Ἁγιολόγιον - Ὀκτώβριος 17


Ὁ Προφήτης Ὠσηέ

Ἦταν γιὸς τοῦ Βεηρεῖ ἀπὸ τὴν Βελεμὼθ τῆς φυλῆς Ἰσαχὰρ καὶ ἔζησε τὸν ὄγδοο αἰῶνα πρὸ Χριστοῦ, ἐπὶ βασιλέων τοῦ Ἰούδα, Ὀζίου, Ἰωάθαμ, Ἄχαζ, Ἐζεκία καὶ τοῦ Ἰσραὴλ Ἱεροβοὰμ Β´. Στὴν Παλαιὰ Διαθήκη εἶναι ὁ πρῶτος ἀπὸ τοὺς δώδεκα μικροὺς λεγόμενους προφῆτες. Ὁ Ὠσηὲ ἦταν ψυχὴ γεμάτη ἀπὸ ζῆλο γιὰ τὸ θεῖο Νόμο, γι᾿ αὐτὸ καὶ στὸ προφητικό του βιβλίο καταγγέλλει εὐθέως τὸ λαὸ τοῦ Ἰσραήλ, ποὺ εἶχε μολυνθεῖ ἀπὸ τὴν εἰδωλολατρία. Οἱ συμβολισμοί του θεωροῦνται δυσεξήγητοι, ἀλλὰ σαφέστατα ἐκδηλώνει τὴν πίστη του στὸ Σωτῆρα Χριστό. Μάλιστα, ὁ ἴδιος ὁ Κύριός μας χρησιμοποίησε μία σπουδαία φράση τοῦ Ὠσηέ, πρὸς τοὺς Φαρισαίους (Ματθ. θ´ 13), ἡ ὁποία λέει: «Ἔλεος θέλω καὶ οὐ θυσίαν καὶ ἐπίγνωσιν Θεοῦ ἢ ὁλοκαυτώματα». Δηλαδή, λέει ὁ Θεὸς μέσῳ τοῦ Ὠσηέ: «Προτιμῶ τὴν εἰρηνικὴ ἀγάπη σας πρὸς ἐμένα καὶ ὄχι τὶς τυπικὲς θυσίες, καὶ θέλω νὰ ἔχετε ἐπίγνωση τοῦ θείου θελήματος περισσότερο, παρὰ τὰ χωρὶς νόημα καὶ οὐσία ὁλοκαυτώματα ποὺ προσφέρετε». Ἐπίσης, φράσεις τοῦ Ὠσηὲ χρησιμοποίησαν καὶ οἱ Ἀπόστολοι Πέτρος καὶ Παῦλος στὶς ἐπιστολές τους. Ὁ Ὠσηὲ λέγεται ὅτι ἔζησε 75 χρόνια, καὶ μετὰ παρέδωσε στὸ Θεὸ τὴν δίκαιη ψυχή του.


Ὁ Ἅγιος Ἀνδρέας Ὁσιομάρτυρας «ὁ ἐν τῇ Κρίσει»

Ὁ τολμηρὸς καὶ ἐλεύθερος στὸ φρόνημα καὶ τὸ λόγο Ὁσιομάρτυρας Ἀνδρέας, καταγόταν ἀπὸ τὴν Κρήτη καὶ ἔζησε τὸν 8ο αἰῶνα μ.Χ. ἐπὶ αὐτοκράτορος Κωνσταντίνου Ε´ τοῦ Κοπρωνύμου. Ὅταν αὐτὸς ξεκίνησε διωγμὸ κατὰ τῶν ἁγίων εἰκόνων, ὁ Ἀνδρέας πληροφορήθηκε τὰ ἔκτροπα ποὺ γίνονταν ἐναντίον ἐκείνων ποὺ τὶς προσκυνοῦσαν, γι᾿ αὐτὸ ἄφησε τὴν Κρήτη καὶ πῆγε στὴν Κωνσταντινούπολη. Καὶ ὅταν εἶδε ἀπὸ κοντὰ τὴ βία κατὰ τῶν ὀρθοδόξων, αἰσθάνθηκε τὴν ἀνάγκη ἀπὸ ἱερὴ ἀγανάκτηση νὰ ἐλέγξει τὸν ἴδιο τὸν αὐτοκράτορα. Καὶ ἡ εὐκαιρία τοῦ δόθηκε ὅταν ὁ Κωνσταντῖνος ὁ Ε´ βγῆκε ἀπὸ τὸ παλάτι· στὴν ἐπιστροφὴ ὁ Ἀνδρέας παραφύλαξε καὶ μὲ θάῤῥος τὸν πλησίασε καὶ τὸν ῥώτησε: «ἄρα χριστιανὸς εἶ, βασιλεῦ;». Ὁ Κωνσταντῖνος ἔμεινε ἐμβρόντητος στὴν ἀρχή. Ἀλλ᾿ ἔπειτα ἐξοργισμένος διέταξε νὰ τὸν συλλάβουν. Ἡ διαταγὴ ἐκτελέστηκε καὶ μάλιστα ἕνας ἀπὸ τοὺς ὑπασπιστὲς κτύπησε τὸν Ἀνδρέα καὶ συγχρόνως τὸν ῥώτησε: «οὕτως ἐδιδάχθης ἀτιμάζειν τὸν βασιλέα;». Καὶ ὁ Ἀνδρέας τοῦ ἀπάντησε μὲ τὸν ἑξῆς ἀθάνατο λόγο: «οὐδεὶς ἁμαρτάνει βασιλέα ἐλέγχων παρανομοῦντα». Θυμωμένος τότε ἀκόμα περισσότερο ὁ βασιλιάς, διέταξε καὶ μαστίγωσαν ἄγρια τὸν Ἀνδρέα. Ἔπειτα τὸν παρέδωσαν σὲ ὄχλο εἰκονομάχων, ποὺ τὸν ἔσυραν ἐπάνω σὲ κοφτερὲς πέτρες. Κατόπιν κάποιος ἀγροῖκος ψαρᾶς μὲ κοφτερὸ τσεκούρι, ἔκοψε τὸ πόδι τοῦ ἁγίου καὶ ἔτσι μετὰ ἀπὸ λίγο πέθανε. Τὸ λείψανό του τὸ ἔριξαν σὲ ἀκάθαρτο τόπο, ἀλλ᾿ ὀρθόδοξα χέρια τὸ πῆραν νύκτα καὶ τὸ ἔθαψαν εὐλαβικὰ σὲ τόπο ὀνομαζόμενο «τῆς Κρίσεως». (Ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου αὐτοῦ ἐπαναλαμβάνεται καὶ τὴν 21ὴν Ὀκτωβρίου, μετὰ τῶν Ἁγίων Στεφάνου, Παύλου καὶ Πέτρου).


Ἀνακομιδὴ τοῦ Λειψάνου τοῦ Ἁγίου καὶ Δικαίου Λαζάρου

Ὅπως γνωρίζουμε ἀπὸ τὴν Καινὴ Διαθήκη ἦταν ὁ φίλος τοῦ Χριστοῦ καὶ τὸν ὁποῖο ἀνάστησε (βλ. Κυριακὴ Βαΐων). Αὐτὸς λοιπὸν πῆγε στὴν Κύπρο, ὅπου χειροτονήθηκε ἀπὸ τοὺς Ἁγίους Ἀποστόλους ἐπίσκοπος Κιτίου καὶ δίδασκε τὸ λόγο τοῦ Θεοῦ. Ἀφοῦ ἐπὶ πολλὰ χρόνια ποίμανε θεάρεστα τὸ ποίμνιο τοῦ Χριστοῦ, ἀπεβίωσε εἰρηνικά, κάνοντας πολλὰ θαύματα. Μετὰ ἀπὸ πολλὰ χρόνια, τὸ 890, ὁ αὐτοκράτορας τοῦ Βυζαντίου Λέων ὁ ΣΤ´, ἀφοῦ ἔκτισε μεγαλόπρεπο Ναὸ καὶ Μοναστήρι στὸ ὄνομα τοῦ Ἁγίου καὶ Δικαίου Λαζάρου, ἔδωσε διαταγὴ καὶ ἀνακομίστηκε τὸ ἱερὸ λείψανο τοῦ Ἁγίου, ἀπὸ τὴν πόλη τῶν Κιτιαίων, στὸν προαναφερθέντα Ναὸ στὴν Κωνσταντινούπολη.


Κατάθεσις Τιμίου Λειψάνου τοῦ Ἁγίου Λαζάρου στὴν Κωνσταντινούπολη

Βλέπε τὸ προηγούμενο βιογραφικὸ σημείωμα.


Οἱ Ἅγιοι Κοσμᾶς, Δαμιανός, Λεόντιος, Ἄνθιμος καὶ Εὐπρέπιος οἱ Ἀνάργυροι

Ἦταν μεταξύ τους κατὰ σάρκα, ἀλλὰ καὶ κατὰ πνεῦμα ἀδέλφια ἀπὸ τὴν Ἀραβία. Εὐσεβεῖς καὶ οἱ πέντε, ἀπὸ τὸν αὐτὸ ἐμπνεόμενοι θεῖο ζῆλο καὶ ἀπὸ τὰ αὐτὰ κινούμενοι φιλάνθρωπα αἰσθήματα, ὄχι μόνο πολλὲς ἀγαθοεργίες εἶχαν ἐπιτελέσει μὲ τὴν ἰατρική τους τέχνη, ἀλλὰ καὶ πολλοὺς εἶχαν ἑλκύσει στὴ χριστιανικὴ πίστη. Καταγγέλθηκαν γι᾿ αὐτὸ καὶ συνελήφθηκαν κατὰ τὸν ἐπὶ Διοκλητιανοῦ διωγμὸ στὴ Λυκία ἀπὸ τὸν ἡγεμόνα ἐν Αἰγαῖς Λυσία. Μετὰ ἀπὸ πολλὰ βασανιστήρια, ὑπέστησαν τὸν διὰ ἀποκεφαλισμοῦ θάνατο.


Οἱ Ἅγιοι Ἀντίγονος, Λουκιανός, Τερέντιος, Νικομήδης καὶ Θεοφάνης

Ἄγνωστοι στὰ Συναξάρια καὶ τὰ Μηναῖα, μνημονεύονται στὸν Παρισινὸ Κώδικα 1578 χωρὶς βιογραφικά τους στοιχεῖα.


Οἱ Ἁγίες Ἰσιδώρα καὶ Νεοφύτη

Ἄγνωστες στοὺς Συναξαριστές. Μνημονεύονται στὸν Μορσελλιανὸ Συναξαριστή. (βλ. Γεδεὼν, Βυζαντινὸ Ἑορτολόγιο σελ. 45 στήλη α´).


Ὁ Ἅγιος Κοσμᾶς «ὁ ἐν Γεωργίᾳ»

Ἄγνωστος στοὺς Συναξαριστές. Μνημονεύεται στὸ Ἱεροσολυμιτικὸ Κανονάριο ὡς ἑξῆς: (17 Ὀκτωβρίου) «Μνήμη Κοσμᾶ μαρτυρήσαντος ἐν Γεωργίᾳ» (Βλ. Καλλίστου Ἀρχιμανδρίτου, Ἱεροσολ. Κανονάριον σελ. 114).


Μνήμη πάντων τῶν προστατῶν καὶ πολιούχων Ἁγίων τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Ὕδρας