῆς. Λέγεται ὅτι κάθε πρωί, πρὶν τὴν Ἀκολουθία τοῦ Ὄρθρου, ὁ Ἅγιος ἔσκαβε τὸν κῆπο καὶ ἐμπλουτίζοντάς τον μὲ νέα λουλούδια καὶ δέντρα καὶ παρακολουθώντας τὴν αὔξησιν τῶν ἤδη ὑπαρχόντων ἀπεδείκνυε ἐμπράκτως τὴν ἀγάπη του πρὸς τὴν φύσιν.

Κατὰ τὸ ἔτος 1906, ἐνῶ ἀκόμη ἦταν στὴν Ριζάρειο, στέλνει ὡς δωρεὰ στὸν Δῆμο τῆς Αἰγίνης πέντε χιλιάδες μωρεόδεντρα γιὰ τὴν μωρεοφυτεία τῆς νήσου, ὅπως γίνεται φανερὸν ἀπὸ τὸ ὑπ᾿ ἀριθμ. 294/12.3.1906 ἔγγραφον τοῦ Δημάρχου στὸ ὁποῖο ἐκφράζονται οἱ εὐχαριστίες καὶ ἡ εὐγνωμοσύνη αὐτοῦ καὶ ὁμολογοῦνται οἱ πολλὲς εὐεργεσίες τοῦ Ἁγίου πρὸς τὴν νῆσον τῆς Αἰγίνης. Κατ᾿ ἐξοχὴν φίλος τοῦ πρασίνου ἐπιθυμοῦσε νὰ πληρωθοῦν ὅλες οἱ γωνιὲς τῆς νήσου μὲ φυτεῖες δένδρων χρησίμων.

Ἀλλὰ καὶ κατόπιν, στὸ Μοναστήρι τῆς Ἁγίας Τριάδος, στὸν Ἱερὸ Παρθενῶνα του, στὴν Αἴγινα ἠσχολεῖτο καὶ «εἰς χειρωνακτικὰς ἐργασίας καὶ μάλιστα βαρειᾶς μορφῆς, καλλιεργῶν κήπους καὶ ἀγρούς, ποτίζων αὐτοὺς δι᾿ ὕδατος, μεταφερομένου ὑπ᾿ Αὐτοῦ ἐκ μακρινῆς ἀποστάσεως, ἀνοίγων αὔλακας καὶ ὀχετούς...», ὅπως χαρακτηριστικὰ ἀναφέρεται.

Κάποτε ἕνα μικρὸ κοριτσάκι, ποὺ ἐπισκεπτόταν συχνὰ τὴ Μονὴ ἔκοβε τὰ λουλούδια τῆς αὐλῆς. Ὁ Ἅγιος ποὺ τὸ εἶδε, τοῦ εἶπε: «Γιατί παιδί μου κόβεις τὰ λουλουδάκια τῆς Παναγίας;». Εἶναι χαρακτηριστικὴ ἡ ἀγάπη τοῦ Ἁγίου γιὰ τὴν Παναγία στὴν ὁποία ἀφιέρωνε κάθε τι ὡραῖο.

Κατὰ προφορικὴ μαρτυρία τῆς μακαριστῆς Γερόντισσας τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Ἁγίου Μηνᾶ Νεκταρίας, ἀνήμερα τὸ Πάσχα ἔστελνε ὁ Ἅγιος μία Μοναχὴ μαζὶ μὲ τὰ παιδιά, ποὺ ἐφιλοξενοῦντο στὸ Μοναστήρι του, νὰ ψάλλουν στὸ βουνὸ τὸ «Χριστὸς Ἀνέστη», γιὰ νὰ τὸ ἀκούσῃ ὅλη ἡ φύσις...