Επιφυλλίδα, του Χρήστου Γιανναρά
Καθημερινή της Κυριακής, 12-06-2005
Εκστρατεία προστασίας των ανηλίκων από διαφημίσεις αλκοολούχων ποτών ετοιμάζει το υπουργείο Υγείας. Μάλλον για να προστεθεί και αυτή η πρωτοβουλία στα ανάλογα εγχειρήματα της κρατικής υποκρισίας. Στη δήθεν απαγόρευση, λ.χ., διαφήμισης προϊόντων καπνού. Ή στην πολυποίκιλη και χρυσοπληρωμένη γραφειοκρατία που «μάχεται» τη «μάστιγα των ναρκωτικών».
Η εμπορευματοποίηση της πολιτικής, η υποταγή της στους όρους της αγοράς, καθιστά ύποπτη υποκρισίας κάθε κυβερνητική εξαγγελία «κοινωνικής πολιτικής». Επιτρέπει η εμπορευματοποίηση μόνο εκείνες τις απόπειρες που θα εξαργυρωθούν στο πεδίο των εντυπώσεων, θα υπηρετήσουν τις ψυχαναγκαστικές τεχνικές της διαφήμισης. Άρα θα είναι εγχειρήματα εξ υπ' αρχής εκτροχιασμένα από τον λειτουργικό τους στόχο, παγιδευμένα στην προτεραιότητα συντεχνιακών (κομματικών) συμφερόντων – άσχετα με την κοινωνία και τις ανάγκες της.
Η κοινωνική πολιτική δεν μπορεί να είναι αποσπασματική, προσκοπικού χαρακτήρα και πυροσβεστικής λογικής. Απαιτεί συνολικό και ενιαίο επιτελικό σχεδιασμό. Και αυτό σημαίνει: τεκμηριωμένη ρεαλιστική αποτίμηση των αναγκών και ανάλογη άρθρωση προτεραιοτήτων. Παράδειγμα: ο ραγδαία αυξανόμενος αλκοολισμός των εφήβων είναι περισσότερο ή λιγότερο επικίνδυνος για τη δημόσια υγεία από τον «φιλαθλητικό» τζόγο και ειδικά από το πανουργότατο «Στοίχημα»;
Τζόγος σημαίνει: ψυχοπαθολογικό νόσημα με μολυσματική δυναμική χολέρας, χωρίς υπερβολή. Με κλινική ορολογία σημαίνει: τυραννική εξάρτηση, προϊούσα αμβλύνοια ή και εξηλιθίωση. Παραλύει τη θέληση ο τζόγος, εκφυλίζει τις νοητικές λειτουργίες, νεκρώνει την ενεργητικότητα, απομονώνει. Περισσότερο ή λιγότερο από το αλκοόλ; Δύσκολο να διαπιστωθεί χωρίς εξειδικευμένη μελέτη.
Αλλά το μεν αλκοόλ διαθέτει στο πεδίο των διαπλοκών εξουσίας μόνο την υποστήριξη πολυεθνικών εταιρειών, έστω σημαντικής οικονομικής ισχύος. Ενώ ο «φιλαθλητικός» τζόγος είναι κρατικό μονοπώλιο, έχει πίσω του το ίδιο το παντοδύναμο στην εσωτερική αγορά κράτος. Το κράτος έχει απροκάλυπτα αναλάβει τον ρόλο των νονών της νύχτας: εμπορεύεται τον τζόγο άμεσα ή τον εκχωρεί σε ιδιώτες εισπράττοντας αμοιβή για παρεχόμενη «προστασία» – άνομα κομματικά ανταλλάγματα. Διαφθείρει «νόμιμα» τους πολίτες διαφημίζοντας το μολυσματικό νόσημα σαν χρηματοδότη του «πολιτισμού».
Ο «φιλαθλητικός» εκμαυλισμός του λαού αποτελεί μόνο μια και επιμέρους πτυχή πολύ ευρύτερης διαπίστωσης: Ότι στην Ελλάδα η κοινωνική διαφθορά είναι, σε μεγάλο ποσοστό, κρατικογενής. Το κράτος είναι ο βασικός διαφθορέας της ελληνικής κοινωνίας, μολυσματική αιτία και γενεσιουργός αφορμή αμοραλισμού, σήψης, εκφαυλισμού των πολιτών. Το κράτος: δηλαδή τα κόμματα, αφού στην Ελλάδα δεν υπάρχει κράτος έξω από τα κόμματα, ίσως ούτε και κοινωνικές εκφάνσεις του βίου αμόλευτες από τον κομματισμό.
Έχουμε, τελευταία, αφόρητη αίσθηση πνιγμού από τη δυσοσμία και αποφορά της διαφθοράς, μέχρις ασφυξίας, σε κάθε πτυχή της κοινωνικής πραγματικότητας: Εξαγορασμένοι δικαστές, ακόλαστοι και πλουτολάγνοι κληρικοί, μαφιόζοι δικηγόροι, εξωνημένοι εφοριακοί, μίσθαρνοι τελώνες, εκβιαστές του κοινωνικού σώματος συνδικαλιστές, κάπηλοι της ελευθεροκρισίας δημοσιογράφοι, αγράμματοι και παραδόπιστοι δάσκαλοι, διαπλεκόμενοι με τον άνομο πλούτο πολιτικοί, ψυχροί κερδοσκόποι γιατροί, καταχραστές εργολάβοι, αργυρόδουλη δημοσιοϋπαλληλία, υπαλληλοποιημένοι αξιωματικοί, άπληστοι έμποροι, αισχροκερδείς μικροπωλητές, ανεύθυνοι και κερδομανείς τεχνίτες, εγκληματίες, μιζαδόροι, προμηθευτές αμυντικού εξοπλισμού της χώρας.
Σε μεγάλο ποσοστό όλη αυτή η κατακλυσμική και πνιγερή διαφθορά είναι κρατικογενής. Γιατί; Μια σοβαρή απάντηση στο ερώτημα προϋποθέτει μελέτη, έλεγχο, τεκμηρίωση. Η επιφυλλίδα μόνο ενδείξεις, δρομοδείχτες για τη μελέτη, μπορεί να επισημάνει.
Κοινός τόπος ότι στο ελλαδικό κράτος υπάρχουν νόμοι, αλλά είναι κραυγαλέα ατελέσφορο το θεσμικό σύστημα επιβολής των νόμων. Ο Έλληνας ενηλικιώνεται με την εμπειρική (ασυνείδητη ίσως) βεβαιότητα ότι οι νόμοι υπάρχουν για να μην εφαρμόζονται.
Επιπλέον, η επιβολή των νόμων προπαγανδίστηκε τα τελευταία είκοσι τρία χρόνια σαν «αυταρχισμός». Με αποτέλεσμα: πειθαρχικά συμβούλια πια δεν λειτουργούν, ο δημόσιος υπάλληλος είναι παντελώς ανεξέλεγκτος και σε κάθε περίπτωση ατιμώρητος. Ανακριτικές επιτροπές δεν συγκροτεί το Κοινοβούλιο, η βουλευτική ασυλία είναι αδιανόητο να αρθεί. Καταχραστής του Δημοσίου δεν τιμωρήθηκε ποτέ, ποτέ δεν φυλακίστηκε εργολήπτης για εγκληματικές παραβιάσεις προδιαγραφών δημόσιου έργου.
Πρωθυπουργικά χείλη νομιμοποίησαν το ενδεχόμενο «να κάνει δώρο στον εαυτό του» κάποια ιλιγγιώδη ποσά οποιοδήποτε κομματικό στέλεχος. Η κομματική ταυτότητα αποδείχθηκε επαρκής προϋπόθεση για να μπορεί ακόμα και κάποιος αγράμματος, μικρονοϊκός, ανίκανος ή φυγόπονος να βρεθεί «ειδικός σύμβουλος» υπουργού, μέλος διοικητικού συμβουλίου ανώνυμης εταιρείας του Δημοσίου, στέλεχος διοικητικής περιφέρειας ή νομαρχίας (με μισθό παχυλότατο) – συχνά και πανεπιστημιακός.
Σε αυτουργούς κατάφωρων παρανομιών ή και εγκληματικών πράξεων, το κράτος δεν διανοείται να επιβάλει τον νόμο, αρχίζει «διάλογο» μαζί τους. Είκοσι πέντε «διαδηλωτές» αρκούν για να αποκλείσουν την κυκλοφορία οχημάτων στο κέντρο της πρωτεύουσας, βασανίζοντας σαδιστικά δεκάδες χιλιάδες πολίτες και η αστυνομία προστατεύει την παρανομία τους προκλητικά.
Μπορεί οι «διαδηλωτές» να είναι κουκουλοφόροι, να σπάζουν βιτρίνες, να λεηλατούν καταστήματα, να καίνε αυτοκίνητα – το κράτος τους παρακολουθεί «διακριτικά» μέχρις ότου η παρανομία «εκτονωθεί».
Σε κάθε προεκλογική περίοδο το κράτος επιβραβεύει την αντικοινωνική συμπεριφορά και χυδαία παρανομία, νομιμοποιώντας την αυθαίρετη καταπάτηση δημόσιας γης από ασυνείδητους θρασείς τολμητίες. Τη θρασύτητα και αναίδεια αρνείται να ελέγξει το κράτος ακόμα και στην τροχαία συμπεριφορά. Τον τηλεοπτικό αμοραλισμό τον παραβλέπει.
Ένα τέτοιο άνομο και ανήθικο κράτος ο πολίτης θα προσπαθήσει αναπόφευκτα να το υπερβάλει σε ανηθικότητα, προκειμένου να αμυνθεί επί ίσοις όροις. Χάνει ο πολίτης την αίσθηση ότι ταυτίζεται το κράτος με την κοινωνία και θεωρεί αυτονόητο τον δικό του επιθετικό εγωκεντρισμό, καυχάται για τις αντικοινωνικές επιδόσεις του.
Η κοινωνική διαφθορά στην Ελλάδα σε μέγιστο ποσοστό είναι κρατικογενής. Γι’ αυτό και μοιάζουν με εμπαιγμό εξαγγελίες για εκστρατείες προστασίας των ανηλίκων από διαφημίσεις αλκοολούχων ποτών.